Waarschuwing: dit artikel gaat over trigger warnings

Op steeds meer grote social media-accounts zie je trigger warnings voorbijkomen. Zo’n TW geeft aan dat er iets aankomt wat sommige mensen kan triggeren. Zie het als een soort kijkwijzer, een heads up: ‘Heb je hier geen zin in of vind je dit heftig? Klik dan weg of scroll verder.’ Ook in films en series worden steeds vaker trigger warnings gegeven. Bijvoorbeeld in de Netflixserie 13 Reasons Why, waar een heftige zelfdodingsscène in zit. In 2017 kregen de makers van de serie veel boze reacties op deze scène, waarna ze besloten om een waarschuwing toe te voegen. In 2019 werd de scène alsnog uit de serie geknipt.

Wat zijn 'triggers'?

Om te onderzoeken of een trigger warning zin heeft, is het eerst handig om eerst te weten wat ‘triggers’ precies zijn. We vroegen het aan student Social Work Femke (21). “Triggers zijn bepaalde situaties of onderwerpen die een negatieve herinnering bij je oproepen. Dit kan een geur zijn, een woord, een bepaald kledingstuk: iets dat gekoppeld is aan iets pijnlijks uit je verleden. Op het moment dat je getriggerd wordt, word je eigenlijk terug gezogen naar die nare ervaring. Sommige mensen schieten volledig in een herbeleving, anderen krijgen een paniekaanval, en weer andere mensen drukken het weg en voelen pas veel later dat ze diep vanbinnen zich verdrietig of bang voelen.”

Het kan dus zijn dat de geur van gemaaid gras iemand doet denken aan een overleden geliefde of dat een trainingsbroek van een bepaald merk herinneringen oproept van een verkrachting. Net zoals geuren, kleuren, stemmen, geluiden en voorwerpen blije herinneringen kunnen oproepen, kunnen ze je ook confronteren met een traumatische gebeurtenis.

Erkenning

Femke kan niet alleen vanuit haar studie vertellen wat triggers zijn en doen, maar spreekt ook uit eigen ervaring. “Als iemand heel kortaf tegen mij doet, of als ik een bepaalde geur ruik, dan brengt dat me terug naar de pijn uit mijn verleden. Al het nieuws rondom The Voice was een enorme trigger voor mij. Ik heb zelf te maken gehad met seksueel geweld. Als ik las over de vrouwen die aangifte hebben gedaan tegen de man die iets tegen hun zin had gedaan, dan voelde het weer als de dag dat ik zelf aangifte deed. Het nieuws stond bol van seksuele trauma’s en dat riep bij mij zoveel shit op. Aan de andere kant gaf het me ook veel erkenning: ik was niet de enige die slachtoffer was van seksueel grensoverschrijdend gedrag.”

Hebben TW's nut?

Maar nu de grote vraag: hebben trigger warnings eigenlijk wel nut? Critici vinden dat je voor álles wel kunt waarschuwen, want: alles kan wel een trigger zijn. Bovendien vinden zij dat je niet voor elk mogelijk ongemak beschermd moet en kunt worden. Masterstudent Gender Studies en Colonial & Global History Tamara Hartman kijkt hier anders naar. Zij vroeg zich in een onderzoek af waarom er in Nederland wél gewaarschuwd wordt voor gewelddadige beelden, maar niet voor seksueel misbruik, seksisme, racisme en zelfdoding. In de Volkskrant wordt haar bevinding samengevat: “Alleen als het om suïcide gaat, zie ik onderaan een artikel hulpinformatie staan, maar verder zie ik geen vast patroon van waarschuwingen bij andere onderwerpen. Dat zou ook bij series echt beter kunnen.” Een trigger warning is volgens Tamara ‘inclusiviteit naar mensen met een trauma in alle vormen.’ En juist die inclusiviteit – iedereen moet mee kunnen doen – is voor vooral jongeren erg belangrijk.

We vroegen Femke of zij gelooft dat trigger warnings zin hebben. “Ja en nee. Ik denk dat het heel belangrijk is om te vermelden dat sommige content heftige onderwerpen belicht. Voor mij is seksueel geweld nog een moeilijk onderwerp. Als ik daar zomaar over lees zonder dat het erbij stond, kan het me enorm aanvallen. Dan komt het onverwachts. Daarom vind ik het heel fijn om voorbereid te zijn. Een trigger warning geeft mij een keuzemoment: lees ik dit wel of niet? Aan de andere kant denk ik dat je – zelfs na zo’n waarschuwing – toch wel nieuwsgierig bent naar de inhoud van het verhaal. Als je bijvoorbeeld worstelt met suïcidale gedachten, dan ga je ‘aan’ op dat onderwerp. Je zoekt naar herkenning. Het allerbelangrijkste vind ik dat moeilijke onderwerpen bespreekbaar worden gemaakt. Omdat een bepaald thema iemand kan triggeren, hoeft dat niet te betekenen dat we er niet over mogen praten. Het moest juist besproken worden. Op die manier ontdek je dat je niet de enige bent die pijn heeft en dat erover praten je niet in gevaar brengt.”

Hoe ga ik met mijn triggers om?

Hoe kun je met triggers omgaan? Femke heeft hier een duidelijk antwoord op: “Exposure. Dus jezelf blootstellen aan de pijn die je voelt. Doe dit wel in een veilige omgeving, dus bijvoorbeeld met een therapeut, iemand die je vertrouwt of thuis op je kamer. Door datgene waar je bang voor bent op te zoeken en te doorleven, ontdek je dat de trigger op zichzelf geen gevaar is. Je doet nieuwe ervaringen op en je werkt aan je zelfverzekerdheid: ‘Oh, ik kan dit aan, er gebeurt niets gevaarlijks!’ Zelf heb ik geleerd dat het heel belangrijk is om niet bij je triggers en je pijn weg te lopen. Op die manier herstel je niet van wat je is overkomen. Voel je negatieve emoties opkomen? Druk ze dan niet weg. Iets mag je gewoon raken! Erken je gevoel, je pijn, deel het met anderen en weet dat het oké is dat je je zo voelt.”

Conclusie

Dus: hebben trigger warnings zin? Soms wel, soms niet. Het belangrijkste nut van een TW is dat je als volger een keuze hebt: wil ik dit wel of niet weten? Bij BEAM proberen we bij gevoelige thema’s ook rekening te houden met jou. We vinden het belangrijk dat ons platform een veilige plek is. Vind je dat we hierin kunnen groeien; heb je tips? Laat het dan weten door een DM te sturen. Dankjewel!

Bron: Volkskrant