Mag je homo zijn van God? Theoloog Reinier Sonneveld geeft antwoord
Mag ik homo zijn van God? Dat is een spannende vraag, waar de meningen over verdeeld zijn. BEAM maakte hier een video over die onderaan dit artikel te bekijken is. We vatten de video in deze tekst samen voor iedereen die liever leest dan kijkt. Waarom is er zoveel discussie over homorelaties in de kerk? Theoloog Reinier pakt de Bijbel erbij en ook komen er drie jongeren met verschillende meningen aan het woord.
Waarom vinden we homoseksualiteit en de discussie daar omheen eigenlijk spannend? Reinier: "Niet alleen in de kerk is het een spannend onderwerp, maar ook daarbuiten. Op de een of andere manier worden veel mensen ongemakkelijk als het gaat over homorelaties. Dit is niet vreemd: het onderwerp is in de laatste jaren pas opgekomen. Tot in de jaren ’70 stond homoseksualiteit zelfs in een handboek voor psychiatrische ziektes. Pas sinds 2001 bestaat het homohuwelijk als fenomeen, wat in Nederland voor het eerst ingesteld werd. Nu zijn er ongeveer dertig landen waarin een homohuwelijk mogelijk is."
Wat staat er over homoseksualiteit in de Bijbel?
Reinier: "Binnen de kerk zijn de meningen voornamelijk verdeeld over een tekst uit Romeinen 1. Daarin wordt de geschiedenis van de mensheid verteld – hoe de mensen God hebben verlaten en wat de consequenties daarvan zijn. Eén van de gevolgen staat in vers 26-27:
“De mensen gingen zich verkeerd gedragen. Vrouwen hebben nu seks met vrouwen, mannen hebben seks met mannen.
Vaak wordt deze tekst uitgelegd als een veroordeling van homoseksualiteit. Er staat per slot van rekening letterlijk dat het verkeerd is dat mannen seks hebben met mannen en vrouwen met vrouwen. De tekst wordt gelezen als een argument dat mannen geen onderlinge liefdesrelaties mogen hebben en zeker geen seks. Hetzelfde geldt voor vrouwen. Op basis van deze tekst zeggen dus veel christenen: De Bijbel verbiedt homoseksualiteit en keurt het af."
Te kort door de bocht
Reinier vindt deze conclusie te kort door de bocht: "Je merkt dat er in het christendom beweging is rondom homoseksualiteit en dat heeft ermee te maken dat we inmiddels meer weten over wat er echt bedoeld is met deze tekst. We lezen een bijbeltekst altijd in context. Door teksten in context te lezen, proberen we te begrijpen wat de schrijver ermee bedoelde. Waar dacht Paulus aan bij seks tussen mannen of vrouwen?"
In die tijd had een getrouwde man naast seks met zijn vrouw, ook seks met een tienerjongen
"In de Romeinse tijd kwam homoseks voor bij een getrouwde man die, naast zijn vrouw, een tienerjongen had. Daarmee had hij seks. Er bestond niet zoiets als een homohuwelijk, er waren geen liefdevolle, duurzame relaties tussen twee mensen van hetzelfde geslacht. De homoseks zoals Paulus die kende, zouden wij misbruik of pedofolie noemen. Ook wij zouden deze vorm van homoseksualiteit afkeuren. Paulus kende simpelweg de liefdevolle en duurzame homoseksuele relaties zoals die in onze tijd mogelijk zijn, niet, en daarom kon hij ze ook niet afkeuren."
Homorelaties zijn niet natuurlijk
Reinier: "Naast deze bijbeltekst uit Romeinen 1 is een ander belangrijk argument tegen homoseksualiteit dat het simpelweg niet de bedoeling is. Kijk maar naar mannen en vrouwen, die zijn voor elkaar gemaakt. Het klopt als een man seks heeft met een vrouw. Dat is natuurlijk, dat is de bedoeling.
Toch is het interessant om nog eens over de term 'natuurlijk' na te denken, want wat is 'natuurlijk'? Als een man homo is. voelt het niet natuurlijk om met een vrouw te zijn. Dan voelt het juist natuurlijk om als man met een man te gaan, of als vrouw met een vrouw. Zijn we geschapen om in auto’s te rijden? Is het natuurlijk om in een vliegtuig te zitten? Nee, dat is niet natuurlijk, maar we doen het wel. We doen veel dingen die niet de bedoeling of niet natuurlijk zijn, dus de vraag is of dat een goed argument is om homorelaties af te keuren."
Waarom is dit onderwerp zo lastig in de kerk?
Reinier: "In deze discussie zijn de meningen van kerken aan het veranderen. Op dit moment is 5% van de katholieke, 25% van de protestante en 60% van de reformatorische christenen tegen homoseksualiteit. Deze percentages worden elk jaar kleiner. Waarom het toch nog een probleem is, is omdat veel kerkgangers homorelaties niet gewend zijn. Als je geen homo’s en lesbiennes kent, blijft homoseksualiteit een ver-van-je-bed-show. Ook is het onderwerp intiem en kwetsbaar; seksualiteit is iets waar van alles in mis gaat. Daar kan pijn bij zitten."
Besef goed wat je van een homo vraagt als je tegen homoseksualiteit bent
"Eén van de mooie kanten van de kerk is dat er nagedacht wordt over het thema homoseksualiteit. Er is überhaupt meningsvorming over, serieuze discussies. Die vinden tegenwoordig haast niet meer plaats. Het is heel belangrijk om met elkaar te praten. Ga eens praten met iemand die tegen homoseksualiteit is als je daar zelf geen probleem mee hebt. Of, als je ertegen bent, stap op een homo of lesbienne af en ga het gesprek aan. Wat beweegt iemand om bepaalde keuzes te maken?
