Andries Knevel: 'De wetenschap is geen reden om de kerk te verlaten en dit is waarom'

Susan: Waarom vinden zoveel mensen dat geloof en wetenschap niet samen kunnen?

Andries: “Mensen denken dat de werkelijkheid zo ingewikkeld is, dat het naïef is om in een God te geloven. De werkelijkheid is soms zo klein dat het alleen te zien is met een microscoop en soms juist zo oneindig groot als het heelal. God kan daarin geen plek kan hebben denken ze. Simon van der Meer, Nobelprijswinnaar voor natuurkunde, zei het als volgt: ‘Als een wetenschapper naar de kerk gaat, moet hij in het voorportaal zijn verstand achterlaten.’ Kortom: Geloof en wetenschap gaan op geen enkele manier samen.

Met de serie ‘Andries en de wetenschappers’ wil ik hier wat tegenin brengen. Er zijn namelijk topwetenschappers die wél geloven. Ik heb zelfs meerdere wetenschappers gesproken die atheïst waren en na eigen onderzoek toch gelovig zijn geworden. Die verhalen vertellen ze in dit programma terwijl ze scherpe vragen krijgen van niet-gelovige collega’s.”  

Maud: Wordt een christelijke wetenschapper door niet-christelijke collega’s serieus genomen?

“De vragen die niet-gelovige wetenschappers in dit programma aan hun gelovige collega’s stellen zijn scherp, maar voor een christen zeker herkenbaar. Het zijn vragen als: Waarom heeft God mensen geschapen die zoiets schadelijks als buskruit uitvinden? Of als God liefdevol is, waar komt dan het lijden vandaan? De gelovige wetenschappers die hun verhaal doen, denken zelf natuurlijk ook al jaren over deze dingen na. Het zijn mensen die grote wetenschappelijk prijzen hebben gewonnen terwijl ze tegelijkertijd geloven in God.

Het valt me op dat er onderling veel waardering en respect is. Voor het programma spreken we topwetenschappers uit Nederland, maar ook uit Engeland en de Verenigde Staten. Als wij wetenschappers bellen en vragen om als niet-gelovige kritische vragen te stellen aan een christelijk collega, doen ze graag mee. Ze vinden het ontzettend interessant.” 

Suzanne: Hebben christelijke wetenschappers bewijs voor het bestaan van God?

“Het bestaan van God is niet te bewijzen voor ons mensen, maar er is een verschil tussen de term ‘bewijs’ en de term ‘aanwijzing’. Rosalind Picard is een van de bekendste wetenschappers in de Verenigde Staten en was heel wat jaren overtuigd atheïst. Haar basketbalcoach was christen en vertelde haar dat ze eens serieus moest kijken naar aanwijzingen die pleiten vóór het bestaan van God. Dit deed ze en door deze argumenten serieus te nemen is ze tot geloof gekomen. De argumenten waar het dan vaak over hebben zijn de volgende drie:

1. Er zijn vier zeer betrouwbare getuigenverslagen opgenomen in de Bijbel over het leven en de opstanding van Jezus. Zelfs de meest antireligieuze wetenschapper kan hierdoor het bestaan van Jezus niet ontkennen.
2. Evolutie kan wetenschappelijk gezien niet alleen toeval zijn. Dit zou te vergelijken zijn met iemand die duizend keer achter elkaar een dobbelsteen gooit en iedere keer zes ogen moet gooien. Stel hij gooit één keer iets anders, dan is de hele evolutie verpest. Er is dus iets of iemand nodig om dit te sturen, anders waren we hier nu niet geweest.
3. Hoe kan het dat mensen een moreel besef van goed en kwaad hebben als we alleen een brok cellen zijn? Ons morele besef moet ergens vandaan komen.

Natuurkundige Cees Dekker zei in een eerder seizoen van Andries en de wetenschappers: ‘Als ik al deze aanwijzingen bij elkaar optel, is de waarschijnlijkheid dat God wel bestaat groter dan dat God niet bestaat.”

(De bovenstaande drie punten zijn ontzettend samengevat en nog veel verder uit te werken. Voor geïnteresseerden, klik hier voor een lezing van Andries waar hij verder op deze punten ingaat.)

Sam: Leert u nieuwe dingen tijdens het presenteren van dit programma?

“Dit onderwerp onderzoek ik al 30 jaar, dus veel argumenten komen me bekend voor. Wat mij het meest verrast is dat er meerdere wereldberoemde wetenschappers zijn die atheïst waren en tot geloof zijn gekomen. Ik was er helemaal niet naar op zoek, maar telkens weer kom ik bijzonder slimme mensen tegen die van niet-gelovig naar gelovig gaan, gebaseerd op rationele argumenten.

De wetenschap wordt soms genoemd als reden om de kerk te verlaten, maar ik wil met dit programma laten zien dat dit niet hoeft. Het kan natuurlijk zijn dat je de kerk alsnog verlaat, maar wetenschap hoeft echt de reden niet te zijn.”