Zo werkt mode!

15 maart 2023 · Leestijd 5 min

Waarom wil jij een spijkerbroek met wijde pijpen? Of: hoe komt het dat iedereen op hagelwitte sneakers rondloopt? Antwoord: het is in de mode. En daar ontsnapt niemand aan. BEAM zet op een rijtje hoe de modewereld werkt.

Wat mode wordt, bepaal jij. Nou ja, niet jij in je eentje, maar samen met een heleboel andere mensen. Vroeger bepaalden modeontwerpers de trends door grote shows te organiseren, waar ze hun nieuwe creaties lieten zien. Die shows zijn er nog steeds, maar de ontwerpers kijken daarvoor nu veel meer naar wat er op straat gebeurt: Wat dragen jonge mensen? Hoe gebruiken ze hun kleding? Welke kleuren zijn populair? Dat proberen modemerken te vertalen naar hun eigen ontwerpen. Op die manier maken ze kleine modetrends groot. En dat gaat niet altijd snel. Het duurde bijvoorbeeld echt even, voordat iedereen aan de mom jeans wilde, maar naarmate meer mensen ze droegen, wilden meer mensen ze hebben, en raakte het item steeds meer in de mode.

Extreme ontwerpen

Nog steeds is er wel een soort route die mode aflegt. Het begint op de catwalk bij de haute couture: peperdure kleding die handgemaakt is door ontwerpers. Vaak zie je daar allerlei bizarre outfits voorbijkomen. Het is meer ‘modekunst’ dan kleding die je aantrekt naar school. In die ontwerpen worden trends enorm uitvergroot. Denken de ontwerpers dat broeken met wijde pijpen helemaal hot worden, dan zie je op de catwalk modellen in broeken met extreme flares. Komt schoudervulling terug? Dan dragen de modellen hysterische jasjes. Dat werkt.

De modellen dragen hysterische jasjes

De mode die we zien op de catwalk, draagt bijna niemand in het echte leven. Eerst worden de ontwerpen vertaald naar de zogenaamde prêt-à-porter-collecties (oftewel ‘klaar om te dragen’-collecties) van de ontwerpers. Nog steeds enorm duur, want de naam van de ontwerper hangt eraan, maar wel bedoeld om aan te trekken naar feestjes en partijen; voor de mensen die de items kunnen betalen, dus.

Voor gewone mensen

Ook ‘klaar om te dragen’-kleding heeft eigen modeshows. Wie daar op de eerste rij zitten? De mensen die kleding bedenken voor winkels waar ‘gewone’ mensen hun kleding kopen. Dat heet ‘confectie’; de kleding die in fabrieken wordt gemaakt. De fabrikanten doen er alles aan om steeds de juiste mode in de rekken te hebben hangen. Ze ontwerpen dus kleding die lijkt op de collecties die op de catwalk geshowd worden. En net als de ontwerpers van de haute couture, proberen ze steeds op tijd te ontdekken wat er leeft op straat; vooral in grote, hippe steden.

De route van de ‘haute couture’-modeshows naar de ‘gewone’ winkel waar jij je kleding koopt, duurt ongeveer twee jaar. Op het moment dat jij die ene hippe spijkerbroek koopt, zijn de ontwerpers dus al lang weer bezig met de volgende trend.

Verkeerd gegokt

Natuurlijk kan niemand precies voorspellen wat mensen over anderhalf tot twee jaar willen dragen. Hoewel fabrikanten dat zo goed mogelijk proberen in te schatten, is de kans groot dat het toch niet helemaal matcht. Als het inderdaad misgaat, blijven winkels zitten met grote stapels onverkoopbare kleren. Valt het je op dat kleding altijd wel érgens in de uitverkoop is? Dat heeft onder andere daarmee te maken: een fabrikant heeft een tijdje geleden verkeerd gegokt.

Afzetten tegen je ouders

Wat mode is, kan ook iets zeggen over de tijd waarin we leven. Als de economie goed draait en niemand zich grote zorgen maakt, willen we andere kleren aan dan wanneer alles tegenzit. En soms wordt mode gebruikt om een statement te maken. In de jaren zestig en zeventig had je de hippies: jonge mensen die zich wilden afzetten tegen alle regeltjes van hun ouders. Ze gingen zich kleden op een manier die de oudere generatie ronduit afschuwelijk vond. Hippies hielden van lang haar, bloemen, felle kleuren en kleding uit verre landen, zoals India. Zij borduurden bloemetjes op hun kleding. Pas daarna maakten modeontwerpers kleding in dezelfde stijl.

Het T-shirt was bedoeld als ondergoed

In de jaren tachtig waren het de punkers die zich wilden verzetten tegen het heersende gezag: kleren met veiligheidsspelden, kettingen als versieringen, en hanenkammen als haarstijl werden populair.

Sowieso is mode een manier voor jongeren om zich te onderscheiden van oudere generaties. Niets is zo fijn als je moeder die zich vertwijfeld afvraagt of je het niet koud hebt met zulke grote scheuren in je spijkerbroek.

Mode die nooit weggaat

Heel af en toe ontstaat er mode die niet meer verdwijnt. Neem de spijkerbroek. Ooit was dat item een stevige werkbroek voor goudzoekers, mijnwerkers en cowboys. Dat zijn we allang vergeten, want nu heeft iedereen ’m in de kast liggen. Het model spijkerbroek is wél super modegevoelig: de skinny jeans hebben plaatsgemaakt voor de mom jeans, en die ruimen langzaam maar zeker het veld voor de flares, de broeken met wijde pijpen (die overigens ook al door de hippies werden gedragen).

Een ander voorbeeld is het T-shirt. Dat was pakweg 150 jaar geleden bedoeld als ondergoed, maar na de Tweede Wereldoorlog dook het opeens op als modeverschijnsel in Amerikaanse films. Nu kunnen wij ons een zomer zonder T-shirts niet meer voorstellen.

Dit wordt mode in 2023 (of niet)

Spijkerstof, overal! Je broek, blouse en jas, maar ook je schoenen en tas… Alles wordt denim. Een leuke bijnaam voor deze look: een Canadian tuxedo.
Rood is de kleur die veel te zien was op de catwalks. Als de voorspellingen kloppen, loop jij komende zomer in een zwembroek van die kleur. Of je loopt in ’t goud, dat kan ook.
Knopen, frutsels, dingetjes, ruches, kraagjes… Saai en minimalistisch is uit, tierelantijntjes zijn hip!
Ook getipt als hype: punk. Lekker rondlopen met spikes en donkere, intense prints.

Oké, en nu maar afwachten of het klopt. En anders vind je deze kleding aan het einde van de zomer in het rek met koopjes!

3x jongeren met een vette kledingstijl: 'Ik wil mezelf elke dag een tien kunnen geven'