Theoloog Paul over Walibi Fright Night: ‘Onderzoek alles, maar behoud het goede’

In christelijk Nederland wordt er soms moeilijk gedaan over Halloween. Weet u waar dit gevoel vandaan komt?

“Er zijn verschillende redenen waarom bepaalde groepen christenen twijfelen over Halloween. Zo zijn er een aantal christenen die Halloween als verwijzing zien naar de duivel en de dood. Halloween-maskers kunnen bijvoorbeeld best afschrikwekkend zijn. Deze negatieve ervaring wordt dan niet door mensen gekoppeld aan een christelijk feest of het licht van Jezus. Christus wordt door hen juist gezien als degene die het kwaad overwint en de mensen hoop geeft. Sommige christenen vinden dat de duivel een gezicht krijgt door Halloween. Daarom wordt Halloween niet door iedereen goedgekeurd. 

Daarnaast wordt Halloween ook wel gezien als symbool voor de ‘ontchristelijking’ van de samenleving. We hadden vroeger met veel christelijke feestdagen vrij, bijvoorbeeld met Kerstmis, Pinksteren en Pasen. Dat is niet altijd meer zo, en er verandert ook veel. Er vallen dagen af en er komen feesten en vrije dagen bij, zoals het Suikerfeest én Halloween. Het Suikerfeest wordt gezien als een goede toevoeging, maar Halloween niet. In Nederland gaan mensen steeds minder vaak naar de kerk, worden Pinksteren en Hemelvaart nauwelijks meer gevierd en verliest het geloof letterlijk terrein. Dan wordt er door een groep christenen gezegd: voor de goede christelijke feesten komen slechte heidense gebruiken, zoals Halloween, in de plaats.”

We krijgen veel vragen binnen van jongeren: ‘Ik wil naar Walibi Fright Night, is dat slim?’ of ‘Vrienden gaan naar spooktocht, maar ik durf niet.’ Hoe denkt u hierover?

“Daar moet je een onderscheid in maken. Er zijn in de Efteling bijvoorbeeld van die griezelhuizen, waar wij met onze kinderen vroeger naartoe gingen. Er waren bewegende grafstenen in het spookhuis. Dit is eng, maar onze jonge kinderen waren daar niet bang van, die vonden het vooral apart en gek. Het was gewoon een beetje griezelen. Tegelijkertijd weet je ook dat het niet écht is en vond ik het knap en mooi om te zien hoe zo’n attractie is gemaakt. Dat is dan eigenlijk entertainment, het spreekt tot de verbeelding en is puur griezelen. Zoiets heeft niets te maken met het tweede punt: het proberen om in contact te komen met een andere duistere wereld. Als dat gebeurt, dan vind ik dat je met recht en reden bedenkingen kan hebben bij Halloween.”

Er kunnen ook evenementen of attracties zijn die je heel stiekem een duistere wereld inzuigen. 

“Mensen kunnen contact zoeken met duistere krachten. Dan heb je een ander verhaal dan een onschuldige griezelattractie in een pretpark. Ik zou zeggen: een griezeleffect, even lekker griezelen, dat moet kunnen. Maar als er, misschien ook heel subtiel, een soort verwijzing in zit naar contact met een andere donkere wereld, of als iemand actief bidt tot een duistere kracht, dan zit je op een kritiek kantelpunt. In een kerkgemeente sprak ik eens met iemand die glaasje had gedraaid, dus contact had gelegd met geesten. Dat was hem niet goed bevallen. Die was dus over een grens gegaan. Kort gezegd: de griezelattracties van de Efteling vind ik onschuldig en goed gedaan, maar er kunnen ook evenementen of attracties zijn die je heel stiekem een duistere wereld inzuigen. Dan moet je oppassen.”

Het is misschien lastig om die grens te bepalen. Hoe doet u dat?

“Bij dit soort onderwerpen denk ik altijd aan een vers uit een brief van Paulus: ‘Onderzoek alles, behoud het goede, maar vermijd elk kwaad.’ (1 Tessalonicenzen 5:21) Dat is misschien wel een raad voor bij dit soort festiviteiten. Als je je een beetje bezighoudt met het christendom, naar de kerk gaat of de Bijbel leest, dan gaat dat een beetje in je zitten. Dan ontwikkel je een soort intuïtief gevoel voor het onderscheiden van goed en kwaad. Soms is dit lastig, want de scheidslijn kan flinterdun zijn en hints naar het kwaad kunnen subtiel zijn.”

Denkt u dat deze methode kan helpen voor jongeren die twijfelen over Walibi Fright Night?

“Voor pretparken en bijvoorbeeld Walibi Fright Night kan dit erg handig zijn. Dan hebben jongeren de mogelijkheid om te ontdekken of dit iets is waar hij of zij zich prettig bij voelt. Ik raad natuurlijk niemand aan om naar een Duivelskerk te gaan, onder het mom van ‘onderzoek’. In dat geval is het van tevoren al wel duidelijk dat je daar als christen niet wilt zijn. Het naambordje op de deur duidt al op ‘’foute boel’’ van zichzelf. Dat heeft geen zin. Ik ga ook niet ‘onderzoeken’ of ik gezond blijf na het drinken van een hele fles whisky. Ik weet op voorhand dan al: dat gaat hem niet worden. Maar bij twijfelgevallen, zoals de grens van griezelen, kun je bouwen op het woord van Paulus: onderzoek het en behoud het goede!”

Misschien wil je dit ook lezen: Elliot (17) evangeliseert op Halloween Fright Night “We oordelen niet, maar laten de liefde van Jezus zien”