Daniëlle: 'Ik heb een paar slaven in Cambodja'
Ik koop bijna elke week nieuwe kleding en daar schaam ik me kapot voor. Zie ik iets leuks in de etalage? Dan heb ik het waarschijnlijk sneller gekocht dan dat jij het woord ‘koopverslaving’ kunt zeggen. Elk seizoen moet mijn hele kledingkast binnenstebuiten gekeerd worden. De helft wordt weggegooid en aangevuld met fast fashion (kleding die zo goedkoop en snel mogelijk in de winkel ligt) items die ik waarschijnlijk over en halfjaar ook alweer zat ben.
Zondagochtend werd ik opeens grof wakker geschud in de kerk. Er werden wetten uit de Bijbel gelezen over hoe je met je tot slaaf gemaakte mensen om moet gaan. ‘Dat is toch niet meer van deze tijd’, dacht ik. FOUT! Vandaag de dag zitten er wereldwijd meer mensen vast in slavernij dan ooit tevoren: zo’n 50 miljoen mensen. Dat is dus bijna drie keer alle inwoners van Nederland. En daar werken jij en ik aan mee concludeerde de dominee. Moderne slavernij zit namelijk verstopt in bijna alles wat wij aantrekken. Daar zat ik in de kerkbanken. Ik keek naar mijn spijkerbroek, mijn trui, mijn jas. Hoeveel bloed, slavernij en uitbuiting zouden die kledingstukken gekost hebben? En hoe verantwoord ik dat als christen?
Hoe zit het nou?
Even de feiten op een rijtje: de productie van veel kleding die jij hier in Nederland koopt, vindt plaats in lageloonlanden. Hier werken vooral jonge vrouwen en kinderen dag en nacht door voor een hongerloontje, zodat ik er zo min mogelijk voor hoef te betalen. Als je bijvoorbeeld in de Chinese fabriek van Shein werkt, maak je dagen van 18 uur, heb je geen weekend en ontvang je 4 cent per kledingstuk dat je maakt. Maak je een fout? Dan kun je een derde van je salaris weer inleveren. Maar omdat ik niet word geconfronteerd met dit onrecht als ik met mijn grijpgrage handjes door de kledingrekken graai, kan ik er makkelijk mijn ogen voor sluiten. Tot die ene zondagochtend… Nu kán ik niet meer wegkijken.
Slavernij nu VS in de Bijbel
Het woord ‘slaaf’ ligt vrij gevoelig. Als we het hebben over slavernij, gaat het vaak over het koloniale verleden waarbij slaven werden gekocht en moesten werken onder gruwelijke omstandigheden. Niemand kiest ervoor om slaaf te zijn, maar wordt gedwongen. Daarom is het netter om in je taalgebruik niet het woord ‘slaaf’ te gebruiken, maar ‘tot slaaf gemaakte’.
Belangrijk om te beseffen is dat het woord ‘slaaf’ in het oude Israël (de tijd van de Bijbel) een andere betekenis had dan die wij er in de 21e-eeuw aan geven. Het stelen en verhandelen van mensen om geld aan te verdienen, was in Israël verboden. Als er in het Oude Testament over het houden van slaven gesproken wordt, gaat het eigenlijk over ‘schuldenaars’: mensen die een schuld hebben uitstaan die ze niet kunnen betalen en die ze dan met arbeid afkopen. Meer over slavernij in de Bijbel lezen, kan hier.
Wegkijken
Nu ik weet wat de daadwerkelijke prijs is van fast fashion, kán ik daar toch niet meer aan meewerken? De afgelopen weken probeer ik mijn best te doen minder te kopen en beter in de gaten te houden waar mijn kleding vandaag komt. Maar als ik heel eerlijk ben, zit ik dit te schrijven in een nieuw giletje dat ik dit weekend ergens in de sale heb gekocht. Het is vallen en opstaan, maar zo probeer ik bewuster met kleding om te gaan:
- In de Good On You app kun je veel kledingmerken opzoeken en zien hoe zij bezig zijn met eerlijke lonen en duurzaamheid. Check eerst het merk voordat je iets koopt.
- Pas je koopgedrag aan. Denk er 2 keer over na voordat je iets koopt. Heb je het écht nodig? Hoe vaak ga je het dragen?
- Kwaliteit boven kwantiteit. Koop dingen die lang meegaan en van goede kwaliteit zijn.
- Ga naar de kringloop! Je hebt mooie tweedehands kledingwinkels met goede merken voor een kleine prijs.
- Op de fiets. Via Vinted kun je tweedehands kleding zoeken in je woonplaats. Zo hoeft er geen pakketje opgestuurd te worden en kun je zelf op de fiets je nieuwe kleding ophalen.
- Organiseer jaarlijks een kledingruil met vrienden. Is ook nog eens gratis!
- Doe zelf onderzoek! Ga op zoek naar eerlijke kledingmerken en verdiep je in kledinglabels.
Natuurlijk kan ik in mijn eentje niet de volledige kledingindustrie veranderen. Het probleem is groter dan jij en ik en vooral grote organisaties en bedrijven zullen aan de slag moeten. Maar wij kunnen als consumenten wel een geluid laten horen en vooral als christenen iets doen voor onze naasten in Cambodja, Bangladesh en India.
Lees ook over:
BEAM tipt: zo shop jij betaalbaar én eerlijk!
Geschreven door
Daniëlle
