Rui Jun staat op tegen racisme: 'Ik hoop dat er verandering komt in het systeem!'

Rui Jun: “Het begon allemaal op de basisschool. Ik zat in de klas met allemaal witte kinderen. Voor zover ik me kan herinneren zat er niemand met een andere afkomst op mijn hele school. Wat ook niet zo gek was omdat ik opgroeide in Friesland. Dit was heel anders in mijn persoonlijke omgeving naast school. Ik groeide op bij het Chinees-Indisch restaurant waar mijn moeder werkte en verder ontmoette ik in mijn persoonlijke omgeving ook vooral Chinese mensen."

Op school hoorde ik er nooit bij

“Al snel kwam ik erachter dat ik anders werd behandeld dan de witte kinderen. Op school zeiden ze dingen als: ‘Jullie eten alles’, ‘Iel, wat heb je vandaag mee naar school? Dat stinkt!’ of als ze een verjaardagsliedje gingen zingen, trokken ze spleetoogjes. Het hele ‘hankie pankie shanghai’ wat aangeleerd wordt op basisscholen klopt trouwens ook niet. Mensen denken dat het een Chinees verjaardagsliedje is, maar het is nep-Chinees. Ik kan nog een hele waslijst opnoemen van dit soort vervelende dingen. Elke dag voelde als een reminder dat ik er niet bij hoorde.”

"K*tchinees, jij pest mijn kind!"

“Ik weet nog dat ik een jaar of negen was. Een moeder van een kind sprak mij aan: ‘K*tchinees, jij pest mijn kind!’ Ik wist eerst niet wie ze bedoelde, want ik pestte helemaal niemand. Maar al snel merkte ik dat ze mij bedoelde. Ik was echt jong en had van mijn ouders meegekregen om respect te hebben voor ouderen, dus ik durfde haar niet tegen te spreken. Daarnaast, ze zou me waarschijnlijk niet eens geloven. Toen ik thuiskwam moest ik heel hard huilen.

Op de middelbare school ging ik ervanuit dat klasgenootjes niet meer zo kinderachtig zouden zijn als op de basisschool. Helaas bleek dat niet zo te zijn. Het bleef maar doorgaan. Er werden dingen naar me toegegooid, ik werd uitgelachen en bespuugt.”

Dé Chinees

“Het lachen en dingen naroepen gebeurt nu nog steeds als ik ergens fiets of wandel. Zowel jonge als oude mensen doen dit. Het is gek, want ze kennen me helemaal niet, dus waarom doen ze zo? Als je het aan mij vraagt, ligt dat volledig aan de maatschappij. Racisme is aangeleerd, want dat ontstaat niet zomaar. Scholen, media, mensen waarmee je omgaat; ze dragen allemaal bij aan een je beeld over een groep mensen. Er is een stereotype bedacht voor Chinezen: ze zijn stil, onderdanig, werken hard, hebben spleetoogjes en een dik Chinees accent. In Nederland hebben witte mensen veel voordelen. Iedereen buiten die 'witte norm' heeft deze voordelen niet. Bij het vinden van een baan en op school wordt er bijvoorbeeld verbaasd opgekeken als ze me horen praten: ‘Huh, jouw Nederlands is zo goed’, zeggen ze dan. Sowieso kijken ze verbaast op als ze me horen praten: ‘Huh? Chinezen zijn toch altijd rustig en praten niet?’"

#datmeenjeniet

“Ik wil dat dit systeem verandert! Om voor die verandering te zorgen, heb ik ervoor gekozen om een upstander te worden. Dat betekent dat ik me uitspreek tegen racisme en discriminatie. Daarvoor gebruik ik bijvoorbeeld mijn social media-account. Als ik onrecht zie, gebruik ik #datmeenjeniet. Door deze hashtag te gebruiken spreek ik mensen aan op hun gedrag. In bijvoorbeeld mijn Instagram stories ga ik in op de situatie en kaart ik problemen aan. Op die manier hoop ik mensen bewust te maken van het feit dat racisme ook nu nog bestaat én nog steeds net zo erg is als vijftig jaar geleden.”

Racisme is een mening

“Mensen die mij volgen op Insta zijn voornamelijk positief over wat ik doe en steunen me. Ook krijg ik weleens negatieve reacties van mensen die mijn account ergens voorbij zien komen of mensen die ik met mij  #datmeenjeniet aanspreek onder hun post. Het zijn vaak dezelfde reacties, zoals: “Dit is helemaal geen probleem, stop!” Voor mij maken die reacties alleen maar duidelijker dat het nodig is om racisme aan te kaarten. Mensen zijn niet blij als ze op hun vingers worden getikt en voelen zich soms snel aangevallen. Gelukkig zijn er ook mensen die reageren met: ‘Ik heb nagedacht over de manier waarop ik reageer tegenover andere rassen en zie nu in dat ik dit niet oké deed.’ Wat mij betreft hoeft die verandering niet meteen te komen, als hij maar komt!

Alles wat ik op Instagram tegen racisme post, is wat mij betreft geslaagd als het zorgt voor meer bewustwording in dit land. Ik wil dat mensen zich vanuit zichzelf uitspreken tegen racisme omdat ze zien dat het nog bestaat en willen dat de maatschappij verandert. Racisme is geen mening, het bestaat echt en verandering begint bij jezelf.”

In het tv-programma 'Ook Hier' en met #ookhier op sociale media wil de EO de verhalen over alledaags racisme hoor- en zichtbaar maken. Kijk alle afleveringen hier.