"Een prostituee is hetzelfde als een verkoopster van de HEMA"

Meer dan drie jaar geleden begonnen een paar jongeren een blog over mensenhandel. 'Exxpose'. Na het zien van een documentaire over mensenhandel, waren ze geraakt. 'Vroeger was Nederland goed in slavernij, maar nu zijn ze nog beter', werd er gezegd. Door hun blog kwamen ze in contact met Gertjan Segers van de Christenunie. Exxpose begon een petitie om mensenhandel en prostitutie op de politieke agenda te krijgen: 'Ik ben onbetaalbaar'. Toen is het balletje gaan rollen. Inmiddels zijn ze een stichting en zit ik op dit moment zelfs met ongeveer 70 man in een grachtenpand in Amsterdam om hun eerste festival bij te wonen: het Exxpose Festival. "Mijn leven was een hel." We zijn in groepjes verdeeld en krijgen verschillende workshops om een kijkje achter te schermen te krijgen bij verschillende hulporganisaties op de Wallen. Onze eerste stop is bij Bright Fame, die een ex-prostituee heeft uitgenodigd om haar verhaal te vertellen. Ze is zichtbaar zenuwachtig. Aarzelend kijkt ze ons aan. Voorzichtig begint ze te vertellen over haal leven in de prostitutie. Vijftien jaar lang moest ze van haar vriend met vreemde mannen naar bed. Ze moest per dag minimaal 1000 verdienen. In twee jaar tijd had ze meer dan 2,5 miljoen euro voor haar 'vriend' verdiend. Meerdere malen raakte ze zwanger en werd ze met een pistool tegen haar hoofd naar de abortuskliniek gebracht. Maar soms werd ze net zolang in haar maag getrapt totdat ze een miskraam kreeg. Ze vertelt hoe ze in elkaar werd geslagen als ze niet genoeg geld in het laatje bracht en hoe ze op andere dagen juist extra hard werkte zodat het meisje naast haar ook genoeg geld verdiende, en niet in elkaar werd geslagen. Uiteindelijk greep ze haar kans en ontsnapte. Inmiddels zit ze gelukkig veilig op een geheim adres. "Maar," zeg ze, "hij is nog steeds naar me op zoek."   We vervolgens onze reis over de Wallen. We bellen aan bij Scharlaken Koord en wachten geduldig tot het ijzeren hek zoemt en langzaam opengaat. Maatschappelijk werkers van het Scharlaken Koord doen net zoals Bright Fame ook straatwerk op de Wallen. Daarnaast gaan ze naar sexclubs in Haarlem. Verder geven ze preventie over loverboys voor zowel jongens als meisjes. Als we allemaal een plekje hebben gevonden begint een maatschappelijk werkster te vertellen over een vrouw die midden in de nacht uit de prostitutie stapte, puur en alleen omdat mensen van Scharlaken Koord elke avond even naar haar hadden gezwaaid. Misschien een klein gebaar, maar ze voelde zich daardoor wel waardevol en gewenst. En dat is precies wat de vrouwen in de prostitutie zo kwetsbaar maakt, vertelt de maatschappelijk werkster. "Ze hebben vaak geen eigen waarde meer door allerlei gebeurtenissen in het verleden, dat maakt ze een makkelijk doelwit." Iemand uit onze groep vraagt hoe ze met al die vreselijke verhalen van de vrouwen omgaat. "Als ik het niet bij God zou kunnen brengen, zou ik het niet volhouden." Onderzoeksjournaliste Renate van der Zee heeft al meerdere malen over prostitutie en mensenhandel geschreven en is vandaag gastspreker. "Een prostituee is hetzelfde als een verkoopster in de HEMA," had iemand in een documentaire gezegd. Een uitspraak waar Renate het absoluut niet mee eens is. "Hoe kun je prostitutie nou normaliseren en legaliseren? Het is helemaal geen 'normaal' vak. Mensen gebruiken altijd het argument dat prostitutie vrijwillig is, maar dat is niet zo. Een vrijwillige keuze is als je meerdere opties hebt, waarbij je voor de beste optie kiest. Een vrijwillige keuze is niet de minste uit het rijtje met keuzes kiezen en ook niet maar één keuze hebben omdat je met de rug tegen de muur staat. Het is geen keuze, maar een beslissing." Volgens Renate moeten we een voorbeeld nemen aan Zweden, waar het al langere tijd verboden is om naar een prostituee te gaan. Het probleem ligt namelijk bij de klanten. Als prostitutie voor klanten minder aantrekkelijk wordt, dan valt er veel minder geld in te verdienen en is het geen lucratieve handel meer. "Nederland noemt zich geëmancipeerd, terwijl vrouwen als stukken vlees worden aangeboden in vitrines. Het is voor veel mensen een stuk comfortabeler om te geloven dat de hele situatie wel meevalt. Maar het is aan ons om met een nieuwe blik naar prostitutie te kijken. Durf jij dat?" Durf jij met een nieuwe blik naar prostitutie te kijken? Teken dan hier de petitie van 'ik ben onbetaalbaar' en kom in actie. Tekst en beeld: Esther Bolt