Wilke: 'Waarom doet de dood zo'n pijn?'

Ik begin bij Joanne (15). Zij volgt BEAM online en is bang voor de dood: “Ik vind de dood eng, omdat niemand me kan vertellen hoe het gaat zijn. Als iemand bijvoorbeeld naar Canada is geweest, kan diegene vertellen hoe het daar is en waar je wel en niet naartoe zou moeten gaan. Bij de dood is dit niet zo. Die onzekerheid maakt me bang. Ik probeer dit soort gedachten van me af te schrijven met pen en papier of via een WhatsApp-gesprek dat ik met mezelf heb, zodat ze niet in mijn hoofd blijven hangen.”  

Zoals je leest, kan Joanne een beetje stress krijgen van de dood, juist omdat er zo weinig over bekend is. Maar in de Bijbel wordt er toch wel over de dood gepraat? Het is volgens mij goed voor mijn zoektocht om de Bijbel erbij te pakken. Aan de ene kant vind ik de Bijbel een lastig boek, aan de andere kant ben ik een ‘bijbelnerd’ en merk ik dat de dingen die ik lees, mij vaak echt heel erg helpen in mijn leven. Dus let’s go,ik ga een poging wagen.

De dood is een keiharde straf

Het begin

Laten we gewoon aan het begin beginnen, in het eerste boek van de Bijbel, namelijk Genesis. Dat begint natuurlijk met het wereldberoemde verhaal van Adam en Eva en die boom waarvan ze de vruchten niet mogen eten. Spoiler: ze eten ze wel en als straf daarvoor zullen ze sterven. “Je zult hard moeten werken voor je eten, je leven lang. Daarna keer je terug naar de aarde waarvan je gemaakt bent. Je was aarde en je zult weer aarde worden.” (Genesis 3:19, BGT) Keiharde straf wel… Maar als de dood een straf is, dan was het originele plan van God dus dat mensen nooit zouden sterven, toch? 

Ik voelde aan alles in mijn lichaam dat het niet oké was

Zó verdrietig, niet normaal...

Ik weet niet of jij het ooit hebt meegemaakt dat iemand overleed van wie je veel hield. Ik hoop natuurlijk van niet, maar dát je het een keer mee gaat maken, is helaas zo goed als zeker. En laat ik maar gewoon heel eerlijk zijn: het is echt heel naar. Het is ontzettend verdrietig. Toen ik in de derde klas zat, overleed een vriendin van me doordat ze ziek was. Ik ben er jaren zó verdrietig om geweest, niet normaal. Ik voelde aan alles in mijn lichaam dat het niet oké was. En dat laat dit verhaal van Adam en Eva ook wel zien: het was nooit de bedoeling dat mensen zouden sterven. Daarom voelt het zo slecht, als het gebeurt. We zijn er in het originele plan van God helemaal niet voor gemaakt om dood te gaan. Maar goed, het gebeurt dus wel…  

Niet het einde

Gelukkig is dit niet het einde van het verhaal, want als ik doorlees in Genesis, ontdek ik al snel dat God een reddingsplan heeft. De dood is in de wereld gekomen en zal voorlopig blijven, maar God belooft daar, helemaal aan het begin van de menselijke geschiedenis, dat zijn Zoon Jezus het gaat oplossen. Jezus gaat in de toekomst een gevecht met de dood voeren en de uitslag is al bekend: Jezus zal de Overwinnaar zijn. Heb jij nu ook gelijk het deuntje van Jezus Overwinnaar weer in je hoofd? Ik wel! 

Vliegen door de eeuwen

Houd je adem even in, want we gaan vliegen door de eeuwen. We gaan van de schepping van de wereld naar de Romeinse tijd. Hoppa! Zoals jij waarschijnlijk wel weet, wordt Jezus geboren in de tijd dat de Romeinen op ons continent aan de macht zijn. En deze Jezus zal – zoals beloofd – de strijd aangaan met de dood. Voordat de wedstrijd écht begint, zie je door het leven van Jezus heen al dat Hij een bijzondere band heeft met de dood. Zo zorgt Hij er drie keer voor dat iemand die overleden is, weer ‘wakker’ wordt. Dit doet Hij bij zijn vriend Lazarus, die al vier dagen in z’n graf ligt (Johannes 11), bij de 12-jarige dochter van kerkleider Jaïrus (Matteüs 9) en bij een jonge gast die ze al bijna aan het begraven zijn (Lucas 7). Ontzettend bijzondere wonderen die ervoor zorgen dat Jezus een soort influencer wordt en er, waar Hij ook naartoe gaat, honderden mensen achter Hem aan lopen.   

Het echte gevecht

Als Jezus 33 jaar oud is, begint zijn échte gevecht met de dood. De rechtbank van die tijd geeft Hem (onterecht) de doodstraf en Hij wordt aan een houten kruis gespijkerd tot Hij niet meer kan ademen en sterft. Echt verschrikkelijk. Met Pasen wordt dit verhaal verteld en herdacht in de kerk en ik krijg er altijd weer kippenvel van. Het lijkt game over, want Jezus sterft en wordt in een graf gelegd. Maar na drie dagen staat Hij op. Jezus heeft namelijk nog nooit iets verkeerd gedaan. De reden dat mensen doodgaan, is door de verkeerde dingen die we doen. Het reddingsplan van God is dat Jezus zonder zonde is en al deze verkeerde dingen tóch op zijn schouders neemt en de prijs ervoor betaalt.  

Niet meer het laatste woord

Paulus, een volgeling van Jezus die nogal ingewikkelde taal gebruikt, legt het zo uit: “Dood, waar is je overwinning? Dood, waar is je angel [‘prikkel’ in NBG-51]? De angel van de dood is de zonde, en de zonde ontleent haar macht aan de wet. Maar laten we God danken, die ons de overwinning geeft door onze Heer Jezus Christus.” (1 Korintiërs 15:55-57)

De dood heeft niet meer het laatste woord

Dus, wat is er nu aan de hand met die prikkel van de dood? De dood is er namelijk nog steeds. En het doet ook nog steeds veel pijn, wanneer iemand overlijdt. Toch is de prikkel (of de angel zoals in sommige Bijbelvertalingen wordt gezegd) eruit. Waarom? Omdat de dood niet meer het laatste woord heeft.

Jezus heeft de prijs voor alle verkeerde dingen betaald, waardoor wij (net als Jezus) uiteindelijk zullen opstaan uit onze dood. Ik weet niet precies hoe dat gaat zijn en ik vind dat net als Joanne best wel heel spannend, maar het geeft me ook hoop. Ik huil tijdens het zingen van Jezus Overwinnaar, omdat ik weet dat de mensen van wie ik houd, net als ik bij God zullen zijn. De dood is niet de baas, de prikkel is eruit. Als ik sterf, is dat niet het eindstation, maar een overstap.

Dit artikel staat in het BEAM Magazine dat bij alle BEAM-leden vier keer per jaar op de mat valt. Wil jij dat magazine ook ontvangen en lid worden van onze BEAM-familie?