“Ik heb spijt van mijn vrijwilligerswerk in India”

“Vrijwilligerswerk leek me perfect”

“Op mijn 19^de had ik – zoals zoveel jongeren op die leeftijd – nog geen idee wat ik wilde doen. Ik was klaar met mijn middelbare school, kon geen studie kiezen en besloot te gaan werken. Mijn bijbaan werd een fulltimebaan, ik verdiende veel geld en had geen vaste lasten. Ik besloot met dit geld een mooie reis te maken, maar dan wel één waarbij ik iets kon teruggeven aan de mensen van dat land.

Via de website van een vrijwilligersorganisatie zag ik dat je Engelstalige les kon geven in weeshuizen. Ik sprak goed Engels, dus dat leek me perfect. Mijn keuze voor India was eigenlijk willekeurig, het leek me gewoon een bijzonder land.”

“Hier is je klas, succes”

“Ik vertrok naar India met de gedachte dat ik écht iets ging veranderen in het leven van die kinderen. Daar aangekomen werd ik overvallen door een enorme cultuurshock. Ik zat in een gastgezin waar ik eventjes kon acclimatiseren, maar na een week moest ik toch echt beginnen met lesgeven. Ik werd compleet in het diepe gegooid en moest zonder enige begeleiding aan de slag. ‘Hier is je klas, succes.’ Daar stond ik dan, ik had geen ervaring, geen opleiding, niks. Met mijn eigen Engels-docent in mijn achterhoofd, besloot ik maar wat te proberen.

Het lesgeven was één grote chaos. De kinderen in de enorme klas waren ontzettend druk en ik had geen ervaring om ze onder controle te krijgen. Ik kreeg geen lesmateriaal, dus kocht ik zelf een lading schriften die ik volschreef met sommetjes en opdrachten, zodat ze een ‘boek’ hadden. Ik wist niet eens bij welke lesstof mijn voorganger was geëindigd. De leeftijden van de kinderen varieerden van vijf tot twaalf, dus de niveauverschillen waren ook nog eens heel groot.”

Daar stond ik dan, geen ervaring, geen opleiding, niks

“Er klopt iets niet”

“Natuurlijk heb ik alsnog een bijzondere tijd gehad. De kinderen waren ontzettend lief, dankbaar en verwonderd over die blonde vrouw voor in de klas. Ondanks de chaos heb ik daar geen slechte tijd gehad, die klap kwam pas later. Het afscheid met de kinderen viel ons allemaal zwaar, omdat we in die korte tijd al zo aan elkaar gehecht waren. Toen ik thuiskwam, had ik niet direct spijt, maar ik voelde al wel dat er iets niet klopte. Dit kon toch niet goed zijn voor kinderen?”

“Wat ik had gedaan was juist negatief”

“Pas jaren later, toen ik de Minor Humanitarian Management ging doen, begon ik me te verdiepen in het geheel. Ik las boeken over de negatieve kant van dit soort vrijwilligerswerk en herkende mijzelf daar heel erg in. Ik keek terug op wat ik in India had gedaan, en dat sloeg eigenlijk helemaal nergens op, ik kreeg spijt van wat ik daar gedaan had. Hoe kon ik denken dat ik ineens docent kon worden, terwijl je daar in Nederland jaren voor moet studeren? Ik ontdekte dat wat ik had gedaan – ondanks de goede bedoelingen – helemaal niet zo goed was.

Wat ik in India heb gedaan droeg niks bij, het was juist negatief. Zo is voor jonge kinderen vertrouwen heel belangrijk, maar iedere twee of drie maanden komt er een nieuwe vrijwilliger waar ze zich aan hechten, die ze lief gaan vinden en die dan plotseling weer vertrekt. Veel kinderen voelen zich hierdoor verlaten en ontwikkelen hechtingsproblemen.”

80% van de kinderen is niet eens wees

“Vrijwilligerswerk in een weeshuis, niet doen”

“Vrijwilligerswerk in een weeshuis klinkt misschien leuk, maar doe het niet. Ik raad het absoluut af. Er is geen enkele manier waarop dat goed is. In Nederland zijn er helemaal geen weeshuizen meer, dat heeft een reden. Verbazingwekkend genoeg is 80% van de kinderen in buitenlandse weeshuizen niet eens wees! Het is één grote industrie waar heel veel geld aan wordt verdiend. Dat noemen ze ook wel ‘vrijwilligers toerisme’ (of Voluntourism): westerlingen trekken massaal naar het buitenland om dit soort werk te doen.

Natuurlijk begrijp ik hoe leuk het eruit ziet, dat vond ik zelf ook. Je komt in contact met schattige kinderen, mag ze knuffelen, met ze spelen en – laten we eerlijk zijn – je houdt er hele leuke foto’s aan over. Maar als vrijwilliger moet je niet werken met kwetsbare kinderen, niet zonder enige opleiding. Ik hoop dan ook dat dit soort werk op ten duur verboden zal worden.”

“Zou ik ook gaan zonder camera?”

“Er is één tip die ik vaak gebruik, ook al vindt niet iedereen dat leuk om te horen: je kan in Nederland ook een heleboel vrijwilligerswerk doen waar mensen wél wat aan hebben. Gebruik je zuurverdiende geld dan gewoon om een mooie reis te maken. Mocht je toch iets vinden in het buitenland, ga dan niet twee maanden, dat heeft geen zin. Ga bijvoorbeeld minimaal een jaar.

Doe daarnaast geen dingen waar je geen ervaring in hebt, zoals ik toentertijd lesgaf. Durf aan de organisatie ook vragen te stellen als: waar gaat al het geld naartoe, heb ik een diploma nodig, kunnen jullie alles bewijzen? En een belangrijke vraag die je aan jezelf moet stellen is dit: ‘Zou ik dit ook doen als ik geen camera en telefoon mee mag nemen?’. Als je geen foto’s mag maken voor social media, wil je het dan net zo graag? Zo ontdek je of je wel echt de juiste motivatie hebt.”

Lees meer over Daisy’s ervaringen en ontdekkingen over weeshuizen en andere reisverhalen op haar blog!