“Seksualiteit werd in mijn jeugd al niet besproken, laat staan homoseksualiteit.”
In de EO documentaire De kast, de kerk en het koninkrijk vertellen drie generaties lhbt’ers over hun geloof en hun (lang niet altijd positieve) ervaringen in de kerk.
De kast, de kerk en het koninkrijk
De oudste generatie wordt vertegenwoordigd door de 92-jarige Cor en 97-jarige Sal. Ze zijn al 65 (!) jaar samen, al kwam Cor pas op zijn tachtigste uit de kast. Maar, zoals hij zelf zegt: "Toen wist iedereen het al.” Voor die tijd durfde hij niet voor zijn geaardheid uit te komen, omdat hij bang was uitgespuugd te worden. “Seksualiteit werd in mijn jeugd al niet besproken, laat staan homoseksualiteit.”
Beschamend genoeg zit de documentaire vol met verhalen van christelijke lhbt’ers die slechte ervaringen hebben met de kerk. De angst om naar buiten te treden is helaas lang niet altijd onterecht. Neem bijvoorbeeld het aangrijpende verhaal van John Lapré. Hij worstelde jaren met zijn geaardheid. Toen hij iemand in vertrouwen nam, vertelde deze persoon John’s verhaal door en mocht hij niet langer in de kerk blijven. Onbegrijpelijk en onacceptabel dat een kerk iemand zo laat vallen. Hierbij moet wel gezegd worden dat we het verhaal alleen van John zelf horen. Een reactie van de kerk werd niet gegeven.
Montage
De persoonlijke verhalen zijn het beste onderdeel van de documentaire. Andere stukken vind ik iets minder geslaagd. Zo is bijvoorbeeld de montage op sommige momenten niet helemaal eerlijk. Dat je dreigende muziek speelt iedere keer dat iemand het woord ‘Nashville’ zegt, vooruit. Dat je een gesprek tussen een ondertekenaar van de verklaring en een tegenstander zo knipt dat het eindigt met een pauze waarin de ondertekenaar nadenkt over een antwoord, vind ik al kwalijker.
Nu is het niet erg wanneer een documentaire ervoor kiest om één kant te belichten. De docu wil christelijke lhbt’ers aan het woord te laten en pleiten voor volledige acceptatie van homoseksualiteit in de kerk. Het is dan prima om maar één kant te tonen, want het doel is om de kijker te overtuigen. Niet om een gesprek tussen twee partijen aan te gaan.
Wel of niet in gesprek?
Het probleem is dat het vervolgens onoprecht voelt om op te roepen tot het aangaan van een dialoog. Nu sta ik volledig achter die oproep, maar een gesprek is tweerichtingsverkeer. Door het gebruik van eenzijdige montage geef je niet het idee dat je de ander serieus gaat nemen. Nogmaals, dat laatste hoeft geen probleem te zijn. Het is echt niet altijd zo dat de waarheid in het midden ligt. Soms heeft persoon A gelijk en persoon B niet en moet die laatste overtuigd worden. Maar als dat je mening is, kom daar dan voor uit en roep niet op tot het aangaan van een gesprek dat je niet wilt voeren.
Dat doet verder niets af aan de verhalen en schandelijke manier waarop sommige van de mensen die aan het woord komen behandeld zijn. Ik heb waardering voor de lhbt’ers die ondanks de problemen met de kerk weigeren afscheid te nemen van God. Zoals een van de personen in de documentaire zelf zei: “De afwijzing komt van een persoon. Niet van God.”
De kast, de kerk en het koninkrijk is te zien op NPO Start.
Geschreven door
Jort
