Emma (19): ‘De preek maakte me zó woedend dat ik wegliep'

De kerk is een prachtige plek, maar soms gaat het tóch fout en kan je je onveilig voelen. Emma* (19) zat op een zondagochtend nietsvermoedend in de kerk toen ze tijdens de preek een rotgevoel omhoog voelde komen: “De spreker liep schreeuwend heen-en-weer over het podium. Ik kreeg een knoop in mijn maag en ik merkte dat meer mensen zich ongemakkelijk voelden…”
Waarom vertellen we dit verhaal?
Bij BEAM zijn we fan van Jezus en dus ook van Zijn kerk. Het is een prachtige plek om samen met andere christenen God beter te leren kennen. Toch kunnen (helaas) ook in de kerk mensen jouw grens overgaan. Dat is een lastig onderwerp en daarom praten we er niet graag over. Toch moeten we er wél over praten, want het is niet oké. Mensen mogen jouw grens niet over, ook een spreker, dominee of jeugdleider niet. Wij willen jou helpen om met dit soort situaties te dealen, daarom vinden we het verhaal van Emma belangrijk om te vertellen.
Waarom maakte de preek je boos?
Emma: “Ik vond de spreker vanaf het begin al best heftig overkomen. Dat kwam onder andere omdat hij steeds harder ging praten. Die zondag was het trouwens niet onze eigen dominee, maar een spreker die te gast was. Hij deed heftige uitspraken. Het voelde voor mij alsof er in zijn verhaal geen enkele ruimte was voor een andere mening dan die van hem, terwijl hij het ook echt over politieke dingen had waar christenen verschillend over kunnen denken.
Op een gegeven moment liep hij schreeuwend over het podium heen-en-weer. Hij zei dat Hij dit deed omdat God ook boos is over bepaalde dingen. Dat het Gods boosheid was. Hij liep soms een stukje de zaal in en vroeg aan ons bevestiging door steeds ‘amen??’ te vragen. Hij wilde dat wij met ‘amen!’ reageerden om te laten zien dat we het met hem eens waren. Het voelde onveilig.”
(het artikel gaat verder onder de video)
Wanneer besloot je op te staan en weg te lopen?
“Op een gegeven moment kwam er kritiek uit de zaal. Iemand stond op en zei dat ze het niet oké vond. De spreker lachte haar uit. Mijn bloed kookte. Ik moest mezelf inhouden om niet iets naar hem te schreeuwen.
Eerst probeerde ik het nog te onderdrukken. Ik wilde mezelf er overheen zetten, maar met de minuut werd ik bozer. De spanning was voelbaar in de zaal, er liepen meerdere mensen weg. Toen stond ik op. Ik voelde me ontzettend verdrietig en vooral boos. Afkoelen was echt even nodig. Ik moest iets met mijn emoties en dat kon niet terwijl ik die spreker hoorde praten, daarom liep ik weg.”
Wat ging er door je hoofd toen je wegliep?
“Er gingen wel duizend gedachten door mijn hoofd toen ik de zaal uit liep. Maakt deze actie me een goede of juist een slechte christen? Mag ik het oneens zijn met een spreker of moet ik gewoon respect voor zo iemand hebben en blijven luisteren? Ik ben er nog steeds niet helemaal uit, maar ik weet wel dat ik weg mag lopen als het over mijn grens gaat. Het geloof is voor mij iets heel moois en ik werd er verdrietig van dat het op dat moment voor zoveel boosheid en onrust zorgde. Dat is niet waar ik voor sta en ik wil daar geen onderdeel van zijn.”
Hoe is het uiteindelijk afgelopen?
“Deze zondag zal ik niet snel vergeten. Na de dienst hoorde ik allerlei verschillende meningen: sommige bezoekers vonden het een fantastische preek, anderen vonden het ook heel heftig en niet oké. Ik heb de dagen daarna veel gebeden tot God: hoe kan het dat zo’n preek in mijn kerk wordt gegeven? Heb ik het goede gedaan door weg te lopen? Door die vragen bij God neer te leggen, kreeg ik niet per se een helder antwoord, maar voelde ik wel wat meer rust.
Na de dienst heb ik over mijn onveilige gevoel gepraat met een goede vriendin en een tienerleider, dat hiep heel erg. Uiteindelijk heb ik een paar dagen later nog een mail gestuurd naar m’n kerk. Daarin schreef ik dat ik het echt niet oké vond wat er was gebeurd. De volgende zondag is de leiding van de kerk erop teruggekomen. Ze vertelden dat de spreker zelf ook geschrokken was van de heftige reacties. Ook is het gelukkig nog besproken in de jeugdgroepen, daar was ik echt blij mee!”
Waarom wil je je verhaal anoniem vertellen?
“Ik wil graag anoniem blijven omdat ik het lastig vind dat iedereen uit m’n kerk me anders kan herkennen. Er zijn namelijk ook veel mensen die het wél met de spreker eens waren en dat voelt niet fijn. Ook wil ik niet dat er een discussie ontstaat over wie de spreker is en wat de spreker precies heeft gezegd. Het lijkt me veel belangrijker dat andere jongeren van mijn verhaal leren dat je altijd op mag staan en weg mag lopen als iemand je grens over gaat, ook als het een spreker is in de kerk.”
Wat kan je doen als iemand je grens overgaat?
Het is nooit oké als iemand je grens overgaat. En ja, ook voorgangers, jeugdleiders en worshipleiders kunnen dat helaas doen. Als dit bij jou gebeurt of is gebeurd, is het het allerbelangrijkste om er met iemand over te praten. Maar ja, hoe doe je dat? Hier drie tips:
- Schrijf op (of teken uit) wat je vervelend vond. Maak het concreet. Als jij alleen 'ik vond de dienst stom' zegt tegen je ouders, terwijl je net zoiets hebt meegemaakt als Emma, zullen ze waarschijnlijk niet door hebben dat je er echt mee zit. Schrijf dus concreet op wat je vervelend vond, wat je irriteerde of wat je een naar gevoel gaf. Probeer ook uit te leggen waarom. Het hoeft niet perfect, maar het is een supergoed begin van een belangrijk gesprek.
- Begin je zinnen met ‘ik’. Zeg dus ‘ik vond de dienst lastig vandaag’ in plaats van ‘het was een stomme dienst’. Het is belangrijk om te praten vanuit ‘ik’ omdat mensen anders misschien met je in discussie te gaan. Maar jij zoekt geen discussie, je wilt graag vertellen hoe het met je gaat. Begin dus met ‘ik’, dat helpt!
- Samen sta je sterker. Voel jij je net als Emma onveilig door iemand die preekt of bijvoorbeeld tijdens een jeugdavond bij dingen die een jeugdleider doet of zegt? Samen sta je sterker. Schrijf samen met andere jongeren een brief of mail naar (bijvoorbeeld) de dominee, dan is de kans dat er iets verandert veel groter. Samen sta je sterker en ben je minder kwetsbaar dan in je eentje.
Deze tips heeft BEAM samen met Stichting Chris opgesteld. Bij Stichting Chris zit er iemand voor je klaar om anoniem te chatten of te mailen als jij dat graag wilt. Klik hier om te kijken hoe het werkt.
*Emma is niet haar echte naam. We houden haar anoniem vanwege de gevoeligheid van dit onderwerp.

Geschreven door
Wilke