Anne-Mar helpt tegen pesten: “Pesten stopt nooit”
Deze week is het de Week tegen Pesten 2019*. Anne-Mar Zwart duikt met haar programma de Anti Pest Club de klaslokalen in. Zo probeert ze kinderen te laten inzien wat pesten precies is. “We kunnen het niet stoppen, maar wel laten zien wat je kunt doen.”
“Wat is het probleem in deze klas?”
“Pesten gebeurt overal, in elke klas, op elke school in Nederland. Het houdt niet op en het is niet te stoppen. Daarom is dit programma zo belangrijk. Niet omdat ik beweer dat de Anti Pest Club dat allemaal gaat oplossen, maar we laten wel zien wat je ertegen kunt doen. In al die jaren dat ik dit programma maak, zie ik dat scholen heel hard hun best doen: posters, verhaaltjes, allerlei methodes. Dit gaat meestal het ene oor in en het andere weer uit, het slaat de plank soms mis. Fantastisch dat dit gedaan wordt, maar er moet worden gepraat met elkaar. Iedere aflevering vraag ik: ‘Jongens hoe gaat het, wat is het probleem in deze klas?’. Op die manier wordt er veel meer opengebroken.”
Kinderen luisteren naar kinderen
“We bespreken altijd van tevoren: we noemen geen namen, we gaan niet wijzen. Natuurlijk bespreken we wel wat er mis is gegaan. Maar we richten ons vooral op wat we wél kunnen doen, niet op wat we niet meer gaan doen. We leggen de focus op het positieve. Zo is er altijd de middengroep, de grootste groep, die er altijd een beetje bijstaat en denkt ‘ik doe maar niks, anders word ik ook in elkaar geslagen’. Maar ze realiseren zich niet dat ze niet alleen zijn in dit gevoel, tot erover gepraat wordt. ‘Kijk eens om je heen, bijna iedereen denkt er zo over!’, zeg ik ze dan.
Op dat moment kunnen ze met z’n allen gaan kijken naar een oplossing. Ik draag dat niet aan, dat moeten ze zelf doen. Kinderen luisteren namelijk het best naar andere kinderen, blijkt uit onderzoek. Het is heel belangrijk dat ze het van elkaar horen: wat kunnen jullie zelf doen om dit op te lossen?”
Opgesloten in de wc
“Elke aflevering heeft wel iets bijzonders of bizars. Wat me het meest shockeerde was het verhaal van Luuk in aflevering twee. Hij was één van de gepeste kinderen in die aflevering. Hij vertelde dat hij een keer was opgesloten in de wc – waar hij nog steeds veel last van heeft – er werd toen tegen hem gezegd: “Als je morgen geen 10 euro meeneemt dan timmeren we je in elkaar.” Ook buiten school werd hij gepest. Zo hebben ze zelfs een keer eieren tegen zijn raam aan gegooid. Dat vond ik echt heel zielig, ik had het zo met hem te doen. Kinderen realiseren zich niet wat de impact is als je iemand zo pest.”
Praat erover
“Het is zó belangrijk om erover te praten als je gepest wordt. Ontzettend veel kinderen durven het niet te vertellen, schamen zich er ook voor. Dat is heel erg zonde. Zolang jij je mond houdt, gebeurt er ook niks. Veel kinderen zijn bang dat hun moeder dan de school gaat bellen en dat het alleen maar erger wordt, maar dat is echt niet zo. Als je er niks van zegt, wordt het juist alleen maar erger.
Ook voor pesters geldt dat ze erover moeten praten. Veel pesters vinden het namelijk heel naar dat ze pesten, maar denken dat ze daarmee stoer zijn of dat ze zo zelf niet gepest worden. Ze begrijpen het effect van pesten niet of ze zien geen uitweg meer, dus voor hen is het net zo belangrijk om aan de bel te trekken. Ook zij moeten zich er niet voor schamen dat ze gepest hebben. Er is altijd een punt waarop je kan zeggen ‘Het spijt me en ik zal het niet meer doen’.”
*Van 23 tot 27 september is De Week Tegen Pesten 2019. Het thema dit jaar is ‘Wees een held, met elkaar’ en is gericht aan leerkrachten en wat zij kunnen doen om pesten tegen te gaan.
