Waarom jij TO THE BONE wel of niet moet kijken
Afgelopen vrijdag ging de nieuwe film ‘To the Bone’ live op Netflix. De reacties zijn… eh, wisselend. Vrij snel na de livegang van de film ontstond er een flinke, online discussie. Net als de Netflix-serie ‘13 Reasons Why’ vinden tegenstanders de film provocerend en geromantiseerd, terwijl het pro-kamp het als taboedoorbrekend ziet. Moet je deze film wel of niet gaan kijken? BEAM zet 3 pro’s en con’s op een rij.
ALARM: Spoilers ahead!
3X VOOR - Ja, ga die film kijken, want…
…‘To the Bone’ is taboedoorbrekend.
Mental health
is een onderwerp waar nog altijd een taboe op rust. Als je met een griepje naar een arts gaat, kijkt niemand je raar aan. Maar wanneer je brein niet helemaal gezond functioneert en je medische hulp zoekt, is dat toch wel een issue die velen verzwijgen. Gelukkig wordt psychologische hulp steeds meer besproken, maar normaal is het nog niet. ‘To the Bone’ brengt dit belangrijke gesprek op gang. De film brengt goed in beeld hoe een mentale ziekte (zoals een eetstoornis) niet alleen de patiënt, maar ook de omgeving kan verwoesten.
…het is (pijnlijk) herkenbaar in beeld gebracht.
De film gaat pijnlijke thema’s niet uit de weg. Ervaringsdeskundige Scarlet van Proud2Bme beschrijft in haar recensie (leestip!) hoe een heel aantal scènes erg herkenbaar voor haar waren. De film laat volgens Scarlet goed zien hoe een eetstoornis effect heeft op de mensen in haar omgeving. Een mooi voorbeeld hiervan is de scène van het familiegesprek. De zus van hoofdpersoon Ellen legt uit dat ze geen zus lijkt te hebben. Ze koppelt al haar mijlpalen, zoals prom, aan de ziekenhuisopnames van Ellen. Je ziet het schuldgevoel in Ellens ogen. De familieleden proberen een schuldige of oorzaak aan te wijzen, maar de film laat goed zien dat er nooit slechts één oorzaak of schuldige is. Ook legt ervaringsdeskundige Scarlet uit dat de thema’s controle en veiligheid goed aan bod komen. “I’ve got it under control” is een destructieve schijnzekerheid die bij veel anorexiapatiënten speelt.
…het laat zien dat er een uitweg is.
SPOILERSPOILERSPOILER! De film heeft een goed einde. Ze zit helemaal aan de afgrond, wanneer Ellen beseft hoe slecht ze eraan toe is. Ze kiest voor de behandeling en genezing. De psycholoog had Ellens stiefmoeder al gewaarschuwd: Ellen heeft een dieptepunt nodig om beter te worden. Iedere patiënt maakt een ander traject mee, ook dat benadrukt de psycholoog in de film. Maar de boodschap is in alle gevallen: genezing is mogelijk. De film moedigt aan om om hulp te vragen, want er is een uitweg!
3X TEGEN - Nee, kijk ‘To the Bone’ niet, want…
…de film is enorm geromantiseerd.
Het grootste punt van kritiek op de film is dat het is geromantiseerd. ‘To the Bone’ laat niet de keiharde lelijkheid van anorexia nervosa zien. Hoofdpersoon Ellen is een stoere rebellerende tiener, die in de openingsscène een andere patiënt belachelijk maakt en vertrekt. Bovendien brengt de film wel de struggles van de patiënten in beeld, maar niet de echte terugvallen – een worsteling die iedere anorexiapatiënt voor de kiezen krijgt. De film eindigt heel rooskleurig. Ellen krijgt een bijna-dood-ervaring en er gaat een knop bij haar om. Opeens lijken alle problemen weg, terwijl ze nog een lange weg te gaan heeft. Dat Ellen nu kiest om voor haar gezondheid te willen vechten, betekent niet dat ze daar over een week nog zo over denkt. Genezing gaat met vallen en opstaan en die realiteit brengt de film niet in beeld. Eigenlijk stopt de film precies op het moment dat de behandeling begint.
…het geeft een vertekend beeld van de ziekte.
De film bevestigt het beeld dat men heeft van patiënten met anorexia nervosa. Blanke, knappe meiden die tegen het gezag opboksen. Dat maakt de film heel oppervlakkig. “Hoewel er veel jonge blanke vrouwen zijn met anorexia, zijn er ook veel, heel veel miljoenen anderen die worstelen met eetstoornissen die niet in dit profiel passen”, zegt de CEO van een Amerikaanse eetstoornissenvereniging in de HuffPost. Deze patiënten (ook mannen!) voelen zich volgens haar nu niet herkend en twijfelen of ze wel een eetstoornis hebben. Actrice Lily Collins viel met behulp van een diëtist 15 kilo af om deze rol te spelen. Zelf kampte Collins vroeger ook met een eetstoornis. Ondanks haar extreem magere voorkomen is ze nog steeds een knappe vrouw. Zo wordt de ziekte eerder verheerlijkt dan dat de film een schrikbeeld oproept. Bovendien laat het andere eetstoornissen buiten beschouwing – boulimia en binge eating disorder (overmatig eten) komen niet aan bod. Een eetstoornis gaat over meer dan eten alleen en is een manier om om te gaan met onderliggende problematiek. Hoewel de familie dit vingerwijzend bespreekt, gaat de psycholoog en de algemene thematiek in de film hier niet op in.
…het wakkert een eetstoornis aan.
Meerdere instanties en ervaringsdeskundigen raden af om de film te kijken wanneer je in een (beginnende) eetstoornis zit of bijvoorbeeld onzeker bent over je uiterlijk. Zelfs Project Heal, de instantie waarmee de filmmakers samenwerkten, raadt het af om de film zomaar te kijken. Wanneer je de film per se wilt zien, kijk hem dan niet alleen, is hun boodschap. Kijk de film bijvoorbeeld met je ouders en praat erover door. Maar dan nog is het niet helemaal ongevaarlijk om de film te zien. Anorexiapatiënten worden getriggerd door het zien van magere lichamen. #thinspiration is een serieus probleem, dat je liever niet wilt Googlen.
