"Als God bestaat, heeft Hij een plan voor me"

Niels (22) is fotograaf en bekend van zijn eindexamenwerk ‘Gay in the Biblebelt’. Deze fotoserie werd gedeeld door LINDA.nl, nu.nl, NOS, RTL en het werd gepubliceerd in De Nieuwe Koers. Ander werk van Niels is te bewonderen in de tentoonstelling ‘De kracht van de kwetsbaarheid’ in MartiniPlaza te Groningen. Sinds tweeëneenhalf jaar heeft Niels een relatie met Co.

Als kind gaf ik de dominee gelijk wanneer hij preekte dat homoseksualiteit zondig was.

Verwarring

“Tegenwoordig kan ik niet zoveel interesse opbrengen om de Bijbel te lezen. Ik vind het al gauw saai.” Niels zit met zijn knieën opgetrokken in de hoek van de bank. Het is wijnavond en we bespreken als rasechte postmoderne twintigers hoe we ons voelen over ons geloof en hoe we twijfelen aan alle zogenoemde waarheden.

“Al die kerkverbanden en andere religies verwarren mij. Iedereen is overtuigd van zijn eigen gelijk en laat de ander niet in zijn waarde. Daarbij ken ik boeddhisten en islamieten die meer voor hun geloof leven dan sommige christenen om mij heen.” Hij denkt even na. “Ik twijfel voornamelijk aan het christelijk geloof, omdat wij christenen zo onoprecht zijn.” Niels strekt zijn armen uit in een aanbiddingspose; “Dan sta ik weer zo in een kerk en zing ik vrolijk mee met alle liederen, maar ik meen er niks van. We doen allemaal maar wat. De één zwaait met vlaggen in de kerk en de ander staart strak voor zich uit terwijl ‘ie een rol Mentos naar binnen werkt. Het is allemaal een gewoonte. Ik ken zoveel christelijke mensen die geen persoonlijke band hebben met God. Al komt dat misschien meer voor bij orthodoxe kerken, zoals de kerk waarin ik gedoopt ben, de Hersteld Hervormde Kerk in Opheusden.” Als praktiserend homo is het lastig om vrede te krijgen met het christendom. “Als kind gaf ik de dominee gelijk wanneer hij preekte dat homoseksualiteit zondig was. Nu twijfel ik nog steeds weleens of ik het goede doe. Co en ik zoeken samen naar God, maar misschien zou ik God eerder vinden als ik geen relatie had. Ik weet niet of hier mijn geïndoctrineerde geweten spreekt of dat het mijn eigen geweten is.”

Steeds als ik nu Opheusden binnenrijd, heb ik het gevoel dat ik in een bubbel terecht kom.

Verlies

De Bijbel lezen en God in ‘stille tijd’ zoeken, vindt Niels lastig. “Ik vind het prettiger om op een creatieve manier met het geloof bezig te zijn. Het is wel confronterend. Zeker bij de foto die ik voor dit tijdschrift heb gemaakt, waarop ik poseer met de smalle en de brede weg. Het bracht me terug naar de kerk van mijn jeugd. Het maakte me bang.” Ondanks die angst heeft Niels de kerk vroeger niet als vervelend ervaren. Hij ging er als jong jochie zelfs graag naartoe. “Blijkbaar zocht ik iets. Een woord of een zin waar ik iets mee kon. En de sfeer van de kerk trok me. Zo was ik altijd heel druk met kerstvieringen en de bijbehorende versieringen.” Ook toen Niels als homo uit de kast kwam, bleef hij nog een tijdje gaan. “Ze hebben me in de HHK nooit pijn gedaan. De dominee was erg sympathiek, maar hij wist zich weinig raad met mijn situatie. Mijn verhuizing naar Amsterdam en de manier waarop Co’s kerk met zijn coming-out is omgegaan, hebben mijn vertrouwen in de kerk geschaad.” In Amsterdam leerde Niels een heel andere wereld kennen. “Sterker nog, ik leerde de realiteit kennen. Ik kwam in contact met mensen uit andere culturen en achtergronden. Steeds als ik Opheusden nu binnenrijd, heb ik het gevoel dat ik in een bubbel terecht kom. Terwijl mensen om mij heen door een heel diep dal gaan in hun leven, zijn er kerkmensen die zich druk maken om een of ander onnozel religieus wetje. Dat frustreert enorm. En Co heeft taken die hij in de kerk had en graag deed, moeten inleveren. Zulke dingen stompen me af.”

Als God mijn fotografie niet zegent, zijn mijn talenten blijkbaar ergens anders nodig.

Verwondering

Een fles later op de wijnavond openbaart Niels dat hij gelooft dat God een plan met hem heeft. “Ik kan er niet bij dat ik alleen op aarde zou zijn om het goede te verspreiden. Maar de vraag is wanneer en hoe God zijn plan laat zien. En of Hij überhaupt bestaat.” Niels loopt naar buiten om te roken. “Ik ben echt vaag, hè?” Ik loop mee. Ik vraag hem hoe groot het deel van hem is dat in God gelooft en hoe groot het deel is dat twijfelt. “Voor zestig procent geloof ik dat Hij bestaat, voor veertig procent dat Hij niet bestaat.” De reden waarom Hij wel zou bestaan? “Als eerste reden een cliché: tijdens mijn reis naar IJsland heb ik zulke mooie, immense watervallen gezien dat ik dacht: ‘God moet dit wel gemaakt hebben.’ Al ben ik na tien minuten natuurlijk wel weer verveeld door die watervallen. En als ik met mijn vrienden een wijntje doe, kan ik echt genieten van hen, dan dank ik God met heel mijn hart.” Hij vertelt dat hij zelfs zijn fotografie zou opgeven als blijkt dat God het niet zegent. “Dan zijn mijn talenten blijkbaar ergens anders nodig.” Ondanks zijn twijfels zoekt Niels Gods leiding. “Ik zoek rust. De rust die je krijgt omdat je weet dat je er niet alleen voor staat.” Alle vragen die in zijn hoofd rondspoken zou hij bij God willen neerleggen. “Ik wil heel intiem met God leven. Ik ben er nog niet helemaal over uit of ik dat in een kerk- of andersoortig gemeenschapsverband zou willen doen.” Als Niels zijn eigen ideale ‘andersoortige gemeenschapsverband’ mag samenstellen, zou het een ‘warm bad’ zijn. “In mijn gemeente zou er veel muziek zijn en oprechte interesse in elkaar. Ik weet dat het nooit de hemel op aarde wordt, maar als we allemaal oprecht op elkaar betrokken zouden zijn, komen we een stukje dichterbij.”

Dit interview verscheen in BEELDENSTORM, een magazine gemaakt door jongeren ter ere van 500 jaar reformatie. BEELDENSTORM bevat onder meer een onderzoek naar de jonge christen, bevraagt Elly & Rikkert op hun geloof en gaat de dialoog aan met fotograaf Niels die bekend werd door zijn werk ‘Gay in the Biblebelt’. En omdat BEELDENSTORM de Reformatie herdenkt, hebben we een aantal prominenten gevraagd een minimanifest te schrijven. Diverse pagina’s zijn verrijkt met digitale content. Het nawoord is van auteur Franca Treur.

tekst: Anne van Blijderveen
beeld: Niels