Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Arian (12) zijn zus Lotte (20) had een angststoornis: ‘Ik durfde soms haar kamer niet binnen te gaan’

18 januari 2022 · Leestijd 9 min

Niet naar school, constant misselijk en paniekaanvallen. Lotte (20) had lange tijd last van een angststoornis en werd hier zelfs voor opgenomen. Hoe is het om dat te hebben en hoe ga je om met iemand die dat heeft? Arian (12), haar broertje, maakte het allemaal van dichtbij mee. Arian: “Ik wist vaak niet of ik iets aan haar kon vragen.”

Lotte: “Er zijn heel veel verschillende vormen van angststoornissen. Ik heb de specifieke fobie ‘emetofobie’, dat is de angst om over te geven. Dat klinkt heel simpel, maar eigenlijk sijpelt dat door heel je leven heen. Ik was 24/7 misselijk en altijd bang om over te geven. Daar kwam ook bij dat ik in sociale situaties bang was over te geven. In sociale situaties, vooral in groepen, kreeg ik daardoor vaak paniekaanvallen.”

Wat is een angststoornis?

Angst hebben we allemaal wel eens. Je herkent het aan bijvoorbeeld kortademigheid, zweten, hartkloppingen of een knoop in je maag. Daar is in principe niks mis mee en soms juist handig, als je in gevaar bent bijvoorbeeld. Mensen met een angststoornis zijn heel vaak angstig, ook in ongevaarlijke situaties. We noemen het een angststoornis wanneer de angst lang aanhoudt en het je dagelijks leven verstoort. Er zijn heel veel verschillende angststoornissen, zoals sociale angststoornis, paniekstoornis en een specifieke fobie. Lottes emetofobie, de angst om over te geven, is zo’n specifieke fobie.

Bron: Psyned

Lotte probeerde ons er een beetje buiten te houden

Arian

Lottes broertje, Arian, was nog best jong toen Lotte een angststoornis kreeg. Arian: “Lotte probeerde het gezin er een beetje buiten te houden. Ik was ook niet zo veel met haar problemen bezig. Ze sloot zich in die tijd best wel voor mij af, dus ik kwam ook niet echt in aanraking met haar emoties. Ik wist eigenlijk niet zoveel van haar problemen af. Ik weet wel dat ik het soms lastig vond om met haar om te gaan. Een keer zat Lotte op haar kamer en wilde ik iets aan haar vragen. Ik merkte aan haar dat ze niet blij zou worden als ik haar kamer in zou komen. Ik vroeg mezelf af: ‘Kan ik nu de vraag stellen, of zal ik wachten tot ze zelf naar beneden komt?’” Lotte: “Dat herken ik wel. Ik weet dat ik een keer heel boos tegen hem heb gedaan toen hij binnenkwam. Later heb ik daar wel sorry voor gezegd, omdat ik besefte dat dat echt niet kon.”

De opname

Lotte: “Ik heb best een tijd therapie gehad voor mijn angststoornis. Uiteindelijk hielp dat niet goed genoeg, dus zijn mijn ouders en ik op zoek gegaan naar iets anders. Ik spijbelde veel, waardoor ik eigenlijk niet meer naar school kon. We  hebben toen gekozen voor instelling ‘De Hoop’, waar ik opgenomen werd. Het was een voltijd opname, wat betekent dat ik daar ook sliep. We hebben voor een voltijd opname gekozen, omdat we bang waren dat ik daar anders ook zou gaan spijbelen. Ik werd drie maanden opgenomen en kreeg daar allerlei therapieën en trainingen, individueel en met de groep. We deden ook leuke dingen met elkaar, zeker in de vakanties. Op een gegeven moment kregen we ook een Nintendo Switch.” Lachend voegt ze eraan toe: “Daar kwam jij toch vooral voor Arian?” Arian stemt daar lachend mee in. “Vervolgens ben ik naar de deeltijd opname gegaan,” vertelt Lotte, “en woonde ik dus weer half thuis.”

Arian: “Van die tijd kan ik me herinneren dat mijn ouders vaak samen zaten te praten over wat er zou gaan gebeuren met Lotte. Ik merkte wel dat het daar vaak over ging, maar ik heb zelf niet minder aandacht gekregen daardoor. Ik kreeg gewoon wat ik nodig had. Natuurlijk vond ik het vervelend voor Lotte, maar ik kreeg er niet zoveel van mee om het erg lastig te vinden.”

Toxic

Lotte: “Achteraf gezien was mijn opname eigenlijk een slecht idee, omdat ik in het GGZ (Geestelijke gezondheidszorg) wereldje terecht kwam en daar kom je heel moeilijk uit. Het was voor mij ook best toxic, omdat de mensen waar ik mee omging elkaar een beetje een negatieve spiraal in hielpen. Bij mensen met een depressie heerst er bijvoorbeeld een sfeer waarin iedereen het erger wil hebben dan een ander. Aan de andere kant heeft het me wel geholpen in mijn proces en heb ik er ook hele mooie contacten aan over gehouden. Ik kijk er dus eigenlijk een beetje gemengd op terug.”

Het leek me daar altijd best wel gezellig

Arian

Arian: “Regelmatig kwam er een taxi voor de deur en dan werd Lotte weer opgehaald. Wanneer we wat leuks deden met z’n allen was Lotte daar niet meer bij, dat vond ik best raar. Ik ben meerdere keren mee geweest naar de instelling waar Lotte opgenomen was. Het leek me daar altijd best wel gezellig, want je kon daar allemaal spelletjes doen.” Bij die instelling waren af en toe ook gesprekken waar het hele gezin van Lotte bij was, Arian dus ook. Arian: “Ik ging dan gewoon mee. Het ging daar vooral over Lotte. Ik was erbij, maar daar hield ik het bij. Ik kreeg niet echt vragen, of nam echt deel aan het gesprek.” Lotte: “In die gesprekken hadden we het over mij, maar ook over de dynamiek in ons gezin en de invloed op elkaar. Er waren wel meer spanningen binnen het gezin, dat kwam ook deels door mij. Er was redelijk vaak ruzie, vooral tussen mij en mijn zus.”

