Recensie van L'Apparition | "Mariaverschijning"
Commotie in een klein dorpje in het zuiden van Frankrijk: de tiener Anna beweert dat Maria aan haar verschenen is. Vanwege de opschudding stelt de Katholieke Kerk een commissie aan die onderzoek moet doen naar deze bovennatuurlijke verschijning. Heeft Anna de wonderlijke gebeurtenis verzonnen, of is het echt gebeurd? De niet-gelovige journalist en oorlogsfotograaf Jacques wordt op de zaak gezet.
Je komt het wel vaker tegen in films die het thema wonderen aansnijden: iemand roept een wonder te hebben gezien en vervolgens loopt de goedgelovige gemeenschap er als een kudde makke schapen achteraan. (Ja, ik bedoel jou Life of Brian!) Wie vraagtekens zet bij het wonder, wordt afgeserveerd als ongelovige. Ik houd er nooit zo van. Op mij komt het toch over als een soort elitair leedvermaak. Het wordt je als kijker wel erg gemakkelijk gemaakt om je intelligenter te voelen dan de naïeve filmpersonages.
In L’Apparition komt dit ook voor. Mensen komen van over de hele wereld om Anna te zien en ze wordt nog net niet direct heilig verklaard. Maar dat is maar één kant van het verhaal. De door de kerk aangestelde commissie doet grondig onderzoek en dat zorgt voor voldoende tegengas. Anna wordt uitgebreid getest op mogelijke mentale stoornissen en redenen die ze zou kunnen hebben om de verschijning te verzinnen. Zo’n beetje alle opties worden doorgenomen. L’Apparition is op deze momenten haast een detectivefilm. Sommige onderzoekers geloven bij voorbaat dat Anna liegt. Anderen, zoals Jacques, houden de opties open. Het is duidelijk dat de Kerk niet klakkeloos aanneemt dat er een wonder heeft plaatsgevonden.
Maria's goddelijkheid sluit niet aan bij mijn wereldbeeld
Dat is een van de redenen waarom ik L’Apparition interessant vond: dit specifieke wonder, namelijk een Mariaverschijning, geloof ik niet. Ik heb daar verder geen bewijs voor. Het komt simpelweg omdat het niet aansluit bij het beeld dat ik van God heb. Daarin zie ik wel ruimte voor een belangrijke positie voor Maria, maar niet voor haar goddelijkheid. Daarom geloof ik niet in Mariaverschijningen. Als de film over een ander wonder was gegaan, zoals gebedsgenezingen, dan zou het al een ander verhaal worden. Dat past namelijk wel in mijn wereldbeeld. Maar dit soort overtuigingen zijn voor iedereen verschillend. Zo is geloven dat alles op een rationele manier te verklaren is, ook een vooronderstelling. Dus hoe ga je op een natuurlijke manier het bovennatuurlijke proberen te bewijzen? Dat is de worsteling waar Jacques mee te maken krijgt. Hij is geneigd alleen te geloven in wat hij kan zien en op de foto kan zetten.
Een ander boeiend thema is hoe het dorp omgaat met de plotselinge aandacht voor Anna. Dankzij de verschijning staat het plaatsje in één klap op de kaart. Al snel wordt er een grote christelijke spektakelshow opgezet en staat de lokale souvenierswinkel vol met posters en bekers met de foto van Anna erop. Los van de vraag of je wel of niet in het verhaal van Anna gelooft, maakt de film duidelijk dat het gevaar van het ontstaan van persoonsverheerlijking levensgroot is.
Conclusie
L’Apparition is het sterkst zolang het moeilijke vragen stelt: hoe bewijs je wonderen? Wat doet het met een tiener om voortdurend in de aandacht te staan? Tegen het einde stapt de film vaker van die vragen af om zich meer op de detective-elementen te richten. Helaas mist dat de diepgang die de rest van de film juist zo interessant maakt. Daardoor verliest de film aan kracht. Ook ligt het tempo op sommige momenten wel erg laag, waardoor je je soms afvraagt of het allemaal niet een half uur korter had gekund.
L’Apparition is te zien op dvd en on demand.
Geschreven door
Jort
