10 tekenen dat je te veel stress hebt. En 8 tips om daar iets aan te doen

Eerst even wat cijfers, want die zijn nogal schrikbarend. Uit onderzoek onder 2500 middelbare scholieren en studenten blijkt dat 87% de prestatiedruk in deze maatschappij als hoog ervaart. Zes op de tien jongeren heeft elke week één of meerdere keren stress over school-of studiezaken. Verder is 30% van de jongeren wel eens gestrest over hun sociale leven en bijna een kwart over privézaken. Een derde zou een stuk relaxter leven zonder social media. Maar, hoe weet je nou of je te veel stress hebt? We vroegen gedragstherapeut en psycholoog Grethe van Duijn om de tekenen. 

10 tekenen van te veel stress

1. Je bent futloos en hebt geen zin meer in dingen die je normaal leuk vindt.
2. Je hebt continu een gejaagd en rusteloos gevoel. Ontspannen gaat steeds moeilijker.
3. Je ademt oppervlakkig en sneller dan acht keer per minuut (test het eens: zet de timer en tel je ademhaling in rustsituatie).
4. Je slaapt slecht of bent na een goede nacht nog steeds moe.
5. Je bent snel geïrriteerd en staat altijd op scherp.
6. Je piekert maar door en kunt dingen niet loslaten.
7. Je bent somberder, onzekerder of angstiger dan normaal.
8. Je hebt de neiging om alsmaar door te blijven gaan.
9. Je dwaalt snel af, kunt niet meer goed plannen, bent vergeetachtiger en maakt meer fouten.
10. Je hebt hoofdpijn, spierpijn, pijn in de rug of in de schouders en je weerstand neemt af, dus ben je vaker ziek. 

Kortdurende stress, bijvoorbeeld voor een toets, is helemaal niet verkeerd, vertelt Grethe. Sterker nog: het maakt je alert en verbetert je prestaties. We kunnen een hoop stress aan. "Het wordt pas gevaarlijk als je constant stress ervaart. Je immuunsysteem gaat ervan kapot en je hebt een grotere kans op diabetes, hart- en vaatziekten. Langdurige stress is dus gewoon echt slecht voor je.” Daarom: 8 anti-stress tips. 

8 anti-stress tips

1. Ga een half uur per dag naar buiten.
2. Doe ademhalingsoefeningen. Adem rustig in door je neus en blaas langer uit door je mond (het helpt als je daar een tuutje van maakt).  
3. Maak een weekplanning. Plan ook ontspannende activiteiten in. En sport. Daarvan gaat je hartslag omhoog en kikkert je lijf op. Ben je niet zo’n sporter, pak dan wat vaker de fiets in plaats van de bus of maak een wandeling. 
4. Mijd schermpjes voordat je gaat slapen. Ze houden je brein wakker. Een moment stille tijd of contact met medemensen is helpender dan tot diep in de nacht spannende films kijken.
5. Durf aan te kloppen bij mentors. Er zijn trainingen in alle vormen en maten die je kunnen helpen, zoals een cursus tegen faalangst of een training snel leren lezen.
6. Laat die tranen, als ze komen, lekker lopen. Huilen lucht op.
7. Doe iets wat losstaat van je studie of werk. Lees een interessant boek of ga iets fröbelen of bakken. En doe dat eens zonder muziek op de achtergrond. Doe één ding tegelijk.
8. Houd vertrouwen. Als christen reis je soms door de woestijn. Dat betekent niet dat God je heeft verlaten. Hij is erbij.

Grethe van Duijn (48) is naast gedragstherapeut ook filosoof en theoloog.