Zo liep het af met de 12 leerlingen van Jezus

Hoooo! Je staat op het punt een heftig BEAM-artikel te lezen. Hieronder ontdek je hoe het is afgelopen met de twaalf discipelen van Jezus. Spoiler: ze zijn vrijwel allemaal vermoord. Blijkbaar waren deze mannen zo enthousiast over hun beroemde vriend dat ze maar over Hem bleven praten, zelfs als dat eindigde in een marteldood. Kun je dat aan? Lees dan verder!
Simon Petrus

Petrus stierf hoogstwaarschijnlijk rond het jaar 64 (na Christus dus) tijdens de regering van keizer Nero. Deze keizer heeft ontzettend veel christenen vermoord. Waar Petrus tijdens het leven van Jezus egoïstische keuzes maakte en Hem zelfs verloochende, draait zijn gedrag na Jezus’ opstanding 180 graden om. Petrus wordt gezien als leider van Jezus’ discipelen en sterft, net als Jezus, aan een kruis. Hij wilde zelfs ondersteboven gekruisigd worden omdat hij zichzelf niet waardig vond om te sterven zoals Jezus.
In de Bijbel zijn twee brieven terug te vinden van Petrus, 1 Petrus en 2 Petrus, opgeschreven door zijn schrijver Silvanus.
Andreas (broer van Petrus)

Andreas was een visser en de allereerste leerling die door Jezus gevraagd werd om mee te gaan op avontuur. Ook was hij de broer van Simon, die later door Jezus Petrus werd genoemd. Andreas zou zijn gekruisigd in Patras (Griekenland) op een X-vormig kruis, dat later bekend werd als het ‘Andreaskruis’. Hij zou dagenlang hebben gepredikt terwijl hij aan het kruis hing.
Johannes

Johannes staat bekend als de discipel van wie Jezus zegt dat Hij veel van hem houdt. Ook neemt Johannes na het sterven de zorg voor Maria, de moeder van Jezus, op zich. Een bijzondere leerling die heel dichtbij Jezus stond dus. Johannes is vermoedelijk de enige discipel die niet vermoord is. Wel werd hij verbannen naar Patmos, waar hij onder andere het Bijbelboek Openbaring schreef. Waarschijnlijk stierf hij op hoge leeftijd een natuurlijke dood in Efeze, een stad in het huidige Turkije.
Jacobus (broer van Johannes)

Jakobus, de broer van Johannes, was volgens de Bijbel de eerste leerling die het martelaarschap onderging en werd vermoord. Hij werd rond 44 na Christus onthoofd door koning Herodes Agrippa I. Dit verhaal is terug te vinden in de Bijbel, in Handelingen 12: 1-2.
Filippus

Filippus kwam uit hetzelfde dorp als de broers Petrus en Andreas. Nadat hij Jezus ging volgen, was hij zo enthousiast dat hij Nathanaël (soms Bartholomeüs genoemd) ook uitnodigde mee te doen. Die twee leerlingen blijven na de opstanding van Jezus vaak samen op pad gaan. Filippus is hoogstwaarschijnlijk gestorven in Hierapolis, het huidige Turkije. Hij is gekruisigd, opgehangen of gestenigd.
Nathanaël (ook wel Bartholomeüs genoemd)

Nathanaël wordt ook wel Bartholomeüs genoemd. Wetenschappers denken dat Bartholomeüs een familienaam was en Nathanaël zijn roepnaam. Volgens verschillende verhalen is Nathanaël vermoord in Armenië nadat hij levend is gevild. Dit is een wrede martelmethode waarbij iemand wordt vastgebonden en een beul met een scherp mes de huid verwijdert. Deze leerling van Jezus werd vermoord omdat hij maar bleef praten over het evangelie.
Thomas

Jezus’ leerling Thomas wordt ook wel ‘de ongelovige Thomas’ genoemd. Deze bijnaam heeft hij gekregen omdat hij na de opstanding van Jezus eerst de wonden in Zijn handen en zij wilde voelen, voordat hij het kon geloven. Dit verhaal kan je in de Bijbel lezen, in Johannes 20 vanaf vers 24. Na deze ontmoeting met Jezus, gelooft Thomas dat Hij echt is opgestaan. Thomas zou in India zijn gedood. Hij werd volgens de overlevering in het jaar 72 na Christus met speren doorboord terwijl hij het evangelie verkondigde.
Matteüs

Matteüs werkte als belastingambtenaar (voor de Romeinen, de onderdrukkers van het Joodse volk) totdat Jezus vroeg of Hij hem wilde volgen. Hij gooide zijn leven om en ging met Jezus mee. Deze leerling heeft ontzettend secuur het leven van Jezus (bijvoorbeeld z’n bekendste preek, de bergrede) opgeschreven in het Bijbelboek Matteüs. Matteüs zou zijn vermoord in Ethiopië. Er zijn verschillende verhalen over hoe hij precies stierf, waaronder versies met een zwaard of een speer in de hoofdrol.
Jakobus (zoon van Alfeüs)

