Zo groot is de kans dat jij binnenkort een burn-out hebt!

“Een klassieke burn-out is heel heftig”, vertelt stress en burn-outcoach Marc Jutte. “Je bent dan zo lang over je grenzen heen gegaan dat je uitvalverschijnselen hebt. Zowel fysiek als psychisch. Televisiekijken is vermoeiend, feestjes kosten te veel energie. Überhaupt uit je bed komen is al een hele uitdaging.” Volgens hem worden overspannenheid en burn-outs vaak door elkaar gehaald. “Overspannenheid bouw je in een half jaar op. Dat is vaak een combinatie van bijvoorbeeld druk zijn, verhuizen en slecht slapen. Met zes weken rust ben je er wel weer bovenop. Een burn-out bouwt zich jaren op. Als je er eenmaal uitligt, ben je er vaak minstens een half jaar uit.”

We moeten ons vaker vervelen

Marc kan er uit eigen ervaring over mee praten. Hij had twee keer een burn-out. “Je hoofd zit vol en je batterij is leeg. Je lijf geeft van tevoren veel signalen, maar die zijn niet opgepikt. Je kunt het goed vergelijken met een leeuw die een zebra aanvalt. Het is vechten of vluchten. Je lijf moet maximaal presteren en dat kost veel energie! Een leeuw of een zebra kan maximaal twee van die momenten op een dag hebben, daarna gaan ze voor maximale rust. Mensen leveren tegenwoordig bijna continu maximale inspanning, maar aan rust komen ze niet meer toe. Er moet hard gewerkt worden, maar van hard werken zelf krijg je meestal geen burn-out. Het is de werkdruk: je móet alle appjes en mailtjes beantwoorden. Alles gaat snel en we krijgen ontzettend veel prikkels. Uit onderzoek is gebleken dat wij evenveel informatie in een maand krijgen als de mensen in 1900 in hun hele leven. Je moet dan rustmomenten hebben en die slaan we vaak over. Het zou goed zijn om als we ons vaker vervelen. Dat zijn we verleerd.” Ook door de social media staan we onder druk. "We zien elk moment van dag wat anderen aan het doen zijn: mooie reizen, festivals. Weinig mensen zetten negatieve dingen online. Dat roept nog weleens de vraag 'Waarom heb ik dat niet?' op." Gelukkig heeft Marc meer tips waarmee je de kansen op een burn-out kunt verkleinen. “Ga naar buiten. In Japan geven ze geen antidepressiva, maar schrijven ze ‘forest bathing’ voor. Mensen moeten dan gewoon een uur buiten het bos in. Dat is ontzettend goed. Ga dan wel rustig wandelen, hardlopen of fietsen. Je lichaam maakt dan het stofje endorfine aan. Dat remt je stressniveau. Door bijvoorbeeld te squashen gaat je stressniveau juist omhoog. Neem momenten voor jezelf. Zet je telefoon af en toe uit. Het liefst ook elke avond op tijd. Blauw licht houdt ons actief en schopt ons bioritme in de war.” En hoe groot die kans dan is dat ook jij binnenkort totaal opgebrand bent? “Eén op de acht mensen krijgt een burn-out, maar bij jongeren is de kans groter. Dus zeg twintig procent? Beloven dat je niks oploopt als je de tips toepast, kan ik niet, maar ze zorgen er wel voor dat je beter in je vel zit, een langer lontje hebt en je rustiger voelt. En dat vermindert de kans op een burn-out.”