Ben jij iets of iemand verloren? Zo werkt rouwen! 👇

Wat is rouw?

Rouw is het verzamelwoord van allerlei emoties, gedachten en reacties die voorbijkomen als je iets of iemand verliest die belangrijk voor je is. Vaak vinden we rouw ingewikkeld en slaan we het het liefst over. Maar vroeg of laat moet je toch met je rouw aan de slag. Als je het negeert, verdwijnt je verdriet niet en zoekt het alsnog een weg naar buiten. Dan kan je bijvoorbeeld vanuit het niets heel boos worden, slecht slapen of veel stress krijgen. Rouw is geen zwakte of probleem, maar een gezonde en zelfs noodzakelijke reactie als je iets of iemand verliest.

Dit zijn de vijf stadia van rouw waar je doorheen moet proberen te gaan:

Fase 1 - Ontkenning: ‘Dit kan niet waar zijn.’

Je beschermt jezelf tegen de pijn door te doen alsof het niet waar is. Je stort je bijvoorbeeld helemaal op je school of sport zodat je geen tijd meer hebt om na te denken over je verlies. Bij sommige mensen duurt deze fase van ontkenning tien seconden, bij andere mensen een jaar. Dat is heel verschillend per persoon. Deze fase is belangrijk om doorheen te gaan, want het helpt je om de eerste schok te verwerken. Tegelijkertijd is het ook belangrijk om op een gegeven moment door te gaan naar de volgende fase, want hier je hele leven in blijven hangen is niet gezond voor je.

Fase 2 - Boosheid: 'Waarom gebeurt dit bij mij?'

In deze fase word je boos: op jezelf, op anderen, of zelfs op God. Het is een logische reactie op het gevoel van onmacht. Je ziet ook in de Bijbel dat mensen die te maken hadden met verlies boos werden en het uitschreeuwden tegen God. In bijvoorbeeld het Bijbelboek Job wordt dit proces uitgebreid beschreven. Job verloor van de één op andere dag alles: zijn bedrijf, zijn kinderen, zijn gezondheid. In het boek Job staat beschreven hoe hij hiermee om ging en welke vragen hij aan God stelde. Je mag boos zijn, ook tegen God. Het is een fase die bij het rouwproces hoort en belangrijk is.

Fase 3 - Onderhandelen: 'Als ik dit doe, dan misschien...'

Als je iets of iemand bent verloren, heb je geen controle meer over de situatie. Als je die controle wel had gehad, was het namelijk hoogstwaarschijnlijk niet gebeurd. De derde fase van rouw is dat je probeert die controle weer terug te krijgen. Bijvoorbeeld door te denken: ‘als ik vanaf nu elke dag bid, komen mijn ouders wel weer bij elkaar.’ Of: ‘als ik nog één bericht stuur naar mijn ex, wil ze het misschien nog een keer proberen.’ In deze fase stel je de pijn uit en probeer je hoop te houden met die onderhandel-gedachtes in je hoofd.

Fase 4 - Depressie: 'Ik voel me leeg en hopeloos.'

In deze vierde fase dringt de realiteit door: je bent écht iets of iemand verloren. Geen ontkenning, geen boosheid, geen onderhandeling, maar een zwaar gevoel. Je bent erg verdrietig en trekt je terug. Ook als je gelooft dat iemand naar de hemel is gegaan, mag je verdrietig zijn. Zelfs Jezus was verdrietig toen zijn vriend was overleden, ook al wist Jezus dat hij weer uit de dood zou opstaan. Verdriet hoort erbij en is absoluut niet leuk, maar wel heel belangrijk en gezond. Gun jezelf dan ook de tijd om echt verdrietig te kunnen zijn. Je hoeft niet na twee weken te doen alsof het allemaal weer voorbij is als het niet zo voor je voelt.

Fase 5 - Acceptatie: 'Ik begin vrede te vinden.'

Als je iets of iemand verliest wordt het nooit meer als vroeger. Je blijft iemand missen en bent niet blij met het verlies, maar leert het wel langzaam accepteren. Mensen zeggen weleens dat je het hebt verwerkt. Er zijn ook mensen die het mooier vinden om te zeggen: 'je hebt het in je leven kunnen verweven.' Je leven zonder diegene is anders en hier leer je mee omgaan. Dit is de laatste fase van rouw.

Deze vijf fases zijn gebaseerd op 'the five stages of grief'. Veel auteurs en psychologen onderschrijven deze vijf fases. Tegelijkertijd zijn er ook varianten die spreken van zeven fases. Sowieso is rouw altijd iets heel persoonlijks en ziet het er bij iedereen anders uit.

• Wilke: 'Waarom doet de dood zo'n pijn?'

  Klik hier