RECENSIE: Black Mirror: Nosedive | "Max Lucado voor volwassenen"
Het is niet helemaal een film en niet helemaal een serie: vandaag gaat het over een van de meest deprimerende maar boeiende programma’s op televisie: Black Mirror. Iedere aflevering is een losstaand verhaal in een compleet nieuwe wereld. Vaak staat een (nog?) niet-bestaande technologische uitvinding centraal die ons leven verpest. Soms net iets te herkenbaar....
Lichte spoilers voor Black Mirror: Nosedive
Nosedive is geregisseerd door Joe Wright, die eerder het briljante Atonement maakte. In deze aflevering is de uitvinding een paar lenzen die verbonden zijn met een app. Met die app kunnen mensen elkaar beoordelingen geven op social media. Hoe populairder je bent, hoe hoger je score. Lacie (Bryce Dallas Howard) heeft een hoge score nodig om in een exclusieve buurt te kunnen wonen. Wanneer ze wordt uitgenodigd door een vervelende, maar zeer populaire oud-klasgenoot om op haar bruiloft een toespraak te houden, trekt ze alles uit de kast om zo veel mogelijk goede beoordelingen binnen te slepen.
Asociale media
Nosedive steekt de draak met de nepwereld die voortkomt uit de Instagram en Facebookcultuur. (De ironie dat jij dit artikel leest omdat we hem hebben gepost op Facebook is me niet ontgaan...) In Nosedive is iedereen constant bezig met hoe anderen over hen denken. Hoe leuker je leven lijkt, hoe meer vijf sterren beoordelingen je krijgt. Het is daarom belangrijker om gelukkig te lijken, dan om daadwerkelijk gelukkig te zijn.
In het begin van de aflevering bestelt Lacie een kopje koffie en een koekje. Niet omdat ze het lekker vindt, maar omdat ze er een leuke foto van kan maken. Zo lijkt het voor de buitenwereld alsof ze een ideaal leven leidt. De schijnwereld is belangrijker geworden dan de echte wereld. Hoe meer je hierin meegaat, hoe nepper het wordt. Het wordt zelfs zo erg dat de hele bruiloft volledig in het teken staat van het krijgen van hoge beoordelingen.
Max Lucado voor volwassenen
De aflevering wijst op de gevaren van een zelfbeeld dat volledig gebaseerd is op de mening van anderen. Het deed mij denken aan een volwassen versie van het kinderboek Max Lucado: Niemand is zoals jij!. Daarin plakken de personages sterren of stippen op elkaar om te laten blijken wie ze wel en niet leuk vinden.
Zowel Nosedive als het verhaal van Lucado laten zien wat een slecht idee het is om je zelfbeeld af te laten hangen van de mening van anderen. Waar de twee in verschillen is in waar die eigenwaarde dan wel op gebaseerd zou moeten zijn. Lucado’s verhaal heeft als kern dat het belangrijker is wat je Maker van je vindt, dan hoe de mensen om je heen over je denken. Een kort citaat als voorbeeld:
“Waarom blijven de stickers niet op haar zitten?”
“Omdat zij besloten heeft dat het belangrijker is wat Ik vind, dan wat anderen van haar vinden. (…) De stickers plakken alleen maar als jij ze belangrijk genoeg vindt. Hoe meer je op mijn liefde vertrouwt, hoe minder je om de stickers gaat geven.”
Nosedive lijkt te zeggen dat die eigenwaarde uit jezelf moet komen. Als op het einde de lenzen uit de ogen van Lacie worden gehaald (leuke symbolische vondst om te zeggen dat de schellen van haar ogen vallen) hoeft ze zich geen zorgen meer te maken om wat anderen van haar vinden en kan ze doen wat ze wil. Ze uit dit door iemand, komisch bedoeld, verrot te schelden.
Het is bevrijdend voor Lacie om uit die nepwereld te stappen, maar het gevaar van deze houding laat zich ook raden. Het wordt er niet bepaald gezelliger op als je doorslaat naar de andere kant en helemaal geen rekening meer houdt met je medemens.
Conclusie
Nosedive is een creatieve kijk op hoe een doorgeslagen social media-wereld eruit zou kunnen zien. Voor Black Mirror begrippen is dit een “positieve” aflevering. Als je nog niet eerder een aflevering van de serie hebt gezien, is dit een goed instappunt.
Geschreven door
Jort
