Zo kwam ik van mijn dopamine- en digitale verslaving af!
Ik deed een weekend een digitale detox en werd de beste versie van mezelf
De afgelopen jaren ben ik, Daniëlle, als een spook door het leven gegaan. Dat is wat ik leerde toen ik een weekend lang een digitale detox deed: geen telefoon, geen tv en geen Netflix. Nu ben ik er heilig van overtuigd dat de hele wereld dit een keer zou moeten doen.
Waarom ik mezelf dit vrijwillig aandeed
Ik.Ben.Verslaafd… Ja, ik merkte echt dat ik verslaafd was en nog steeds ben aan beeldschermen. Even YouTube kijken tijdens het tanden poetsen, snel door TikTok scrollen op de wc en tijdens het eten zet ik een serie aan. De momenten op een normale dag waarop ik NIET op een scherm kijk, zijn op één hand te tellen. Zelfs als ik een gesprek heb met iemand pak ik af en toe mijn telefoon erbij om te checken of ik iets gemist heb. Die verslaving zorgt ervoor dat ik me slecht kan focussen in gesprekken, niet goed in slaap kan vallen en een super korte spanningsboog heb. Time for change!
De smartphone maakt ons socially awkward, oppervlakkig en eenzaam
Durf jij de tandarts te bellen om een afspraak te maken, of op straat iemand de weg te vragen? Jongeren voelen zich steeds ongemakkelijker bij een ECHT gesprek, omdat alledaagse gesprekken uitsteven. Bij de buschauffeur hoef je geen kaartje meer te kopen, zelfscankassa’s vervangen caissières en eten bestellen doe je via een app. Zo heb je dus nooit contact met een ‘vreemde’.
Het gaat zo ver, dat jongeren niet eens meer bij een vriend of vriendin durven aan te bellen, maar tegenwoordig appen ‘ik ben er’. Zo voorkomen ze een awkward moment met ouders of huisgenoten.
Sociale media zouden ons toch juist socialer moeten maken? Blijkbaar gebeurt het tegenovergestelde:
- Bijna 40% van de Nederlanders tussen de 18 en 30 heeft belangst. Bij de oudere generatie is dat 15%.
- Het aantal Amerikaanse tieners dat elke dag met vrienden afspreekt, is in vijftien jaar gehalveerd tot ongeveer een kwart. Vooral na de komst van de IPhone in 2007 neemt dit heel erg af.
- Uit onderzoek blijkt dat zelf een telefoon die met het scherm naar beneden op tafel ligt, het gesprek negatief beïnvloedt: het wordt veel oppervlakkiger.
BRON: Volkskrant
Het digitale detox experiment
In een podcast van Life Rules gaat Joram Kaat in gesprek met filosoof Hans Schnitzler. Hans heeft geen smartphone en schreeuwde in 2012(!) al van de daken dat er een telefoonverbod op scholen nodig was. Elk jaar verplicht hij de studenten die hij lesgeeft om een week lang een digitale detox te doen: geen whatsapp, geen navigatie, geen Insta, niks! Dit is wat zijn studenten na een week offline merkten:
- Ze sliepen langer
- De gesprekken met vrienden waren diepgaander
- Het geeft je zelfvertrouwen een boost, omdat je meer kunt dan je denkt zonder telefoon.
- Er vallen je dingen op die je normaal helemaal niet ziet.
- Ze konden zich langer en beter concentreren
- Ze hadden een veel groter gevoel van voldoening als ze bijvoorbeeld zonder Google Maps de weg hadden gevonden.
Hans: “Net zoals zuivere lucht ons laat ademen, laat zuivere aandacht ons denken. De smartphone vervuilt die lucht en dus onze aandacht.” Ik denk dat zo’n telefoonverbod dus lang zo gek nog niet is.
Happiness overdose
Naast dat beeldschermen ons dus oppervlakkig en awkward maken, heeft het ook heel veel invloed op ons geluk. Elke keer als je een melding krijgt op je telefoon, grinnikt om een TikTok of je favoriete serie aanzet, wordt er dopamine aangemaakt: het gelukshormoon van je hersenen. Die dopamine is fijn, maar te veel is niet goed. Hoe meer dopamine pieken er zijn, hoe ongevoeliger je hersenen ervoor worden. Je moet dan niet één aflevering kijken van je serie om het niveau op peil te houden, maar gelijk het hele seizoen. Door een paar dagen even niet de dopamine van beeldschermen te laten komen, de digitale detox dus, zul je merken dat je meer gaat genieten van kleinere dingen.
