Manon maakte een docu over rouw: “Mijn omgeving zei dat ik het fout deed.”
Op jonge leeftijd twee mensen verliezen, hoe verwerk je zoiets? Voor de 23-jarige Manon was dit een belangrijke levensvraag. Op haar zestiende verloor ze haar broertje aan leukemie en vijf jaar later overleed haar moeder aan uitgezaaide borstkanker. Zijn er regels voor een rouwproces? Voor haar afstudeerproductie ‘Een Steen Op De Hei’ ging Manon op zoek naar het antwoord. Het resultaat was een prachtige documentaire waarmee ze de prijs Zwolse Beste won én waarin ze onder meer zichzelf tegenkwam.
Waarom deze docu?
“Toen ik mijn broertje en moeder verloor, merkte ik dat er veel ongemak was bij mensen om mij heen. Mijn omgeving sprak me óf niet meer aan, óf ze waren juist overdreven meelevend. Dat is natuurlijk niet erg, ik beweer ook niet dat die mensen het fout hebben gedaan, maar ik wilde graag het verhaal vanuit mijn perspectief vertellen. Als je Googelt op ‘jongeren en rouw’, krijg je vooral veel resultaten van psychologen en zorgbureaus, niet vanuit het oogpunt van jongeren zelf. Ik wilde nu juist mijn eigen kant delen.”
“Waar ben ik aan begonnen?”
“Het maken van deze documentaire leverde op twee manieren stress op. Aan de ene kant kwamen de deadlines dichtbij, en was ik gestrest zoals ieder ander. Aan de andere kant was ik ook nog eens continu bezig met rouw. Dat was soms best zwaar. Ik heb wel eens gedacht: waarom ben ik aan dit onderwerp begonnen? Nu, achteraf, voel ik me juist heel goed. Ik was vaak geneigd om verder te gaan met leven. Omdat ik op die spreekwoordelijke steen op de hei ging zitten, moest ik wel stilstaan. Tegelijkertijd merkte ik ook dat ik niet alleen was, doordat ik zoveel verschillende mensen sprak die iets soortgelijks hebben meegemaakt. Dat gaf rust.”
Een cursusje rouwen
“Mijn omgeving heeft me altijd het gevoel gegeven dat ik het verkeerd deed, dat ik fout had gerouwd. Ik ben als zestienjarige gaan blowen en feesten en dat werd door mensen om me heen heel erg uitvergroot. En dat terwijl ik ondertussen gewoon mijn examens heb gehaald en meteen ben gaan studeren. Vooral mijn moeder vond mijn gedrag vreemd toen ze nog leefde, ze begreep niet dat ik zo omging met het verlies van mijn broertje Pepijn.
Een paar jaar later kreeg ik pas ruimte voor verdriet, toen ik op mezelf ging wonen. Ik bedacht me op dat moment dat het eigenlijk helemaal niet goed met me ging. Ook hier kreeg ik kritiek op. Zo vertelde een docent me dat dit plotselinge verdriet onmogelijk was, aangezien het overlijden van Pepijn al drie jaar geleden was. Mensen gaven me continu het gevoel dat ik iets niet goed deed."
Het overlijden van mijn broertje was drie jaar geleden, ik kon niet meer verdrietig zijn volgens mijn docent.
Toen ik aan mijn productie begon, was de insteek: ‘Jongeren vluchten voor verdriet’. Ik merkte dat ik niet de enige was die het verlies op deze manier verwerkte: veel jongeren deden dat. Daar moet ik iets mee, dacht ik. Tot het moment dat een rouwdeskundige, Daan Westerink, me vroeg of ik zelf óók vond dat ik het verkeerd had gedaan. Ik vertelde haar van niet. Ik had namelijk nooit echt ruimte gehad voor verdriet en ik wist niet eens wát ik moest voelen.
Daan vertelde me dat dit mijn persoonlijke rouwproces is geweest. Het idee dat rouwen begint wanneer iemand overlijdt en kort daarna weer stopt, is ontzettend achterhaald. Dit was voor mij een enorme opluchting. Ik had het niet verkeerd gedaan. Het was goed om te horen dat ik niet raar ben.”
Geen zin in advies
“Tegen jongeren die in dezelfde situatie zitten, zou ik willen zeggen: doe wat goed voelt. Dat klinkt misschien cliché, maar het is wel belangrijk. Wil je feesten? Doen. Wil je dat juist helemaal niet? Ook goed. Voor mensen in de omgeving is het belangrijk om te vragen wat iemand nodig heeft.
Adviezen en commentaar van andere mensen zijn goed bedoeld, maar soms heb je daar echt geen zin in. Zo kwam er in de supermarkt een keer iemand naar me toe die ik helemaal niet kende. Ze gaf me een complete steunbetuiging terwijl het die dag juist heel goed met me ging, ik wilde dat helemaal niet. Ga er als omgeving niet vanuit dat iemand zich goed of slecht voelt, maar vraag waar de behoefte ligt.”
Bekijk hieronder de prachtige documentaire van Manon!
Wil je ook de rest van Manon's verhaal lezen? Dat kan hier!
Geschreven door
Anouk
