Eerlijk verhaal over seks: “Ik was ervan overtuigd dat ik alles verkeerd had gedaan.”

Lees eerst deel 1 terug: Resultaten BEAM seksonderzoek: zo denken christelijke jongeren over seks

Dit verhaal begint bij een jeugdavond. We kregen een seminar over seksualiteit en ik kan me herinneren dat er statistieken in de PowerPoint stonden. Ze vertelden dat veel christenen die hadden gewacht met seks tot het huwelijk betere seks had dan stellen die dat niet hadden gedaan. Het werd duidelijk dat het heel goed voor je is om geen seks te hebben, voordat je bent getrouwd. Maar ook dat het een slecht idee is om wél seks voor het huwelijk te hebben.

Ik was zeventien en luisterde met volle aandacht naar deze adviezen. Ik was al heel serieus bezig met mijn keuzes en voelde me snel schuldig op het moment dat ik een andere keuze maakte dan mijn omgeving van me vroeg. En dat was dus precies wat er gebeurde: ik voelde me schuldig, zelfs zondig, omdat ik niet met seks had gewacht.

Om te begrijpen wat er precies met mij gebeurde, vertel ik mijn verhaal aan Mieke van Velzen (37). Mieke geeft trainingen over seks en relaties aan tieners en jongeren. En wat blijkt: die schuldige gevoelens rondom seksualiteit, komt ze heel vaak tegen in haar werk.

tekst gaat onder foto verder

Tweestrijd

“Wat ik vaak zie, is dat jonge tieners claimen dat ze geen seks voor het huwelijk willen en dat ze dit zeggen vanuit een rationele keuze. Maar op dat moment hebben ze nog geen idee wat er met ze gebeurt als ze echt verliefd worden en er gevoel bij komt kijken”, vertelt Mieke. “Daarna komen ze in een tweestrijd, omdat ze keuzes moeten maken die in conflict zijn met hun gevoelens. Ze gaan twijfelen aan de dingen die ze van hun ouders hebben geleerd, maar ondertussen horen ze in hun omgeving allerlei sterke meningen in de vorm van regels. Dit is voor tieners ontzettend lastig.”

Het is belangrijk dat we het veel meer gaan hebben over de waarde van seksualiteit in plaats van regels.

In dit verhaal herken ik mezelf. De regels die me op werden gelegd waren allemaal rationeel. Ze gingen over keuzes die je met je hoofd maakt, terwijl seksualiteit juist gepaard gaat met zoveel gevoel. Dat conflict was er voor mij ook. Mijn volgende vraag aan Mieke was dan ook: waarom wordt dit zo verteld aan jonge mensen?

Mieke: “Ik snap niet waarom dit vaak zo rationeel en in regels wordt verteld. Het is belangrijk dat we het veel meer gaan hebben over de waarde van seksualiteit in plaats van regels. Tiener- of jongerenwerkers beseffen wel dat het belangrijk is om over seks te praten, maar ze vinden het heel lastig om zich kwetsbaar op te stellen over dit onderwerp. Ze vertellen liever niet open over hun eigen zoektocht. Maar dat is juist zo belangrijk. Tieners zijn heel gevoelig voor authenticiteit en echtheid. Ze voelen het haarfijn aan wanneer iemand maar een verhaaltje vertelt, of wanneer iemand echt iets vertelt vanuit zijn of haar kwetsbaarheid. In mijn trainingen vertel ik dan ook altijd over mijn eigen ervaringen.”

Terwijl Mieke me dit vertelt valt er een kwartje. Ja, die kwetsbaarheid is belangrijk. Want zo herken ik mezelf in anderen. En dat is ook wat ik met deze serie op BEAM wil: mensen bereiken en inspireren door me kwetsbaar op te stellen.

Gods plan

Mieke vertelt me dat ze in haar tienerjaren het geloof losliet en daardoor ook niet de beste keuzes maakte. “Ik heb er best een zooitje van gemaakt als ik er nu op terugkijk. Maar toen ik het geloof rond mijn twintigste weer oppakte, ging ik op zoek naar Gods plan voor mijn seksualiteit. En dat is waar ik jonge mensen in wil inspireren: bouw aan je relatie met God en ga samen met Hem op zoek naar wat voor jou de juiste keuzes zijn. Zo maak je geen keuze uit oordeel en regels, maar vanuit een eigen zoektocht. De keuzes die je dan maakt, zijn keuzes waar je je veel beter aan kunt houden. Ze zijn je niet opgelegd.”

Het werkt niet als je alleen vertelt wat de Bijbel zegt over seks.

En dat deed ik dus écht niet: zelf keuzes maken. Ik was vooral bezig met wat andere mensen tegen me zeiden en probeerde te luisteren en te handelen naar wat ze vroegen. De keuzes die ik toen maakte kwamen niet uit mezelf, maar uit regels die me werden opgelegd. Niet gek dat ik me zondig voelde, want ik kon het nooit allemaal goed doen. Eigenlijk vergat ik dat Gods liefde onvoorwaardelijk is, welke keuzes ik ook maak. Ik keek niet naar wat God van me vond. Ik keek naar wat mensen van me vonden. Maar wat had me hierbij kunnen helpen?

