Marnix (22): "Ik had die burn-out nodig."
Terwijl ik voorzichtig een slok uit mijn glas rooibosthee neem, wordt Marnix voor de tweede keer in tien minuten gebeld. “Deze moet ik ook even nemen, is voor mijn videobedrijf.” verontschuldigt hij zich. Aan de andere kant van de lijn wordt gevraagd wanneer Marnix de montage af denkt te hebben. Na een kort gesprek, hangt hij op en kijkt mij aan: "We gaan het hebben over mijn burn-out, toch?"
“Pfoe, ik denk zo’n drie jaar geleden. Of nou ja, toen ging het fout. Het probleem was: ik merkte het niet. Ik dacht niet kapot te kunnen. Zat in vijf bandjes tegelijkertijd, regelde evenementen bij mijn studentenvereniging, hielp in de kerk en maakte videoproducties. Daarnaast zat ik in het eerste jaar van mijn studie Communicatie. Alles ging supergoed. Behalve school dan, dat deed ik er een beetje naast. Ik haalde maar de helft van de vereiste studiepunten.
De studie had niet mijn prioriteit; ik wilde niemand teleurstellen. Als iemand vroeg ‘Marnix, wil je dit oppakken?’ of ‘Marnix, heb je hier tijd voor?’ dan zei ik altijd ‘Ja’. Naast dat ik het leuk vond, wilde ik die ander ook graag helpen. En als ik eenmaal dingen heb toegezegd, vind ik het lastig om ze vervolgens te annuleren. Ook als het eigenlijk helemaal niet uitkomt.”
Waar komt deze levenshouding vandaan?
“Van huis uit leerde ik dat alle tijd die je hebt nuttig besteed moet worden: een calvinistische opvoeding. Geld, tijd en energie verkwansel je niet aan dingen zoals bier drinken of series kijken. Dat is zonde van je bestaan. Daarom was ik altijd bezig, altijd aan het werk.
Wanneer ik een kerk bezocht met een band waar ik niets mee te maken heb, voelde ik mij alsnog verantwoordelijk voor de muziek.
Daarnaast heb ik een hoog verantwoordelijkheidsgevoel. Ik geef dingen niet graag uit handen. Ben bang dat het anders fout gaat. Durf het niet fout te laten gaan. Wanneer ik een kerk bezocht met een band waar ik niets mee te maken heb, voelde ik mij alsnog verantwoordelijk voor de muziek. Elke mogelijkheid en verbetering die ik zie, wil ik zelf oppakken.
Als laatste: overkill aan passie. Ik vind bijna alles fantastisch. Wil overal goed in worden. Dus naast dat ik het lastig vind om dingen uit handen te geven, vind ik het vaak ook veel te leuk om überhaupt uit handen te geven. En dat komt goed uit, want ik wil mijn tijd nuttig besteden. Zo komen mijn karaktereigenschappen samen in een gevaarlijke cocktail.”
En die cocktail leidde tot een burn-out?
“Yesss. Begin dit jaar belandde ik plots totaal uitgeput in bed. Ik was zo moe. Kon zelfs geen boodschappen meer doen. Dacht dat het tijdelijk was. Even ziek en dan weer door. Ik wilde niet opgeven, niet in bed liggen, want dan was ik niet nuttig. Dus na twee weken probeerde ik mijn leven weer op te pakken, ondanks alle waarschuwingen van mensen om mij heen.
Al snel merkte ik dat ik veranderd was. Zo werd ik veel sneller boos, kreeg ik negatieve gedachten en was mijn relatie met God naar een nulpunt gedaald. Niets van wat ik las of hoorde kwam binnen. Ik ben al die tijd mezelf vergeten en wist daardoor op een bepaald punt niet meer wie ik was.
De burn-out is mijn woestijn geweest.
Door gesprekken met mensen die dezelfde klachten ondervonden, kon ik er niet meer omheen: ik zat in een burn-out. Met de hulp van anderen heb ik toen alles afgezegd en een paar maanden rust genomen. ’s Ochtends ging ik naar school, ’s middags deed ik niets. In deze heftige periode ontdekte ik dat ik mijn eigenwaarde haalde uit hetgeen wat ik doe, in plaats van wie ik ben. Ik ontdekte dat ik kapot kan en kwetsbaar ben. Dat was heel confronterend.
Het volk van Egypte deed 40 jaar over de wandeling door de woestijn, terwijl je er drie maanden over kan doen. Blijkbaar hebben ze die tijd nodig gehad. Is die ellenlange tocht door de woestijn belangrijk geweest om te komen waar ze moesten zijn. Achteraf kan ik zeggen: die burn-out is mijn woestijn geweest. Ik moest dwalen om vervolgens goed terecht te komen.”
*biep biep biep*
“Sorry, twee minuten.”
Hoe sta je er nu voor?
“Stap voor stap gaat het beter. Durf nu een hele avond series te kijken en bier te drinken met vrienden. Ook heb ik gemerkt dat ik God vooral in de stilte ervaar. Wanneer ik nu rust neem, ga ik in de Bijbel lezen. Dat helpt om op mijzelf te reflecteren. De Bijbel is een spiegel voor mij. Door God weet ik dat ik niet perfect hoef te zijn. Dat niemand perfect is. Dat besef was en is heel belangrijk voor mij.”
En hoe zit dat met al die telefoongesprekken tussendoor?
“Haha goede vraag! Natuurlijk zit het nog steeds in mijn karakter om te veel te doen en te veel te willen. Daar moet ik wel realistisch in zijn: deze eigenschappen zullen nooit volledig verdwijnen. Het verschil met voor mijn burn-out is dat ik nu wel voel wanneer ik over mijn grens ga. Dan kan ik een stap terugzetten. Afspraken afzeggen. Een avond niets plannen. Bovendien zeg ik niet meer direct ‘ja’ en als ik het wel gedaan heb, durf ik er later weer op terug te komen. Dat geeft veel meer rust.”
Als ik mijn spullen pak en wil vertrekken, gaat Marnix’ telefoon opnieuw over. Of hij zin heeft om binnenkort mee te gaan naar Frankrijk.
“Daar ga ik even over nadenken.”
Lees nu de column over Marnix: Heb jezelf lief als je naaste.
Geschreven door
Bas