You’re unhappy because you’re constantly happy. It’s now normal to be drowning in dopamine. When you start embracing silence, solitude and space to think, boring things become absolutely beautiful
Het experiment
Ik wil van mijn dopamine- en digitale verslaving af! Een weekend lang leefde ik volgens deze spelregels:
- Geen Instagram, TikTok en YouTube
- Geen series, films en tv kijken
- Telefoon buiten de slaapkamer houden.
Ik heb de tijd nog nooit zo langzaam voorbij voelen gaan. Vrijdag vulde ik mijn dag met hardlopen, gitaar spelen, lezen, puzzelen, koken en schijven maar om half tien ’s avonds was ik er zo klaar mee, dat ik uit verveling maar ging slapen. Al die rustige activiteiten gingen helemaal tegen mijn natuur in. IK HEB GEWOON PRIKKELS NODIG!
‘Mijn brein draait overuren’
Het zal je dus verbazen als ik je nu zeg: ik heb echt een geweldig weekend gehad. De eerste dag, zie ik als de ‘afkick-dag’. Ik hield elke dag een dagboek bij en op zaterdag schreef ik het volgende:
“Voor het eerst in mijn leven heb ik ontbeten aan tafel in plaats van voor de tv. Ik ben erachter gekomen dat alleen zijn met je eigen gedachten helemaal niet zo eng is. Het lijkt wel alsof mijn brein overuren draait voor alle tijd dat ik het de mond heb gesnoerd door YouTube filmpjes te kijken. Of is dit gewoon voor het eerst dat ik me echt bewust ben van mijn eigen gedachtes?”
Die avond appt een vriendin: zin om te chillen? Normaal zou ik op de bank liggen met een of andere slechte film. Dan had ik ‘nee’ geantwoord, omdat ik simpelweg te lui zou zijn. Nu was ik niet bezig met het voeden van mijn verslaving en stapte ik de auto in om een paar uur gezellig te kletsen. Ook de dag erna had ik zin om even ‘hoi’ te zeggen bij de fam en lang te blijven plakken na de dienst in de kerk. Ik werd echt een leukere versie van mezelf!
Test: Ben jij toe aan een digitale detox?
De conclusie
Tijdens en de dagen na het weekend merkte ik de volgende dingen:
- Ik moest veel harder lachen om grapjes
- Ik dacht HEEL VEEL over van alles en nog wat
- Aan het einde van de dag had ik een veel voldaner gevoel over wat ik allemaal had gedaan.
- Ik had het gevoel dat ik goed voor mijn lichaam en geest aan het zorgen was.
- Ik besteedde meer tijd met God.
- Ik had meer zin en energie om met vriendinnen af te spreken of om familie op te zoeken.
- Ik ben niet meer bang voor stilte.
- Ik heb een langere spanningsboog. Ik kijk nu regelmatig filmpjes op TikTok helemaal af.
Het was het zeker weten waard om een weekend lang alle schermen uit te zetten. Ik heb gemerkt dat mijn brein dan goed op adem kan komen en ik meer tijd heb voor dingen die ik écht leuk vind! GROTE AANRADER DUS! Vind je een heel weekend een stap te ver? Dan kun je ook deze tips van Hans Schnitzel toepassen in je dagelijkse leven:
- Probeer vaker fysiek met mensen af te spreken.
- Deel je dag in in blokjes. Spreek met jezelf af wat je in die tijdsblokken af wilt hebben of wilt doen. Pas als het blok klaar is, mag je weer op je telefoon. Zo geef je structuur en bouw je grenzen in.
Check hier ook 31 ideeën en tips die je helpen bij een digitale detox:
Lees ook over:
Zara Goedemans: ‘Zonder Macy was ik waarschijnlijk nooit gestopt met mijn party leven’
Geschreven door
Daniëlle
