“ADHD is niet alleen het druk zijn”

“Ik weet al best wel lang dat ik ‘anders’ ben. Toen ik klein was, kon ik bijvoorbeeld maar tien minuten met hetzelfde bezig zijn, daarna wilde ik alweer iets anders doen. Opa zei altijd al dat ik van de hak op de tak sprong, maar daar werd verder niets achter gezocht. Ik had er geen last van, mijn gedrag was niet beperkend. Op de middelbare school kreeg ik het wel moeilijk. Zo had ik heel veel moeite met huiswerk maken, omdat ik de concentratie niet op kon brengen. De eerste paar jaar had ik vooral het geluk dat veel lukte op het laatste moment, maar dan was ik na de proefwerkweken wel helemaal kapot. Ik stelde alles uit tot het allerlaatste moment, en dan ook echt het aller- allerlaatste moment. De ochtend voor een toets pas leren was geen uitzondering. Ik had die druk nodig om mezelf ertoe te zetten wat aan school te doen.

Ik dacht dat het aan mezelf lag, dat ik een luie puber was die niets voor elkaar kreeg.

Eerst deed ik nog vwo, maar in het derde jaar had ik na een paar maanden al heel veel onvoldoendes gehaald. Toen ben ik naar havo gegaan en dat ging prima. Nou ja, op mijn manier dan: door alles op het laatste moment te doen. Het niveau was voor mij te makkelijk en daarom kon ik het aan. Ik dacht dat het aan mezelf lag, dat ik een luie puber was die niets voor elkaar kreeg. “Je moet er gewoon hard voor werken en zorgen dat het wel lukt”, hield ik mezelf dan voor. Wist ik veel dat ik ADHD had, ik wist niet eens dat je dat kon hebben zonder druk te zijn…”

Van de regen in de drup

“Na de havo ging ik de pabo doen, maar daar stopte ik al snel mee. Ik dacht dat ik de opleiding niet leuk genoeg vond, dat ik daarom zo laat begon met leren en schoolwerk, maar in het daaropvolgende tussenjaar ontdekte ik dat ik overprikkeld was. Alles uitstellen werkte niet meer. Toen ben ik zelf op onderzoek uitgegaan en kwam ik er snel achter dat ik waarschijnlijk ADHD heb. Toch bleef de stap naar een huisarts groot. Ik was bang dat ik mij aanstelde. Na het tussenjaar begon ik aan de opleiding psychologie op de universiteit. Dat ging - terwijl ik de studie wel leuk vond en wist dat ik het aankon - opnieuw niet soepel. Eerst dacht ik dat het aan de uni zelf lag, maar toen ik na ging denken, wist ik dat het anders moest zijn. Ik liep namelijk steeds tegen hetzelfde aan, maar zocht elke keer een andere reden waar het aan kon liggen. Ik kwam er niet uit…”

De diagnose

“Ik besloot om toch naar de huisarts te gaan en ondanks dat hij mij niet wilde geloven, kreeg ik een doorverwijzing naar een psychiater. Daar heb ik een paar testen moeten doen en toen was het vrij duidelijk: ik heb ADHD. Dan valt alles wel op zijn plek. Ik weet nu waarom ik mij zo slecht kan concentreren, dus kan ik er ook beter mee omgaan. Dat idee geeft al rust.Nu ga ik mijn laatste jaar van de bachelor gezondheidswetenschappen tegemoet, iets wat een paar jaar geleden ondenkbaar was. Om mijn concentratie te verbeteren, slik ik ritalin. Dat doe ik alleen als ik iets voor de uni moet doen of bij andere belangrijke concentratiemomenten. Als ik een koffer voor vakantie moet inpakken bijvoorbeeld. De medicatie geeft rust in mijn hoofd, een focus, maar vlakt ook emoties en creativiteit af. Dus ik probeer het gebruik zoveel mogelijk te beperken.”

Als je alleen druk bent in je hoofd, zien mensen dat aan buitenkant niet.

Omgeving

“Het is wel lastig als mensen het niet snappen. Dan zeggen ze bijvoorbeeld: ‘ik heb ook wel last van concentratieproblemen’ of ‘even doorzetten’. Ik zou heel graag willen dat het zo is, maar dat lukt niet. Mensen kennen vooral de drukheid-ADHD. Maar als je alleen druk bent in je hoofd, zien mensen dat aan buitenkant niet. “Huh, heb je ADHD, maar zo druk ben je toch helemaal niet?” Die drukte is alleen waar de buitenwereld last van heeft, van de drukte in mijn hoofd heb ik zelf last. Ik ben niet zielig, maar een beetje begrip is wel fijn. Ik wil niets afschuiven op mijn ADHD. Ben vooral blij dat ik nu weet waar alle gekke dingen vandaan komen, zodat ik het kan aanpakken. Ik baal er ook niet van dat ik het heb. ADHD brengt namelijk ook heel veel impulsiviteit en creativiteit in mijn leven, wat bij sommige beroepen juist een voordeel oplevert. Zo ben ik nu voltijd fotografe. Dat past beter bij mij dan wetenschappelijke beroepen of iets waarbij ik een leidinggevende rol zou hebben. In fotografie kan ik mijn eigen ADHD-ei kwijt. Kan ik mijn hoofd laten gaan in plaats van tegenhouden. Zo is mijn ‘beperking’ juist een toevoeging!”