Believer | “Een wereld waar ik vrijwel niets vanaf wist”
Als een mormoonse tiener uit de kast komt, neemt de kans op zelfmoord met acht keer toe. Op homoseksualiteit rust namelijk een groot taboe binnen de mormoonse gemeenschap. Jongeren die worstelen met homoseksuele gevoelens voelen zich vaak verstoten door zowel hun familie en vrienden als door God. Voor de leadzanger van Imagine Dragons, Dan Reynolds, is dat aanleiding om in actie te komen.
Bruggen bouwende Believer
In de documentaire Believer volgen we Reynolds bij het opzetten van het LoveLoud concert. Dit concert heeft als doel om een brug te slaan tussen lhbt’ers en de mormoonse gemeenschap. Reynolds is zelf als mormoon opgegroeid en nog altijd lid van de kerk. Hij wil zijn invloed als muzikant gebruiken om de hoge zelfmoordcijfers en de slechte staat van homoacceptatie bespreekbaar te maken en het taboe te doorbreken.
Dit wil hij niet doen door de kerk te verlaten en anderen op te roepen dat ook te doen. Daarmee los je niets op. Als je tegen mensen zegt dat ze niet meer mogen geloven, terwijl dat geloof bepalend is voor hun identiteit, dan stort je ze alsnog in een crisis. Ze worden dan nog steeds niet geaccepteerd om wie ze zijn. Daarom wil hij de kerk van binnenuit veranderen. Reynolds wil daarbij niet het kleine groepje radicale kerkleiders bereiken, maar juist de grote meerderheid mormonen voor wie verandering bespreekbaar zou zijn, maar die zich nu nog neerleggen bij de situatie.
Sympathiek en oprecht
Dat Believer oprechte intenties heeft, wordt al snel duidelijk. Reynolds is sympathiek en staat met beide benen op de grond. Hij drijft de spot met het idee dat hij een soort verheven positie zou hebben vanwege zijn status als beroemde muzikant en het daarom beter zou weten dan de rest. Zijn doel is om met het concert mensen bij elkaar te brengen. En dat is geen gemakkelijke missie. De mormoonse kerk gaat ver in zijn veroordeling van homoseksualiteit.
Pleiten voor homoacceptatie of uit de kast komen als homo, betekent in veel gevallen excommunicatie. Dat betekent dat je uit de kerk gezet wordt, geen contact meer hebt met je familieleden en zoals Reynolds het noemt, wordt veroordeeld tot de mormoonse variant van de hel. Zie zo’n wereld maar eens enthousiast te krijgen voor homoacceptatie.
Belofte maakt schuld
Het zijn vooral de getuigenissen in Believer die indruk maken. Reynolds laat een volle mailbox zien met berichten van jonge mormonen die worstelen met hun geaardheid. Ook de interviews met ouders wiens kind zelfmoord heeft gepleegd, komen hard binnen en overtuigen dat dit niet een probleem is dat vanzelf overgaat. Het is alleen jammer dat het in Believer voortdurend gaat over hoe het concert de mormoonse meerderheid in contact moet brengen met de lhbt-gemeenschap, terwijl die belofte niet wordt waargemaakt.
Iedereen die aan het woord komt, is voorstander van volledige acceptatie van homoseksualiteit in de mormoonse kerk. Wat ik mis zijn de reacties van de groep die Reynolds wil bereiken. Namelijk de grote mormoonse meerderheid die worstelt met de vraag welke plaats homoseksualiteit moet hebben binnen de kerk. Van hen wil ik weten wat ze van het initiatief vinden. Het zijn immers niet de concertbezoekers in regenboogoutfit die overtuigd moeten worden dat er iets moet veranderen.
Uiteindelijk is Believer de moeite waard. De film geeft een blik in een wereld waar ik vrijwel niets vanaf wist, en ook al is het niet mijn geloof, ik herken in mindere mate wel de spanningen en de morele dilemma’s die in christelijke kringen de ronde doen om dit onderwerp. Welke positie nemen wij als christenen eigenlijk in?
Conclusie
Believer geeft op een innemende en niet veroordelende manier een boeiende kijk in een gesloten wereld, waarbij de serieuze lading niet uit het oog verloren wordt.
Believer wordt zaterdag 4 augustus om 22:50 op NPO 3 uitgezonden door de EO.
Geschreven door
Jort