Twee halen, één betalen

Lotte werd opgenomen voor haar angststoornis, maar dat was niet de enige diagnose die ze kreeg. “Ik zeg altijd: ‘Bij de GGZ is het twee halen, één betalen’. Je komt binnen met één probleem, maar als er onderzoek wordt gedaan, komen er meer diagnoses bij. Uit het onderzoek rolde eerst een depressie en later beek ook dat ik een borderline persoonlijkheidsstoornis had. Aan de ene kant was ik blij met die diagnose, omdat dingen daardoor op zijn plek vielen. Aan de andere kant vond ik het ook lastig, omdat er een best groot stigma op borderline ligt. Dat stigma houdt in dat mensen met borderline heel agressief en manipulatief zijn en dat ze geen relaties aan kunnen gaan. Ik ben zelf meer een stille borderliner, wat inhoudt dat ik erg in mezelf trek en echt een muur om mezelf heen bouw. Niemand kon bij me komen, ik hield afstand van mensen zodat ze mij geen pijn konden doen en ik hen ook niet.”

Wat is een borderline persoonlijkheidsstoornis?

Borderline is een persoonlijkheidsstoornis en heeft dus invloed op hoe je met anderen omgaat. Mensen met borderline voelen zich vaak instabiel en kunnen erg onvoorspelbaar reageren op dingen. Hier komen vaak hevige emoties bij kijken zoals extreme boosheid. Mensen met borderline zijn vaak erg gevoelig. Ze zijn bang om in de steek gelaten of afgewezen te worden en houden mensen vaak op afstand. Problemen die ook vaak samen voorkomen met borderline zijn angststoornissen, depressies en eetstoornissen. 

Bron: PsyQ

Als je over gaat geven, krijg ik 50 euro!

Lotte

Inmiddels gaat het een stuk beter met Lotte. “Ik ben nu van al mijn diagnoses af, maar ik heb nog wel mijn kwetsbaarheden. Wat betreft borderline: ik heb niet zozeer last meer van verlatingsangst, maar nog wel dat mijn emoties heel snel van 0 naar 100 kunnen gaan. Ik kan daar gelukkig wel beter mee omgaan. Voor mijn angststoornis geldt dat ik nog steeds bezig ben met de angst om over te geven, maar wel een stuk minder. Ik heb af en toe wel angstige momenten, maar ik heb geen paniekaanvallen meer en ik kan gewoon weer naar school zonder al te veel angst.” Arian: “Ik merk nu nog steeds wel dat ze een beetje bang is wanneer wij misselijk zijn. Dan zegt ze: ‘Ja, als je over gaat geven, krijg ik 50 euro!’” Lotte schiet in de lach. “Zo heb ik het niet gezegd,” zegt ze, “maar ongeveer wel. Als ik op moet passen op mijn broertjes zeg ik wel eens voor de grap tegen mijn ouders dat ik 50 euro extra wil als een van hen gaat overgeven.”

Impact

Lotte: “Toen ik nog thuis woonde, schoven Arian en ik wel eens briefjes bij elkaar onder de deur. Een keer was dat een tekening waar hij mij voor, tijdens en na mijn stoornis had afgebeeld. Voor mijn stoornis keek ik blij, tijdens keek ik verdrietig en erna had ik een blanco uitstraling. Dat was wel in een periode dat het nog niet zo heel goed met me ging, ik denk dat hij me nu blij zou tekenen. Ik vond het wel heftig dat Arian mij toen zo zag. Ik wilde dat effect helemaal niet hebben op mijn jongere broertje, maar ik heb dat wel gehad." 

271912635_6899886673415886_7284727343314260430_n

Hoe kan je helpen?

Arian is natuurlijk de ervaringsdeskundige op het gebied van omgaan met iemand met een mentaal probleem. Arian: “Helpen deed ik niet echt, omdat ik daar toen eigenlijk nog wat te jong voor was en omdat Lotte zich vaak een beetje afsloot voor anderen. Als tip voor anderen zou ik zeggen: ga niet al te veel naar de problemen vragen, het kan namelijk best kwetsbaar zijn. Wat je wel kan doen is voor afleiding zorgen voor die persoon. Eigenlijk moet je gewoon leuke dingen met de ander gaan doen, een spelletje bijvoorbeeld.” Lotte: “Dat is zeker waar, afleiding heb ik zelf als heel erg fijn ervaren, dus dat is zeker een goede tip. Je kan afleiding echt in de meest gekke dingen vinden: spelletjes doen, een rondje lopen, samen koffiedrinken. Zoals Arian zei helpt het inderdaad ook om niet te diep op de problemen in te gaan, dat moet meer uit de persoon met het probleem zelf komen. Je kan natuurlijk wel een beetje rondvragen, maar je hoeft niet gelijk de diepte in te gaan.”

Eefje en Wesley hebben een angststoornis: "Mijn leven voelt als een gevangenis"

Lees ook over:

Eefje en Wesley hebben een angststoornis: "Mijn leven voelt als een gevangenis"

Geschreven door

Lotte

Misschien ook wat voor jou

Volg BEAM op TikTok!

Voor video's van inspirerende jongeren die licht willen verspreiden! 💛💡