"Ik ben een Armeens apostolisch christen"

Armeense genocide

“Door de Armeense genocide zijn de Armeniërs net als de joden verspreid over de hele wereld. Ze missen hun moedertaal en moederland. Sinds het jaar 301 is het Christendom de staatsgodsdienst van Armenië met de Armeens Apostolische Kerk als staatskerk. Cultuur en religie zijn daardoor heel nauw met elkaar verbonden. De Apostolisch Armeense christenen hebben het gevoel dat de kerk hen verbindt en helpt om de Armeense cultuur vast te houden. Dat gevoel heerst ook bij de Armeense jeugd in Nederland. Als je een Armeense jongeren vraagt wat hij gelooft, zal hij altijd zeggen: ik ben Armeens Apostolisch christen." 

Moeilijk begrijpbaar

“Thuis waren we heel gelovig. We lazen uit de Bijbel, vastten en er hingen christelijke schilderijen aan de muur, toch moet ik eerlijk zeggen dat ik tot mijn zeventiende nooit naar de kerk ben geweest. Alleen met bruiloften of doopfeesten gingen we. Op een gegeven moment ging mijn broer zich meer interesseren voor de Bijbel en het geloof. Het probleem was dat wat de priester in de kerk zei, hij niet begreep. Onze diensten zijn in het Oud-Armeens. Toen hij met dit probleem naar de pastoor toestapte, is hij Bijbelstudies gaan organiseren. Daarna begon het balletje te rollen. De trend dat de kerken in Nederland actiever werden voor jongeren, zag je ook in onze kerk. Zo kwamen wij bij AJO (Armeense Jongerenorganisatie) terecht. Door AJO kwam er meer animo voor vragen als: wie is God, wie is Jezus en waar komt ons christendom vandaan?"

Schokkend

“Begrijp je wat je gelooft? Daar draait het om. Ik herinner me dat de eerste vraag op de Bijbelstudie van de priester was: Wie is Jezus voor jou? Dat was een eyeopener. Niemand van de jongeren, - ook ik niet, kon daar antwoord op geven. Dat vond ik schokkend, want ik voelde me al mijn hele leven christen. Misschien bad ik wel elke dag het Onze Vader, maar wat zei ik nu eigenlijk? Daar denken we over na, wat betekent God als Vader voor mij? Inmiddels heb ik een veel beter beeld van God.”

Kloof

“Met AJO willen we de Armeense jongeren bij elkaar brengen in de kerk. Door voetbaltoernooien en borrels hopen we dat we de kloof kleiner kunnen maken. Tijdens het voetbaltoernooi laten we de priester een gebed uitspreken. Voor veel jongeren is de priester een persoon van veraf. Vroeger had ik dat ook en gedroeg ik me heel formeel tegenover hem. Nu weet ik dat de priester een gewoon en toegankelijk persoon is. In Nederland zijn er twee priesters, beiden zijn rond de dertig. Ze proberen de jongeren meer bij de kerk te betrekken, ook via social media. Dat lukt aardig. We willen laten zien hoe mooi het is om in God te geloven en wat de symbolen in de mis daarin betekenen. Omdat de meesten de Oud-Armeense taal niet begrijpen, hebben we een liturgieboekje met een modern Armeense en Nederlandse vertaling. Zo kan iedereen de Bijbellezing begrijpen."

Twee werelden

“Ik denk niet dat het moeilijker is voor een Armeense jongere dan voor een Nederlandse jongere om te geloven. Wel is het zo dat onze kerk heel traditioneel is. Een eigen taal met eigen symbolen. Als ik een Nederlandse kerk binnenstap voelt dat minder aan als mijn kerk, omdat ik de beelden en symbolen uit de Armeense kerk mis.

Als Armeense jongere leef je in twee werelden. Het is belangrijk dat je beide werelden proeft. Ik voel me ook Nederlands, als een klein jongetje van een paar maanden oud kwam ik uit Iran naar Nederland. Hoe leef je als Armeense jongere in Nederland zonder dat je jouw Armeense identiteit verliest? De Armeense kerk helpt ons in het vormen van onze Armeense identiteit. Als ik in de kerk ben, voelt dat als een stukje klein Armenië in Nederland.

Onderling trouwen

“Het klopt dat de meeste Armenen met een Armeen trouwen. Ook dat is om onze cultuur te behouden. Omdat ons volk zo verspreid is door de Armeense genocide, is het een gevaar dat je jezelf kwijtraakt in de grote menigte. Het liefst trouw ik daarom met een Armeniër, maar dat is geen noodzaak. Het verschilt per familie. Wat vrienden betreft, heb ik van alles: van Nederlander tot Marokkaan.”

Volgens de laatste telling in 2012 wonen er tussen de 18 en 20 duizend Armenen in Nederland. Er zijn twee Apostolische Armeense kerken (in Amsterdam en Almelo) en zes parochiën.

TEKST & BEELD: Arachne Molema