'Ik wilde hem slopen' | Denkstof #06

lk zit vaak op de fiets in de stad en word regelmatig gesneden door een auto. Als ik dan een beetje een kwaaie bui heb, probeer ik 'm eerst te schoppen — kijken of ik z'n lak nog een kras kan geven.

Klootzak

Meestal mis ik natuurlijk en dan voldoet alleen nog de middelvinger. 'Klootza-a-a-ak!' Als ik pech heb, stopt die auto en stapt er zo'n kale, veel te brede gast uit: 'Wie is hier een klootzak?' 'Eeh... Niemand...' piep ik — wegwezen hier. Als ik iemand uitscheld, schat ik in of ik 'm kan hebben. Of dat hij mij kan hebben.

Het recht van de sterkste

Zo werkt het ook bij kritiek. lk durf op veel mensen kritiek te hebben, maar als iemand heel gebekt is, laat ik het wel: anders krijg ik het dubbel en dwars terug.

Je schat in of je die ander aankunt. Dan durf je iets en neem Je ruimte in. Maar is-ie sterker? Dan houd je je koest. De strijd aangaan of in een hoekje kruipen. Vechten of vluchten.

Keer je andere wang toe

Jezus zegt: 'Als je op je rechterwang geslagen wordt, keer de andere toe.' Dit is niet vechten, Jezus zegt niet dat je terug moet meppen. Maar het is ook niet vluchten. Jezus vraagt van niemand in een hoekje weg te kruipen.

Dit is iets nieuws. Als je op je rechterwang geslagen wordt, is dat een neerbuigend tikje met de achterkant van de hand: 'Hé sukkeltje, ga toch weg joh.' Je bent het niet eens waard een echte tik te krijgen. Alsof je een kind bent. Maar wat gebeurt er, als je Jezus' advies opvolgt en je linkerwang toekeert?

Druip niet af

Je hebt dus net dat tikje gekregen, je hoofd is weggedraaid en die ander verwacht dat je nu wel afdruipt. Maar je blijft staan, draait je hoofd terug en kijkt diegene recht in de ogen. Je hoeft niet eens wat te zeggen. Je kunt zelfs een beetje je linkerwang aanbieden, met een grijns van: 'Weet je het zeker?'

Als je pech hebt, krijg je de volle laag. Dit is je linkerwang en die kan voluit geraakt worden, met de voorkant van de hand. Maar jij hebt tenminste niet als een dier teruggeslagen en bent ook niet als een dier afgedropen. Niet vechten, niet vluchten. Iets nieuws, iets menselijkers, iets groters.

Als je was gaan vechten, of was gevlucht, was alles normaal geweest. Dat verwacht die ander ook. Maar je bent niet bang voor je hachje. Je hoeft niets te bewijzen. Een klap krijgen, maakt niet zoveel meer uit. En een klap geven is al helemaal nergens meer voor nodig.

Niet vechten, niet vluchten

Zo leeft Jezus. Niet vechten, niet vluchten, maar vertrouwen. God is bij hem, niemand krijgt hem werkelijk kapot, dus hij kan gewoon de ander recht in de ogen kijken. Contact maken. Wat gebeurt hier? Wat is met die ander aan de hand? Hoe kan dit beter?

Klinkt zoetjes, of niet? Misschien. Vijf jaar geleden werd ik door een onbekende, zomaar willekeurig op straat, op mijn kaak geslagen. Voor ik iets kon doen, kreeg ik er meteen een tweede beuk overheen. Kaak gebroken.

lk had die tweede klap dus gekregen, maar niet bepaald vrijwillig mijn andere wang aangeboden... In de weken erop herstelde het botweefsel en ik dacht er vaak aan terug.

Terugpakken

En honderden, honderden keren heb ik me voorgesteld wat ik had gedaan na die eerste klap — als ik de kans had gekregen. lk zat toen al jaren op karate en droeg kisten met stalen neuzen. lk had die gast gesloopt. lk zag hem al jankend wegkruipen.

Tot in de rechtszaal. De advocaat vertelde daar hoe verrot het leven van deze jongen was geweest. Hoe hij altijd buiten de groep lag en steeds probeerde met stoere dingen zich te bewijzen. En ik begon iets te begrijpen van die jongen.

Het spijt me

Buiten de rechtszaal liep ik langs de dader en zijn advocaat. En ik hoorde de advocaat tegen hem zeggen: 'Bied je excuses aan. Zeg dat het je spijt.' Hij gaf me een hand en zei: 'Sorry', maar dat was al niet meer nodig.

lk was niet meer boos. lk schaamde me voor mijn dagdromen waarin ik hem kapot mepte. lk was blij, dat ik na die eerste klap geen kans had gekregen terug te slaan. Want ik had er toen niet over gepiekerd hem uit mezelf m'n andere wang toe te keren.

Blijf in contact

Sindsdien snap ik meer van Jezus. Vecht niet. Vlucht niet. Blijf bij die ander. Dan kunnen er grote dingen gebeuren. Dan kun je iets te zien krijgen van het evangelie. Of je breekt je kaak, dat kan natuurlijk ook.

Bijbel en vragen

Matteüs 5:38-45

• Wat is precies geweld?
  (Soorten geweld: slaan, schelden, uitsluiten en uitlachen kan ook een vorm van geweld zijn.)
• Wanneer is jou voor het laatst geweld aangedaan?
• Wanneer heb jij het voor het laatst iemand geweld aangedaan?
• Wat bedoelt Jezus precies? Hoe adviseert hij te reageren op geweld?
• Als je terugdenkt aan de vormen van geweld die we zojuist noemden, wat zou je dan doen met Jezus' advies?
  
  Jezus adviseert geweldloosheid.
• Werkt dat in de praktijk denk je? Zo ja, waarom doen we het dan zo weinig? Zo nee, waarom adviseert Jezus het dan?

Tip:
Lees de lyrics van Sinead O'Connor - Make me a channel of your peace