Maarten (23) verdient zijn geld als kistdrager

Studentenbaan

“Toen ik lid werd bij een studentenvereniging hoorde ik al snel over het werk als kistdrager. Veel leden verdienen op deze manier hun geld. Aangezien ik mijn vorige baantje zat was, heb ik ook gesolliciteerd. Vóór mijn werk als drager was ik weleens op een begrafenis geweest, maar eigenlijk had ik nog geen idee wat er allemaal bij zoiets komt kijken. De uitvaartwereld is immers niet iets waar je als student veel mee in aanraking komt."

"Van tevoren weet ik niet waar ik naartoe ga. Dit horen we als we verzamelen op het kantoor, waar we de juiste kleding aantrekken. Meestal is dit een zwarte pantalon met een wit overhemd en een colbert. Maar soms dragen we ook een hoed of een speciaal gekleurde das. En heel soms wordt ons juist gevraagd om gewoon een spijkerbroek aan te trekken. Nadat we ons verkleed hebben, rijden we in een busje naar de locatie. We draaien een muziekje en kletsen. Op zo’n moment is het eigenlijk heel gezellig! Maar zodra we bij de begrafenis aankomen, zijn we serieus."

Tussen de begrafenissen door spelen we vaak een kaartspel

Op commando

"Soms begint onze werkdag met het uitdelen van liturgieën of het ontvangen van gasten. Maar het dragen van de kist is onze belangrijkste taak. Dit doen we met 4 of 6 man. Alleen als we met een grote groep zijn, tillen we de kist op onze schouders. De meeste mensen vinden dit het mooist staan en daar ben ik het wel mee eens. We dragen de kist uit de auto, de kerk of aula in en uiteindelijk naar het graf toe. Het is belangrijk dat we onze bewegingen tegelijkertijd maken. Hiervoor hebben we bepaalde commando’s die de uitvaartleider geeft. Zo buigen we bijvoorbeeld als we de kist hebben neergezet. Als nieuwe werknemer gaan deze commando’s nog niet op de automatische piloot en kunnen er weleens foutjes worden gemaakt. Dan buig je te laat of loop je de verkeerde kant op. Gelukkig hebben de nabestaanden dit over het algemeen niet door."

Van kist naar kaartspel

"Zoals bij elk baantje, ontwikkel je ook in dit werk een routine. We zijn altijd druk bezig om een zo mooi mogelijke bijdrage te leveren aan de begrafenis, vóór of achter de schermen. Maar tussen de werkzaamheden door – als we bijvoorbeeld moeten wachten totdat de dienst voorbij is – zijn we juist ontspannen. Dan spelen we vaak het kaartspel Taipan. Er worden zelfs toernooien georganiseerd! Soms voelt het wel dubbel om het ene moment de kist te tillen en het volgende moment een spelletje te spelen. Maar we gaan er integer mee om en bewaken deze scheiding goed. Als we werken, zijn we serieus en zet iedereen zich volledig in. En als we moeten wachten, vragen we eerst altijd of er ruimte is voor zo’n spelletje. Deze combinatie maakt het werk iets minder beladen en zorgt voor een fijne sfeer onder de collega’s."

Oh ja, dit gaat mij ook eens overkomen

"Omdat uitvaarten plechtig en beladen zijn, wil ik m’n werk echt goed doen. Maar door de praktische mindset vergeet ik soms waar ik mee bezig ben: wat voor lading het eigenlijk heeft. Bij sommige begrafenissen kom ik weinig te weten over de overledene: soms zelfs alleen een naam en de gezichten van nabestaanden. Maar wanneer ik verhalen hoor over waar iemand naar school ging of wat de mooiste karaktereigenschappen waren, dan wordt zo’n persoon zichtbaar. Ja, dan dringt het ineens wel tot me door. Vooral als iemand jong is overleden, raakt dit me diep. 'Oh ja, dit gaat mij ook eens overkomen,' schiet er dan door me heen. Bij begrafenissen van oudere mensen proef ik juist een soort tevredenheid: dit hoort er nou eenmaal bij. In zo’n geval is er vaak veel moois om op terug te kijken, ondanks het verdriet. Hier leer ik veel van. De dood is niet leuk, maar het is wel onderdeel van het leven."

Confrontatie met de dood

"Door mijn werk zie ik veel manieren van afscheid nemen. Verschillende ruimtes, kisten, diensten en begraafplaatsen. Sommige locaties vind ik heel mooi – bijvoorbeeld in Amsterdam – maar ik kom ook op veel trieste plekken. Eén ding hebben ze in ieder geval gemeen: een confrontatie met de dood. Hierdoor denk ik ook weleens na over mijn eigen einde. Een natuurbegraafplaats trekt me bijvoorbeeld wel. Ik vind het een logische plek, zo tussen de bomen. Soms wordt er tijdens een uitvaartdienst muziek gedraaid. Ik hoor van alles voorbijkomen: van klassiek tot André Hazes. Dat laatste spreekt me niet zo aan, maar ik vind het wel heel mooi om te zien wat muziek kan doen. En wat betreft mijn kist: niet te veel tierelantijntjes."   

Ook Esmee wordt tijdens haar werk geconfronteerd met de dood. Lees haar verhaal hier.