RECENSIE: Atonement | “Hoe één keuze je leven voorgoed kan veranderen”
Atonement opent in 1935 in Engeland. De dertienjarige Briony (de piepjonge Saoirse Ronan kreeg voor deze rol een Oscarnominatie voor beste vrouwelijke bijrol!) ziet toevallig een vreemd voorval tussen haar oudere zus Cecilia (Keira Knightley) en haar jeugdvriend van lagere komaf, Robbie (James McAvoy). Als ze per ongeluk een vulgaire brief in handen krijgt die Robbie nooit aan Cecilia had willen sturen, is ze ervan overtuigd dat hij haar wat aan wil doen. Wanneer een misdaad wordt gepleegd, zegt ze zeker te weten dat Robbie erachter zit. Deze leugen verandert voorgoed het leven van Robbie, Cecilia en Briony zelf.
Keuzestress
Atonement, wat boetedoening betekent, is gebaseerd op het gelijknamige en tevens populairste boek van de Britse schrijver Ian McEwan. Misschien ken je hem nog van de vorig jaar verschenen dramafilm On Chesil Beach met de inmiddels volwassen Saoirse Ronan in de hoofdrol. Die film ging over hoe één keuze je leven voorgoed kan veranderen. Atonement heeft een vergelijkbaar thema. Alleen gaat het nu over hoe zo’n keuze bepalend is voor de levens van de mensen om je heen en hoe je daar zelf onder gebukt kan gaan.
Nu was ik best te spreken over On Chesil Beach, maar over Atonement ben ik razend enthousiast. Deze film zit steengoed in elkaar. Om te beginnen wordt het verhaal op een geweldige manier verteld. We zien de gebeurtenissen elke keer als eerste vanuit het perspectief van de jonge Briony. Vervolgens krijg je alles te zien door de ogen van Robbie. Pas dan wordt duidelijk wat er echt is gebeurd, terwijl je als kijker wel begrijpt waarom Briony denkt dat er iets vreselijk mis is. Het einde doet er nog een schep bovenop, waardoor je de film eigenlijk twee keer moet zien om op te merken hoe goed het verhaal echt in elkaar steekt.
Halverwege maakt Atonement een tijdssprong en komen we terecht in de evacuatie van Duinkerke tijdens de Tweede Wereldoorlog. De film geeft een voorstelling van de oorlog die je niet vaak in films ziet. Het beste voorbeeld daarvan is meteen ook het beste moment in de film.
Atonement weet in dit shot een aangrijpende en beklemmende leegheid over te brengen.
In een ononderbroken shot van vijf minuten volgt de camera drie soldaten over het strand van Duinkerke. De Engelse soldaten zitten hier als ratten in de val en verwachten snel door de Duitsers gedood te zullen worden. Er wordt gezongen, gedanst, gedronken en gefeest. Niet uit plezier, maar uit pure wanhoop en verslagenheid. Atonement weet in dit shot een aangrijpende en beklemmende leegheid over te brengen.
Christelijke symboliek
Atonement is geen ‘christelijke film’, maar bevat wel veel christelijke symboliek. Ik zou je willen uitdagen om te kijken wat je zelf kan vinden. Een paar tips om je op weg te helpen: water speelt in de film een belangrijke (symbolische) rol. Onder andere als verbeelding van reiniging. Ook kan je letten op hoe de kleur rood verwerkt is in de kleding van Briony in de “ontmoetingsscène” tegen het einde van de film. Als de kleur rood hier staat voor zonde of schuld, wat zegt de manier waarop Briony die kleur draagt dan over haar?
Conclusie
Atonement blinkt uit in het acteerwerk, de soundtrack, het overbrengen van emotie, camerawerk maar bovenal in het verhaal. Tegelijkertijd mooi, en een stomp in je maag. Ik kan nog uren doorgaan over de film, maar ga hem vooral zelf kijken. Een absolute aanrader!
Kijkwijzer
De brief die alles in gang zet is bepaald niet netjes. Het blijft echter bij woorden. Verder heeft de film een vrij lange seksscène waarin geen naakt wordt getoond. Er komen veel gewonde soldaten voorbij, maar je krijgt niet te zien hoe ze aan die verwondingen zijn gekomen.
Lees HIER de recensie van On Chesil Beach terug!
Geschreven door
Jort
