"Ik zit thuis en leef van een uitkering"
Lennard (23) had als tiener last van psychische aandoeningen en kon daardoor zijn school niet afmaken. Tegenwoordig heeft hij een Wajonguitkering en zit hij lange dagen thuis. Hoe is het om jong te zijn en van de bijstand te leven?
''Ik ging naar het ROC om de opleiding elektromonteur te doen, maar heb ‘m niet af kunnen maken. Het ging niet goed met me, ik werd ziek. Ik kreeg psychische problemen en had last van een angststoornis. Zo erg dat ik niet in de auto durfde te zitten bijvoorbeeld. Ik had ook een psychose. Ik kon zo niet werken of naar school, dus ik belandde in de ziektewet.
Daarvóór heb ik drie maanden gewerkt, maar ik verdiende toen ook geen vetpot. Toch was het even slikken toen ik in de ziektewet kwam, ik kreeg maandelijks bijna de helft minder binnen. Inmiddels krijg ik een Wajonguitkering, daardoor heb ik net iets meer te besteden.’’
Thuis op de bank
''In het begin is het leuk. Natuurlijk, wie vindt het nou niet heerlijk om even niet naar school te hoeven? Maar het is vooral frustrerend. Al wil ik werken, het lukt niet. Over het algemeen kijk ik overdag tv, doe ik spelletjes. Ik zit in een woonvorm. Dit is niet hoe ik het zou willen. Als iemand me zou vertellen dat ik weer in staat was om te werken en morgen aan de slag kon, zou ik daarvoor tekenen. Maar dat is niet realistisch, helaas.
''Ik schaam me er niet voor dat ik een uitkering heb. Het is super gaaf dat uitkeringen bestaan, dat ervoor gezorgd wordt dat ik kan leven. Ik zou willen dat het anders was, maar ik kan er niet veel aan doen. Ik schaam me er wel voor dat ik niet productief ben. Ik heb van mijn ouders geleerd dat je je in moet zetten voor de samenleving. Mijn vader werkte veertig uur in de kerk en je zou kunnen zeggen dat hij ook nog veertig uur vrijwilliger was. Ik vind dat het je christenplicht is om je in te zetten voor anderen. Vooral in het begin had ik er moeite mee dat ik thuiszit. Ik was jaloers. Ik heb een broertje van een jaar jonger. Eerst keek hij altijd tegen mij op, nu moest ik tegen hem op kijken, want hij kan wel werken.’’
Toekomstdromen
Sinds een aantal maanden heeft Lennard verkering. ‘’Dat is wel cool. Ik denk dat weinig geld hebben een relatie wel moeilijker maakt. Je wil graag veel dingen doen, maar je kunt niet elke dag weg. Van de week zijn we toevallig uit eten geweest, maar dat is dan wel uitzonderlijk. Je moet keuzes maken. Wil je iets extra’s doen? Dan kun je niet sparen deze maand. Sparen is sowieso moeilijk. Laatst was mijn laptop gecrashst, al mijn spaargeld was foetsie. Dus sparen? Kom op, zeg. Dat gaat heel moeilijk.’’
Toch vindt Lennard het belangrijk om je ogen te richten op de toekomst. ‘’Je moet altijd iets houden om naar toe te werken en naar uit te kijken. Ik hoop dat ik beter om zal kunnen gaan met mijn aandoeningen. Ik hoop dat de periodes dat ik er veel last van heb steeds korter worden, zodat ik ooit een baan kan hebben en me gewoon enkele dagen ziek kan melden als het niet gaat.
Omdat ik al zo lang in de psychiatrie zit en vroeger op school gepest ben, wil ik ervaringsdeskundige worden. Het lijkt me gaaf om op scholen te vertellen over pesten.’’ Dat zijn Lennards grote toekomstplannen. Maar hij heeft ook dromen die hij eerder waar hoopt te zien worden. ‘’Ik wil trouwen, een eigen huisje en een baan, zeker weten.’’
Tekst: Lola Brouwer
De jongen op de afbeelding is niet Lennard.
