Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Vier tegendraadse tips over helpen: ‘Helpen gaat ook over jezelf’

2 januari 2023 · Leestijd 5 min

Anderen helpen, dat past helemaal in het ideaal van Jezus. Hoe doe je dat? Door deze vier opmerkelijke adviezen uit de Bijbel te gebruiken, natuurlijk!

Durf de eerste zijn 

Is het je weleens opgevallen dat bijna iedereen het moeilijk vindt om de eerste te zijn, die helpt? Als iemand op straat een tas met boodschappen laat vallen, rapen de meeste mensen pas spullen op, nadat iemand anders het initiatief heeft genomen. Wij denken vaak dat helpen en dienen alles te maken hebben met nederigheid en jezelf wegcijferen, maar het gaat ook om het léf hebben om de eerste te zijn. 

In een beroemd Bijbelverhaal wast Jezus de voeten van zijn vrienden. Een nogal ongemakkelijke situatie. Mensen beginnen direct te protesteren: ze willen dat Jezus ermee ophoudt. Als er voeten gewassen moeten worden, doen ze het zelf wel! Jezus leert zijn vrienden dat Hij er niet op uit is om de baas te spelen en zich te laten bedienen, maar dat Hij juist de dienaar wil zijn. Jezus laat ook zien dat Hij de eerste is, die de minste wil zijn. Hij heeft het lef om te beginnen, ook al voelt dat ongemakkelijk. Zodra Hij bezig is, wil de rest ook wel. 

Helpen is niet moeilijk, maar soms wel ongemakkelijk, omdat we ons schamen om in beweging te komen. Er zijn bizarre situaties geweest waarin mensen verdronken, omdat geen van de omstanders de eerste durfde te zijn om te hulp te schieten. Wat zullen je vrienden denken als je begint met het neerzetten van die rij omgevallen fietsen op het schoolplein? (Spoiler alert: de kans is groot dat ze je komen helpen).  

De eerste les: durf de eerste te zijn! 

Kies voor jezelf 

Dat is raar: je wilt anderen helpen, maar nu moet je voor jezelf kiezen. Helpen gaat altijd over andere mensen, toch? Niet dus. Helpen gaat ook over jezelf. Als de luchtdruk in een vliegtuig wegvalt, komen er automatisch zuurstofmaskers uit het plafond vallen. En dan volgt altijd dit opmerkelijke advies: je moet eerst je eigen masker opdoen voordat je iemand anders helpt, bijvoorbeeld een kind. Zorg dat je zelf kunt ademen, zodat je anderen kunt helpen.  

Hetzelfde principe past Jezus toe, wanneer Hij de stilte opzoekt, weg van alle mensen die Hem nodig hebben. Dat doet Hij nogal eens. Je kent ongetwijfeld het verhaal waarin Jezus duizenden mensen te eten geeft met een paar broden en vissen. Dat is pas helpen! Waar was Jezus vlak daarvoor? Juist: op een ‘afgelegen plaats’ in de stilte. Hij deed eerst zijn eigen masker op, voordat Hij anderen zuurstof gaf. 

De tweede les: kies eerst voor jezelf om daarna anderen te kunnen helpen.

Eigen mensen eerst 

Oorlog in Oekraïne, honger in Somalië en overstromingen in Pakistan… De halve wereld heeft je hulp nodig. Voordat je daardoor in de stress schiet: helpen gaat niet alleen over mensen in verre landen. Volgens Paulus moet je allereerst naar de mensen in je eigen huis kijken. Hij gaat lekker ongezouten tekeer in zijn brief aan Timoteüs: wie niet voor zijn eigen familie of huisgenoten zorgt, maakt van zijn geloof een grap en is slechter dan iemand die helemaal nergens in gelooft (1 Timoteüs 5:8).  

Dit zegt natuurlijk niet dat je mensen verder weg niet hoeft te helpen, maar het is wel een goede reminder dat je niet per se naar een ander land hoeft om daar een weeshuis te bouwen of een marathon te rennen voor het goede doel. Misschien heeft je zusje wel hulp nodig, of kan je opa een handje gebruiken. En vergeet je klasgenoten niet. 

De derde les: denk eerst aan wie jij in je eigen omgeving kunt helpen.

Het hoeft niet altijd goed 

Je leven hoeft niet perfect te zijn. Het is belangrijk om dat tegen elkaar te blijven zeggen, want gelovige mensen hebben de neiging om falen koste wat kost te vermijden. We doen het nu eenmaal graag goed, zeker als het om geloven gaat. Raar eigenlijk, want dat is nu juist de kern van Jezus’ boodschap: het is oké als je het verprutst. 

Dat geldt dus ook bij helpen. Als het gaat om nederigheid – de minste willen zijn – geeft Jezus een bekend voorbeeld: word als een kind, dan ben je de grootste in zijn koninkrijk. Daarmee bedoelt Hij natuurlijk niet dat je weer de zandbak in moet. Leven als een kind betekent dat je beseft dat er nog genoeg te leren valt, dat het bestaan een ontdekkingsreis is, dat je vragen mag stellen en bij anderen kunt afkijken hoe het werkt, dat je struikelt en dingen soms mislukken. 

Jouw pogingen om te helpen zullen soms misgaan. Je hebt er geen zin in, je bent te laat, je vindt andere dingen belangrijker… Dat is dus oké, zo gaat het soms.  

De vierde les: neem het jezelf niet kwalijk, als het even allemaal mislukt. Jij bent een kind dat – voor de rest van je leven – aan het leren is.

Column | 'Ik sterf eerder dan dat ik om hulp vraag (en dat vind ik stom)'

Lees ook over:

Column | 'Ik sterf eerder dan dat ik om hulp vraag (en dat vind ik stom)'

Geschreven door

Maarten

Misschien ook wat voor jou

Volg BEAM op TikTok!

Voor video's van inspirerende jongeren die licht willen verspreiden! 💛💡