Wat ik nog wel belangrijk vind om toe te voegen: Besef goed wat je doet op het moment dat je vindt dat homoseksualiteit niet mag. Dat is eigenlijk hetzelfde als iemand verbieden om een liefdesrelatie te hebben. Of iemand opdragen hetero te worden. Daarmee vraag je heel veel van iemand, iets wat onevenredig is vergeleken met wat we normaal van elkaar vragen als christenen."
Drie jongeren over dit onderwerp
In elke Denkstof-video komen verschillende jongeren aan het woord. Dit keer komen Matthew (19), Theodoor (17) en Hilde (17) voorbij. Joram legt alle drie de jongeren dezelfde stelling voor: 'God vindt homoseksualiteit geen probleem.' Dit zijn hun reacties:
Hilde: "Ik denk dat God het inderdaad geen probleem vindt"
Hilde: "Dit vind ik een goede stelling. Er staat inderdaad in de Bijbel dat mannen en vrouwen bij elkaar horen, maar je wordt als homo geboren en je kunt er niets aan doen. Meerdere van mijn vriendinnen zijn biseksueel en hebben een vriendin. Een van die vriendinnen is ook christelijk en die is in de kerk ook nog niet uit de kast, die vindt het heel moeilijk. Ze vindt het spannend omdat het een reformatorische kerk is. Veel mensen daar zeggen dat het fout is om met iemand van hetzelfde geslacht te zijn. Ik kijk daar persoonlijk dus anders tegenaan."
Theodoor: "Als God dit vroeger een gruwel vond, vindt hij dat nu nog steeds"
Theodoor: "Ik ben het niet eens met de stelling. God vindt homoseksualiteit wel een probleem. Ik vind dat duidelijk in de Bijbel is geschreven dat homoseksualiteit verkeerd is. Er staat in Leviticus dat God het gruwelijk vindt. Er staat: 'Gij zult het bed niet delen met een man zoals je dat met een vrouw doet, want dat is gruwelijk.' En dit zegt God via Mozes tot het volk. Niet élk gebod dat in de Bijbel staat, kan nu ook nog voor ons gelden. Maar het feit dat God toen heeft gezegd dat het gruwelijk is, maakt dat ik denk dat het onmogelijk is dat God het nu wel oké zou vinden. God keurt ons allemaal af zoals we geboren zijn, maar Hij wil ons wel helpen. God kan pas iets met ons beginnen als we tegen Hem zeggen: 'God, ik ben verkeerd, maar U wilt mij veranderen, toch?' Als je dit doet, is het niet voor niets geweest dat God naar de aarde is gekomen, aan het kruis is gegaan en weer is opgestaan. De oplossing hier is de homoseksuele zonde niet doen – uiteindelijk wil God ons zo maken dat we het juiste denken en het juiste willen. Volg Jezus, wat betekent: word hetero of doe hetero."
Matthew: "Ik ben zelf homo en ik ben een schepping van God"
Matthew: "Ik denk niet dat homoseksualiteit een probleem is, omdat we een schepping zijn van God. Ik denk niet dat Hij het als fout ziet dat ik op jongens val. Ik geloof niet dat Hij iets zou creëren waar Hij niet achter staat, dus naar mijn mening denk ik dat ik gewoon goed leef. God vindt het oké. Ik zie het als mezelf zijn en niet als zonde. Het onderwerp is onder christenen soms heel zwaarbeladen en wat mij betreft mag er wel wat lichter mee omgegaan. Juist omdat homoseksualiteit iets is waar je niet zelf voor kiest. Nadat ik het vertelde, heeft mijn moeder er een jaar lang moeite mee gehad, totdat ze zag dat ik nog steeds hetzelfde was en me ook nog eens een stuk gelukkiger voelde dan daarvoor. Toen was het voor haar wel goed. Ze vond het in eerste instantie moeilijk dat ik geen vriendin zou hebben en dat de familie haar dan vreemd aan zou kijken. Mijn vader is heel open-minded, die vond het helemaal prima. Door gesprekken te voeren zijn we tot de conclusie gekomen dat het gewoon oké is zo."
Elkaar tot bloei brengen
In de Denkstof-video reageert theoloog Reinier kort op Theodoor. Zij verschillen namelijk sterk van mening. Reinier: "We lezen allebei de Bijbel vanuit een bepaald standpunt. Ik hoop dat dit verschil in mening niet een liefdevolle, respectvolle discussie in de weg zal staan. Het gaat vaak mis als we elkaar afkeuren of lompe opmerkingen maken. Dan gaan we niet aan de slag met waar het om zou moeten gaan: namelijk, elkaar tot bloei brengen."
Ter afsluiting richten theoloog Reinier en presentator Joram zich even tot de kijkers van de video: "Stel, je hebt zelf homoseksuele gevoelens of je vermoed dat je die hebt, maar je hebt er nog nooit met iemand over gepraat. Weet dan: God houdt van je. Wie je ook bent, wat je ook denkt, God houdt van je. Daar begint het en daar eindigt het. Zoek eens iemand op met wie je erover kunt praten. Er is altijd wel iemand die je kunt vertrouwen en met wie je je twijfels en gedachtes kunt delen."