Mieke: “Ik denk dat het belangrijk is om te begrijpen hoe seks werkt. Ik leg in mijn trainingen vaak uit wat de wetenschappelijke feiten zijn over seks. Want veel jonge mensen twijfelen in hun tienertijd over hun geloof. Het werkt niet als ik ze alleen vertel wat de Bijbel zegt over seks. Dus ik vertel ze bijvoorbeeld wat er in de hersenen gebeurt wanneer je seks hebt. Zo leren ze dat je je van nature bindt aan de ander en dat het dus iets is waar je voorzichtig mee moet zijn. Wanneer ze dit begrijpen, beseffen ze dat ze keuzes kunnen maken die goed zijn voor henzélf. Verwachtingen van anderen staan hier helemaal los van.”

Hormonen

Maar laten we wel stellen: wanneer je zestien bent gieren de hormonen door je lijf. Wat moet je dan doen met al die gevoelens?

“Ja, liefde maakt blind. Ten eerste raad ik aan om iemand eerst te leren kennen, voordat je overgaat naar de lichamelijke liefdestaal. Dus ga niet meteen al die verliefde gevoelens achterna, zodat je nog een klein beetje rationeel kunt zijn over of diegene echt bij je past”, zegt Mieke lachend. “Zoen niet meteen op de eerste date, maar investeer om elkaar beter te leren kennen.”

Ik onderbreek Mieke, omdat het een goed klinkend advies is, maar ik het helemaal niet realistisch vind. Want als ik terugkijk, was ik echt niet in staat geweest om lang te wachten met bijvoorbeeld de eerste zoen.

“Ja, dat snap ik helemaal”, zegt Mieke. “Zelf had ik op mijn zestiende mijn eerste – christelijke - vriendje. En we spraken meteen af om geen seks voor het huwelijk te hebben. Maar na een jaar dachten we: ‘Wat is dat onrealistisch! Het duurt nog wel even voor we gaan trouwen.’ Een half jaar later hadden we voor het eerst seks en we beredeneerden dit als volgt: ‘We zijn nu voor God vast getrouwd.’ Nu vind ik dat echt een gekke redenatie. Want toen het uitging, dacht ik: ‘Ben ik dan nu voor God gescheiden?’ Daar kwam ik ook niet uit en eigenlijk begreep ik simpelweg niet hoe het werkte.

Het is zo belangrijk dat seksualiteit losgekoppeld wordt van je relatie met God.

“Toen ben ik God vrij snel gaan loslaten”, gaat Mieke verder. “Ik dook het studentenleven in en had geen relatie met God. Voor mijn gevoel had ik alles op het gebied van seks al fout gedaan voor God. Dat gaf verwijdering van Hem. Daarom is het zo belangrijk dat seksualiteit losgekoppeld wordt van je relatie met God. Als je die dingen los van elkaar gaat zien, hangt die relatie niet af van de keuzes die je maakt.”

Relatie met God

Mijn relatie met God was ook afhankelijk van de keuzes die ik maakte op het gebied van seks. En ja, ik was er ook van overtuigd dat ik alles voor God verkeerd had gedaan. Eigenlijk lijkt mijn verhaal wel op wat Mieke vertelt. Die herkenbaarheid voelt fijn. Ik vraag haar waar het omkeerpunt kwam.

“Dat was tijdens een jongerenbidstond. Mensen van mijn oude kerk bleven me maar uitnodigen voor die avonden. Ze leken me zó saai, maar uiteindelijk ging ik toch een keer. Toen ik binnenkwam voelde ik de tegenwoordigheid van God en ik werd geraakt. Dat was zó bijzonder. Ik ging vanaf dat moment op zoek naar Gods plan voor mijn seksualiteit. Daarna heb ik seks bewaard voor de man waarmee ik trouwde.”

Geloofstwijfel

Dus daar zijn we weer terug bij de sterke relatie met God. Maar toen ik zestien jaar was twijfelde ik ontzettend over mijn geloof. Ik twijfelde aan God en ik twijfelde over seks.

“Ja, arme tieners. Het is daarom ook heel belangrijk om tieners te accepteren wanneer ze twijfelen. Wanneer ze open en eerlijk over hun onzekerheid kunnen praten, zie je dat tieners elkaar juist helpen om God te zoeken. Als ze ervaringen met God krijgen door Hem te zoeken, gaan ze minder twijfelen aan hun geloof.”

En die ervaringen met God heb ik ondertussen wel gehad en ik ben het eens met wat Mieke zegt: ik had niet mijn waarde, of geloof, af moeten laten hangen van de keuzes die ik maakte op het gebied van seks. Die twee wat vaker los van elkaar moeten zien. En dat is dus ook wat ik je wil meegeven. Heb je keuzes gemaakt die je liever niet had willen maken? Of was je je simpelweg niet bewust van de gevolgen? Dat is oké en Gods liefde is er altijd voor jou.

Dit artikel was het tweede deel uit de BEAM serie over seksualiteit. In het eerste deel delen we de onderzoeksresultaten van de enquête die is ingevuld door bijna 1700 jongeren tussen de 12 en 25 jaar.

Lees hier meer over het werk van Mieke: https://miekevanvelzen.nl/

TEKST: CLAUDIA VERLOOP