Martyna (21): “Ik begrijp de meisjes met een eetstoornis”
De Antwerpse Martyna was pas zestien toen ze de eerste signalen van anorexia vertoonde. De strijd tegen de ziekte was pittig, maar inmiddels is de 21-jarige studente journalistiek alweer zo’n twee jaar kerngezond. Nu is het haar missie om andere meiden te helpen met hun gevecht tegen eetstoornissen. Martyna: “Ik heb het zelf meegemaakt en weet wat er in ze omgaat.”
Anorexia is geen lichamelijke ziekte, dus het begint niet met bijvoorbeeld een virus. Hoe begon anorexia bij jou?
Martyna: “Als puber veranderde er bij mij veel. Ik kreeg opeens borsten, billen en mannelijke aandacht. Ik kon dat moeilijk verwerken. Net als veel meisjes had ik bovendien de droom om model te worden. Maar als ik naar modellen keek zag ik: die hebben geen borsten en billen. Als ik model wil worden, moet ik daar dus wat aan doen… Ik begon met een dieet: appels en droge crackers. In een maand tijd viel ik superveel af. Ik kreeg complimentjes: Wat zie je er goed uit! Dat motiveerde mij om door te gaan en ik ben zelfs in de modellenwereld beland. Nog steeds waren de meisjes daar magerder dan ik. Dus ik ging door met diëten en dat werd steeds extremer. Het liep uit de hand en ik werd magerder en magerder. Ik kreeg amper nog calorieën binnen; erg ongezond natuurlijk. Maar dat had ik toen niet door, ik was alleen gefocust op het afvallen.”
Je had niets in de gaten?
“Ik hield mijzelf voor de gek. Ik zei tegen mezelf: Als ik wil, stop ik heus wel met afvallen. De mening van de mensen om mij heen veranderde ook. Ze vonden mij niet mooi meer, maar zeiden: Oei, je gaat te ver. Wat is er met je aan de hand? Dan verzon ik smoesjes: ik sport veel, heb veel stress van werk… Ik verloor de realiteit uit het oog. Ik at niet extreem weinig, maar de buitenwereld at extreem veel! In mijn beleving dan. Achteraf kwam ik erachter dat vriendinnen achter mijn rug om naar mijn mama belden. Zij maakten zich grote zorgen.”
Voelde je veel onbegrip?
“Ik voelde veel frustratie. Ook om mij heen. Mensen wilden mij helpen, maar deden dat op de verkeerde manier. Mij willen pushen om een hamburger te eten bijvoorbeeld. Of een cocktail te drinken. Soms ging ik daar maar in mee om van het gezeur af te zijn, maar als ik dan thuiskwam móést ik hardlopen om die calorieën er weer af te krijgen. Die stem in mijn hoofd die dat tegen mij vertelde was dan erg dwingend.”
Hoe ben je er uiteindelijk vanaf gekomen?
“Die stem negeren. Hij zit nog altijd in mijn hoofd. Als ik pizza eet hoor ik ‘m zeggen: Wat doe je nu? Ben je gek? Van de een op de andere dag heb ik die switch gemaakt. Het is ongelooflijk zwaar om te eten wanneer die stem schreeuwt Niet doen!, maar het einddoel – gezond zijn – is het waard. Wat heel belangrijk was bij die weg die ik heb afgelegd: mensen om mij heen die mij steunden. Mentaal, want anorexia is dus een geestelijk probleem. Niet iets fysieks. Heel kwaad worden op mensen met anorexia of hen pushen dingen te eten heeft geen enkele zin. Je wilt iemand helpen en desnoods eten in hun mond proppen; dat snap ik wel, maar zo werkt het niet. Probeer begrip te tonen en laat zien: ik ben er voor je."
Martyna's transformatie
Dit artikel is ook in april 2016 gepubliceerd
Tekst: Rimme Mastebroek
