Theoloog en schrijver Reinier Sonneveld: "Doe je harnas af en leg je wapens neer"

BEAM Kerkdienst van 5 april:

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Uitgeschreven preek van Reinier:

Doe je blinddoek op, en ren zo hard je kunt, tussen deze bomen door… 

Ik hoorde deze songtekst, in het Engels, en ik moest huilen. Ik ben geen huiler, maar dit verwoordde precies hoe ik me voelde. Alsof ik een blinddoek op had en niet begreep waar ik was, maar ik moest handelen en ik kon elk moment keihard ergens tegenaan lopen.

Intussen op internet zitten ze ontzettend te doen alsof ze het wel begrijpen. Bijna iedereen zit daar te zie-je-nou-wellen. Ik had het altijd al gezegd, is het toontje, en dit virus bewijst weer mijn gelijk: we moeten minder dit, we moeten meer dat.. Zie je nou wel..

Maar er is zoveel wat we niet begrijpen. Onze kleuter had net gevraagd: ‘Hoe komt dat nou, dat coronavirus?’ En we hadden iets uitgelegd over mutaties, in kleutertaal, maar ja, wat begreep hij ervan, wat begrepen wij ervan? Wij zijn kleine, kleine mensjes in een grote, grote wereld.

Wij allemaal. Dat drong weer tot me door, en daarom moest ik huilen.

Hoe gaat het nou echt met je?

Toen werd ik gebeld. ‘Hoe gaat het met je?’ Goe-oed, zei ik, en ik begon te ratelen over wat we allemaal deden en alle plannen die we hadden, en intussen dacht ik alleen maar: zeg het, Reinier, zeg het nou gewoon. Zeg het dat je wangen nat zijn en dat je het even allemaal niet meer weet. Maar ik zei het niet.

Ik leek op die zie-je-nou-wellers op internet, vind je niet? Ik leek een beetje op… Pilatus. Dat moet ik uitleggen. Pilatus was tweeduizend jaar geleden de bezetter van Israël. Het Romeinse rijk had het land veroverd en hij was er nu de baas. Een zwakke baas. Bijna het hele jaar zat hij veilig in zijn dikke villa aan de kust, lekker in het zonnetje, vér weg van al het gedonder in het binnenland.

Maar ja, één keer per jaar moest hij toch aan de bak. Dan was het Pesach in Jeruzalem, het belangrijkste Joodse feest, en dan waren er altijd rellen. Dus een week van tevoren komt hij aan, vanuit het Westen, op zijn paard, in zijn harnas, en omgeven door honderden zwaarbewapende soldaten. ‘Wegwezen, aan de kant, hier komt de baas!’ En iedereen springt opzij en niemand geeft een kik.

Zonder wapens op een ezel

Op datzelfde moment, misschien iets eerder, misschien iets later, komt vanuit het Oosten heel iemand anders de stad binnen. Zonder wapens, zonder harnas, op een ezel. Of eigenlijk een ezeltje. Dus dat waggelt en dat doet, het ziet er onhandig en eigenlijk gewoon knullig uit. Maar hier, aan deze kant van de stad, juichen de mensen. Dít willen we, deze Jezus is onze echte leider, Jezus is onze ware koning! Hosanna.

En ze zwaaien met palmtakken, als een soort vlaggen. Daarom heet het vandaag Palmpasen. Want één keer per jaar, een week voor Pasen, denken we terug aan deze gebeurtenis. Wat heeft dit met ons te maken, hier en nu?

Nou, als je opgroeide in het Romeinse rijk, werd je verteld dat je nooit echt veilig bent. Uiteindelijk sta je er alleen voor. Zelfs de goden helpen je maar een beetje, want ook die zijn vooral druk met zichzelf. Dus toen Pilatus opgroeide, wist hij: ik moet voortaan indruk maken, succes uitstralen, géén zwakheid laten zien, dat nooit. Als ik me aan de wereld vertoon, als ik mensen ontmoet, dan zwaar bewapend. 

Dat herkennen we, dat doen we allemaal wel eens. Denk aan die zie-je-nou-wellers op internet. Of ikzelf, toen aan de telefoon. Jezus groeide op met heel andere ideeën. Hij zat als jongetje in de synagoge en de rabbi pakte een nieuwe boekrol en rolde die naar bijvoorbeeld Psalm 91 en las deze zinnen voor: ‘Bij de Heer ben ik veilig, hij is de allerhoogste God… De Heer beschermt je, hij is een schild.’ Oftewel, rampen kunnen je treffen. Er kunnen verschrikkelijke dingen met je gebeuren. Maar uiteindelijk ben je veilig. Je diepste kern is beschermd. Jij kunt niet kapot, niet echt, nooit.

Wat doet die boodschap met je?

Wat doet dat met je, als je dat hoort als kind en daarmee opgroeit? Nou, misschien durf je dan zomaar eens een keertje zonder wapens, zonder harnas, op een belachelijk ezeltje Jeruzalem binnen te rijden. En daar alles te vertellen wat je hebt te vertellen. Wat je werkelijk denkt. Wat je werkelijk droomt. Waarvan je weet dat het nodig is. En je hoeft geen mensen opzij te duwen. Je hoeft geen indruk te maken. Je kunt zwak zijn. Kwetsbaar. Want je bent veilig.

Ik weet het even niet meer… Ik voel me alsof ik een blinddoek op heb en ik moet rennen en ik kan elk moment ergens keihard tegenaan knallen. Ik ben bang… Ik voel me alleen… Ik heb je nodig… Wil je me helpen? Dit willen we zo graag kunnen zeggen. Dit willen we zo graag van anderen horen.

Het lijkt zwak. Maar het kan het sterkste zijn wat je ooit doet. Ergens in de Bijbel staat: ‘Juist als ik zwak ben, ben ik sterk!’ En zo is het. Natuurlijk is het prima om je successen te delen, maar als je alleen maar je positieve kanten laat zien, wat is daar eigenlijk spannend aan, welk risico neem je dan? Kwetsbaar zijn, echt het achterste van je tong laten zien, helemaal eerlijk worden – dán staat er wat op het spel. Daar is moed voor nodig. Daar verlangen we naar. Niemand juichte voor Pilatus, de mensen juichten voor Jezus. Met z’n belachelijke ezeltje. 

Laat in je ziel kijken

Natuurlijk is het prima om ook lekker oppervlakkig te kletsen. Geniet ervan, lekker doen. Maar dat zijn niet de momenten die je bijblijven. Als je in je ziel laat kijken, als je deelt wat er in je diepste binnenste gebeurt, dan maak je werkelijk contact, dan raken jullie zielen elkaar, dan is er ‘zielsverbondenheid’, endat is het kostbaarste wat je als mens kunt beleven.

Dus laat je in je ziel kijken. Niet tegen iedereen natuurlijk, niet elk moment, en alsjeblieft niet voor de bühne, zo van: zie mij eens even ontzettend kwetsbaar zijn. Probeer eens echt kwetsbaar te zijn. Je kunt het maken. Je bént veilig. Jouw diepste wezen is beschermd. Jij kan niet stuk.

Dus stap van je paard. Doe je harnas af. Leg je wapens neer.

Met nietalleen.nl verbinden we tijdens de coronacrisis mensen die willen helpen aan hulpvragers. Zo staan we klaar voor elkaar in deze bijzondere tijd, want je bent #nietalleen. Meld je aan als je wil helpen of geholpen worden!