In de groep leerlingen van Jezus waren twee mannen die Jakobus heette. Deze Jakobus, de zoon van Alfeüs, kreeg dan ook de bijnaam ‘Jakobus de kleine’. Dit zou met z’n lengte te maken kunnen hebben of met zijn leeftijd. Nadat Jezus is opgestaan uit de dood en terugkeert naar de hemel, wordt Jakobus gezien als de leider van de christelijke gemeenschap in Jeruzalem. Volgens de verhalen werd hij uiteindelijk gestenigd of met een knuppel doodgeslagen.
Thaddeüs

Er waren ook nog twee leerlingen in de groep die Judas heetten, dus één van hen werd voor de duidelijkheid vaak Thaddeüs genoemd. Door verschillende verhalen is bekend dat hij regelmatig op pad ging met de leerling Simon de Zeloot. Thaddeüs zou dood zijn gevonden in Mesopotamië (het huidige Irak). Hij zou zijn gedood met pijlen of gekruisigd, dit wordt niet duidelijk.
Simon de Zeloot

Simon de Zeloot was een bijzondere discipel. Hij hoorde namelijk eerst bij de Zeloten, een joodse groepering die zich met geweld verzette tegen de Romeinen. Waarschijnlijk was Simon de Zeloot dan ook getraind in vechten en moorden. Toch werd hij overtuigd door Jezus om Hem te volgen. Over de dood van Simon de Zeloot bestaan veel verschillende verhalen. De meeste wetenschappers zijn het erover eens dat hij een marteldood is gestorven, maar hoe en waar is lastig te achterhalen. Sommigen zeggen dat hij in Perzië werd gekruisigd, terwijl anderen beweren dat hij in Ethiopië werd gedood.
Judas Iskariot

Het verhaal van Judas Iskariot verloopt anders dan dat van de andere elf leerlingen van Jezus. Tijdens de rondreizen van Jezus en zijn leerlingen, beheerde hij het geld. Hij begreep niet wat Jezus wilde of was het er niet mee eens, want hij besloot Jezus voor dertig zilverstukken te verraden aan de Romeinen. Na dit verraad werd Jezus mishandeld en vermoord aan een kruis. Judas kreeg spijt van zijn verraad, gaf de zilverstukken terug en verhing zichzelf. Dit verdrietige verhaal staat beschreven in de Bijbel in Matteüs 27: 5.
*struggle je zelf met gedachtes over zelfdoding? Ga naar 113.nl voor hulp!
Waarom dit belangrijk is om te weten ☝️
Misschien krijg je wel koude rillingen van deze verhalen. Het is ook heel heftig om te lezen hoe bijna al deze leerlingen zijn vermoord om hun geloof. Toch is het belangrijk om deze kennis te hebben. Waarom? Om nóg serieuzer te nemen hoe ongelofelijk overtuigd deze leerlingen waren van het verhaal van Jezus. Ze zouden zich nooit hebben laten vermoorden als ze niet honderd procent zeker wisten dat Jezus het waard was om voor te sterven. De leerlingen van Jezus waren mensen net als wij: ze werden boos, twijfelden en maakten grote fouten. Toch vroeg Jezus hen om Hem te volgen en hebben ze dit moedig volgehouden tot het vaak bittere eind. Is dat niet ook heel hoopvol voor jou en mij?
Afbeeldingen van de leerlingen
De afbeeldingen van de leerlingen die we in dit artikel gebruiken, zijn afkomstig uit de televisieserie The Chosen. Hier wordt het verhaal van Jezus verteld door de ogen van de discipelen. De serie is gratis te bekijken bij de EO via NPO Start.
Gebruikte bronnen
Een aantal doodsoorzaken van de twaalf eerste leerlingen van Jezus staan omschreven in de Bijbel. Daarnaast zijn er boeken die niet in Bijbelse bibliotheek zijn opgenomen, maar wel informatie geven over het leven en sterven van de leerlingen. Dit worden de apocriefe en deuterocanonieke boeken genoemd.
Omdat veel informatie over het martelaarschap van de leerlingen afkomstig is uit tradities die soms pas eeuwen na de gebeurtenissen zijn opgeschreven, is er niet altijd hard, historisch bewijs. In sommige gevallen (bijvoorbeeld Petrus' dood in Rome) zijn er aanwijzingen vanuit archeologie en geschiedschrijving, maar voor anderen (zoals Bartholomeüs en Simon de Zeloot) zijn de verhalen vooral gebaseerd op mondelinge overlevering.
Lees ook over:
BEAM interviewt 'Jezus' uit spectaculaire tv-serie The Chosen

Geschreven door
Wilke